Πέμπτη 7 Απριλίου 2011

Ο μικρός Ντουπ

Υπόθεση
Ένα μικροκαμωμένο μυρμήγκι νιώθει από την πρώτη στιγμή που γεννιέται ότι ολόκληρη η φωλιά του το περιγελά για την απροσεξία του. Έτσι περιθωριοποιείται βάζοντας σε κίνδυνο τη ζωή του. Την ώρα όμως που όλα μοιάζουν τόσο μαύρα, από το τέλμα θα τον βγάλει ένα φιλικό χέρι που θα τον οδηγήσει σε ένα στάδιο. Μπορεί ο αθλητισμός να αλλάξει τη ζωή του;

Χαρακτηριστικά 
Εκδότης: Πατάκης
Συγγραφέας: Ειρήνη Μάρρα
Εικονογράφηση: Έρση Σπαθοπούλου
ISBN: 960-600-866-5
Έτος 1ης Έκδοσης: 1992
Σελίδες: 34
Τιμή: περίπου 4 ευρώ
Ηλεκτρονική αγορά εδώ
Τάξεις: Α’, Β’, Γ'

Κριτική
Η γραφή του βιβλίου ίσως να μην είναι η απλούστερη δυνατή και σίγουρα τα παιδιά θα χρειαστούν κάποιον δίπλα τους για να τους εξηγεί τις άγνωστες λέξεις, ωστόσο η περιπέτεια του Ντουπ θα λέγαμε ότι είναι αρκετά συμπαθητική και μπορεί να προσελκύσει τους μικρούς αναγνώστες.

Η ιστορία δεν χωρίζεται σε κεφάλαια, καθώς είναι ιδιαίτερα σύντομη, ενώ τα γράμματα είναι σε μεγάλο μέγεθος  για να μην κουράζουν κατά το διάβασμα. Ταυτόχρονα, έγχρωμες συνοδευτικές εικόνες υπάρχουν σχεδόν σε κάθε σελίδα, ενώ όμορφες ζωγραφιές με σκηνές από την ιστορία καταλαμβάνουν κάμποσα δισέλιδα προσθέτοντας επιπλέον χρώμα στο βιβλίο.   

Το ανάγνωσμα προτείνεται για παιδιά της Α’, Β’ και Γ' τάξης και πιθανόν να φανεί ελκυστικότερο σε αγόρια (και δη μικροκαμωμένα), καθώς θα μπορούν να ταυτιστούν ευκολότερα με τον ήρωα.

Τα μεγαλύτερα παιδιά, αν δεν σταθούν στα χαρούμενα χρώματα της έκδοσης και δώσουν την απαραίτητη προσοχή στο κείμενο, ίσως ανακαλύψουν την πιο σκοτεινή εκδοχή μιας ιστορίας βαθιά κοινωνικής.

Αυτή η χαριτωμένη και καλογραμμένη σύντομη ιστορία, με έναν ιδιαίτερο και οπωσδήποτε περιληπτικό τρόπο, καταφέρνει να αναφερθεί στα θέματα της κοινωνικής απομόνωσης, των ναρκωτικών, αλλά και του αθλητισμού ως παράγοντα ψυχικής ανάτασης και αυτοβελτίωσης.
Όχι και πολύ κατάλληλη θεματολογία για παιδιά Α’ Δημοτικού, θα σκεφτόταν κανείς…

Ωστόσο, τα μηνύματα αυτά εκφράζονται στο έργο καλυμμένα καλά, πίσω από την περιπέτεια του μικρού, ατσούμπαλου μυρμηγκιού, με το οποίο αν το παιδί βρει κοινά σημεία, ίσως διαμορφώσει από νωρίς θετική άποψη για τον κόσμο του αθλητισμού και τις προοπτικές που μπορεί να προσφέρει στους νέους.

Αξίες - Θέματα
Διαφορετικότητα, Αθλητισμός, Ναρκωτικά, Φιλία

Απόσπασμα 
Μόλις βγήκε απ’ τ’ αυγό, έκανε «ντουπ!» κι απλώθηκε στο δάπεδο της φωλιάς.
Ακούστηκαν κάτι γελάκια.

Το νεογέννητο μυρμήγκι δε φαντάστηκε πως ήταν γι’ αυτό. Στερέωσε τα δύο μπροστινά του πόδια, τίναξε τα μεσαία και προσπάθησε να περπατήσει με τα πίσω.

Ντουπ! Ξαναβρέθηκε φαρδύ πλατύ κάτω.
Τα γέλια έγιναν πιο δυνατά.

Το μυρμήγκι άρχισε να υποψιάζεται πως γελούσαν γι’ αυτό. Πήρε τότε φόρα και προσπάθησε για μια ακόμα φορά να στηθεί στα πόδια του.

Ντουπ! Αυτή τη φορά το πέσιμό του ήταν χειρότερο.

- Χιχιχιχι… ξέσπασαν από παντού τα γέλια. Χιχιχι!...

Κι ένας γερο-μέρμηγκας με στριφτά μουστάκια ξεφώνησε μέσα από τα χαχανητά του:
- Μωρέ γι’ αυτόν, μάτια μου, δε χρειάζεται να ψάξουμε να βρούμε όνομα. Το βρήκε μόνος του. «Ντουπ!», το πιο ταιριαστό.

Να πώς, μέσα σε χάχανα και κοροϊδίες, τον βάφτισαν Ντουπ.
Κι επειδή ήταν και μικροκαμωμένος μια σταλιά, του ‘μεινε πια να τον φωνάζουν «ο μικρός Ντουπ».

Μπορεί να φαίνεται αστείο, μα για το μικρό Ντουπ δεν ήταν καθόλου έτσι.
Οι κοροϊδίες και το παρατσούκλι που συνόδεψαν τη γέννησή του τρύπωσαν μέσα στο κεφάλι του, έπιασαν όλο τον τόπο και δεν άφησαν καθόλου χώρο στο μυαλό.

Γι’ αυτό το μικρό μυρμήγκι δυσκολευόταν πολύ να σκεφτεί. Δουλειές που για τα άλλα μυρμήγκια ήταν απλές και εύκολες, για το μικρό Ντουπ φαίνονταν τεράστιες και ακατόρθωτες.

Για να καταλάβετε, δεν κατάφερε να μάθει ποια πόδια κουνάμε πρώτα και ποια δεύτερα.

Δεν μπορούσε να υπολογίσει πόση ώρα χρειαζόταν για να φτάσει στη μυρμηγκο-αγελάδα, με αποτέλεσμα να φτάνει πάντα τελευταίος και να μένει νηστικός.

Αν του έδιναν να κουβαλήσει κάτι, δεν ήξερε από πού να το πιάσει, κι όσο προσπαθούσε να φτάσει τους άλλους στις πορείες τόσο σκόνταφτε κι έπεφτε σε κάθε δύο βήματα.

Τα σχόλια στη γειτονιά έδιναν κι έπαιρναν:
- Αυτό το μυρμήγκι είναι ολότελα άχρηστο.
- Άχυρα έχει στο κεφάλι του!
- Σίγουρα θα καταλήξει στο στομάχι κάποιας κότας…

Έτσι, μαζί με τα χάχανα και τα μπουμ, στο κεφάλι του μικρού μυρμηγκιού φώλιασαν και τα άχυρα και ο φόβος της κότας.


Share/Bookmark

2 σχόλια:

Χρύσα είπε...

Το είχα διαβάσει παλιότερα, από άλλες εκδόσεις. Μου άρεσε γιατί ακριβώς "δεν δίνει στο πιάτο" κάποιες συμβουλές ή εύκολες λύσεις. Βάζει τον αναγνώστη να επεξεργαστεί τα μηνύματα και να αναρωτηθεί για διάφορα.

Κι εγώ δεν το θεωρώ κατάλληλο για παιδιά Α' δημοτικού, αλλά για Β' και παραπάνω.

Τέλος, χαίρομαι που παρουσίασες βιβλίο της Ειρήνης Μάρρα. Έχω γνωρίσει ανθρώπους που ασχολούνται με το παιδικό βιβλίο και δεν ξέρουν το όνομά της. Κι όμως μας έχει αφήσει πολύ καλά βιβλία. Έχω διαβάσει επίσης τη Γιαλούσα της, για αρκετά μεγαλύτερα παιδιά. Συγκινητικό βιβλίο και πάλι "διαφορετικό". Μας κάνει να ξεχάσουμε όσα ξέρουμε για την παιδική λογοτεχνία!

Χρύσα είπε...

Όπως ακριβώς λες, τα μικρότερα παιδιά θα ευχαριστηθούν την "εξωτερική" ιστορία και το μήνυμα που θα τους κάνει να ανακαλύψουν ο εκπαιδευτικός ή ο γονιός που θα βοηθήσει στην προσέγγιση του κειμένου είναι ότι "όποιος προσπαθεί πολύ τα καταφέρνει".

Αυτό όμως δεν αφήνει το κείμενο μισό; Δεν αφήνει κάποιες πτυχές του εντελώς άθικτες;

Η παλιότερη έκδοση του βιβλίου (Γνώση, αν θυμάμαι καλά) ήταν εντελώς διαφορετική. Επρόκειτο για ένα κείμενο, ένα διήγημα, όπου σε κάθε σελίδα υπερίσχυε το κείμενο και όχι η εικονογράφηση, η οποία αν μπορώ να θυμηθώ καλά ήταν πολύ λιτή. Η γραμματοσειρά ήταν μικρή. Καμία σχέση, δηλαδή, με αυτό που μας περιγράφεις.

Η Ειρήνη Μάρρα δεν ζει πια και φαντάζομαι ότι εκείνη η πρώτη έκδοση του Μικρού Ντουπ ταίριαζε περισσότερο σ' αυτό που η ίδια είχε φανταστεί για το βιβλίο της. Οι εκδόσεις Πατάκη για μένα μεταμόρφωσαν το διήγημα σε παραμύθι και το απευθύνουν σήμερα σε παιδιά ακόμα και προσχολικής ηλικίας... Τα μικρά παιδιά σίγουρα δεν θα πάθουν τίποτα, βέβαια, αν διαβάσουν τις περιπέτειες του Μικρού Ντουπ, τα λίγο μεγαλύτερα όμως ίσως χάσουν την ευκαιρία να γνωρίσουν ένα κείμενο γνήσια λογοτεχνικό.

Δημοσίευση σχολίου

διαβάσαμε και σχολιάζουμε...σχολιάζουμε...σχολιάζουμε...