Ευτυχώς, ο μπαμπάς έφερε το γάλα

Υπόθεση

Η μαμά λείπει σε συνέδριο και ο μπαμπάς έχει αναλάβει τις δουλειές του νοικοκυριού. Όταν πηγαίνει να φέρει το γάλα για το πρωινό, αργεί πάρα πολύ να γυρίσει σπίτι... τόσο, που μόλις επιστρέφει, τα παιδιά ζητούν να τους δικαιολογηθεί, κι εκείνος σκαρφίζεται μια θεότρελη ιστορία:

Πρώτα τον απήγαγαν οι εξωγήινοι, μετά την γλίτωσε από τους Πειρατές της Καραϊβικής, έπειτα ανέβηκε σ' ένα αερόστατο με πιλότο έναν στεγόσαυρο - επιστήμονα και ταξίδεψε χίλια χρόνια πίσω, σ' ένα ηφαιστειογενές νησί γεμάτο ιθαγενείς που ήθελαν να τον θυσιάσουν. Σειρά είχε το πέρασμα από τη χώρα των αιμοβόρων βγουικολάκων από την οποία και πάλι απέδρασε, για να φτάσει στη δεύτερη και τελική αναμέτρηση με τους εξωγήινους!

Τα παιδιά του αρνούνται φυσικά να τον πιστέψουν, όμως εκείνος ακουμπάει στο τραπέζι της κουζίνας ένα μοναδικό αποδεικτικό στοιχείο...

  

Χαρακτηριστικά
Εκδότης: Παπαδόπουλος
Συγγραφέας: Neil Gaiman
Μετάφραση: Φίλιππος Μανδηλαράς
Εικονογράφηση: Skottie Young (αμερικανική έκδοση) Chris Riddell (βρετανική έκδοση)
Τίτλος πρωτοτύπου: Fortunately, the milk
ISBN: 978-960-569-257-5
Έτος 1ης Έκδοσης: 2013 (στα ελληνικά 2014)
Σελίδες: 128
Τιμή: περίπου 7 ευρώ
Ηλεκτρονική αγορά εδώ
Τάξεις: Στ', Γυμνάσιο
Παρουσίαση του βιβλίου από τον συγγραφέα εδώ  (στα αγγλικά)
Ο συγγραφέας εξηγεί το κίνητρο που τον έκανε να γράψει το βιβλίο εδώ (στα αγγλικά)
Διαβάστε τις 3 πρώτες σελίδες της ιστορίας εδώ

Κριτική 

Θεοπάλαβη περιπέτεια φαντασίας γεμάτη χιούμορ, υπερβολές και πρωτότυπους χαρακτήρες. Η απόδοση στα ελληνικά μεταφέρει με ζωντάνια το πνευματώδες ύφος του συγγραφέα και δημιουργεί ένα κείμενο απολαυστικό, τουλάχιστον για τους εμπειρότερους αναγνώστες. Σε ένα-δύο σημεία συναντάμε αγγλισμούς (σ.41 την έφαγε με το κέλυφος και τα πάντα) ή ασάφειες (σ.62 -τα γαλάζια αστέρια- είναι στη μόδα σήμερα. Τα γαλάζια αστέρια είναι πολύ ξεπερασμένα πια) που όμως δεν επηρεάζουν τη γενική εικόνα. Η πλοκή χωρίζεται σε επτά άτιτλες ενότητες μετρίου μεγέθους (5-17 σελίδων), που διαβάζονται πολύ ευχάριστα καθώς βρίθουν από δράση και ανατροπές. Στο να μην κουραστεί ο αναγνώστης συμβάλει και το πάγωμα της διήγησης του μπαμπά-πρωταγωνιστή (σε τέσσερα σημεία) από τα παιδιά του, που εκφράζοντας τις απορίες και τις ενστάσεις τους, μας επαναφέρουν για λίγο στο παρόν. Το στήσιμο του κειμένου είναι εξαιρετικό, με την εικονογράφηση να αλληλεπιδρά και να δένει μαζί του πολύ φυσικά,  συνδιαμορφώνοντας ένα άρτιο τελικό αποτέλεσμα. Τα ασταμάτητα χωροχρονικά πηγαινέλα, η λεπτή υποβόσκουσα ειρωνεία και η κατά σημεία σκόπιμα περίπλοκη σύνταξη, μας οδηγούν ωστόσο στο να προτείνουμε το βιβλίο περισσότερο σε παιδιά γυμνασίου ή ώριμους αναγνώστες των τελευταίων τάξεων του Δημοτικού.

Φαντασία, δημιουργικότητα και χιούμορ Στήσιμο κειμένου και εικονογράφηση

Αξίες - Θέματα
Χιούμορ, Ταξίδια, Επιστήμες, Φαντασία, Χρόνος

Σκηνές που ξεχωρίσαμε

Όταν τους δυο χρονο-ταξιδιώτες συλλαμβάνουν οι ιθαγενείς!

Εικονογράφηση

Πανταχού παρούσα, αλληλεπιδρά με το κείμενο και δένει εξαιρετικά μαζί του, σε βαθμό που να απορεί κανείς πώς θα έμοιαζε το βιβλίο αν κάποιος άλλος εικονογράφος είχε αναλάβει το δημιουργικό μέρος. Η απορία αυτή λύνεται ωστόσο εύκολα: αρκεί να προμηθευτεί κανείς την βρετανική έκδοση του βιβλίου, στην οποία την εικονογράφηση επιμελήθηκε ο Chris Riddell. 

Απόσπασμα 

«Θα ήθελες να πατήσεις το κουμπί;» είπε ο δόκτορας Στεγ.

Πάτησα το κόκκινο κουμπί. Ακούστηκε ένας θόρυβος σαν να σου ξεβούλωναν τα αυτιά, κάμποσα χρόνια φτερούγισαν και βρέθηκαν να πλέω στο καλάθι του αερόστατου πάνω από τη διασταύρωση της οδού Μάρσαλ με τη Φλέτσερ. Έβλεπα το σπίτι μας από ψηλά! Έβλεπα τα ποδήλατα στον πίσω κήπο. Έβλεπα ακόμα και το σπιτάκι των κουνελιών.

«Φτάσαμε!» είπα και χτύπησα φιλικά τις πελώριες φολίδες στην πλάτη του δόκτορα Στεγ.

«Χάρηκα πάρα πολύ που σε είχα σύντροφο στο ταξ… αααα» είπε ο δόκτορας, γιατί ξαφνικά ακούστηκε ένα γνώριμο θμμμθμμμ και, πριν προλάβω να πατήσω το κόκκινο κουμπί, βρεθήκαμε όλοι, μαζί και το αερόστατο, στο τεράστιο μεταλλικό κατάστρωμα ενός ιπτάμενου δίσκου, ενώ κάμποσοι πολύ ξινοί και γλιτσεροί πράσινοι τύποι μας κοιτούσαν με πάρα πολλά μάτια. Και δεν έδειχναν καθόλου χαρούμενοι.

«Χα χα!» είπαν κάμποσοι γλιτσεροί ταυτόχρονα. «Νόμιζες πως μας είχες ξεφύγει, ε; Έκανες λάθος! Τώρα πρέπει να μας παραδώσεις τον πλανήτη σου για να τον ανακαινίσουμε. Για αρχή, θα βγάλουμε όλα τα δέντρα και θα βάλουμε πλαστικά φλαμίγκο».

«Γιατί;»

«Μας αρέσουν τα πλαστικά φλαμίγκο. Πιστεύουμε πως είναι η πιο υψηλή τέχνη που έχει ποτέ επιτύχει ο πλανήτης Γη. Και δεν κάνουν τόσα σκουπίδια όσα τα δέντρα.»

«Επίσης, θα αντικαταστήσουμε τα σύννεφα με αρωματικά κεριά.»

«Και τα αρωματικά κεριά μας αρέσουν» εξήγησε ένα μεγάλο πράσινο γλιτσερό άτομο, που έμοιαζε να είναι φτιαγμένο από μύξα.

«Μας αρέσουν και τα διακοσμητικά πιάτα!» είπε ένα άλλο πλάσμα. «Θα βάλουμε ένα διακοσμητικό πιάτο στη θέση του φεγγαριού».

«Ένα πολύ ΜΕΓΑΛΟ διακοσμητικό πιάτο, που θα απεικονίζει διάσημα μνημεία του πλανήτη».  

«Και μετά θα αντικαταστήσουμε όλα τα διάσημα μνημεία του πλανήτη με διακοσμητικά πιάτα που θα έχουν πάνω την εικόνα του κάθε μνημείου. Έτσι, ο πύργος του Άιφελ θα αντικατασταθεί με ένα μεγάλο πιάτο που θα έχει τον πύργο του Άιγελ πάνω.

Και η Αυστραλία θα αντικατασταθεί από ένα πραγματικά πολύ πελώριο πιάτο που θα έχει πάνω τον χάρτη της Αυστραλίας».

«Επίσης, όλα τα βουνά θα τα αντικαταστήσουμε με μαξιλάρια του καναπέ» είπε το μικρότερο και γλιτσερότερο πλάσμα απ΄ όλα εκεί πέρα, με τη γουργουριστή φωνή του γεμάτη θρίαμβο.

«Έχουμε μάθει πολλά από την προηγούμενη συνάντησή μας» είπαν κάποιοι γλιτσεροί που ήταν κολλημένοι σ’ έναν τοίχο. «Αν κοιτάξεις εκεί, θα δεις πως η πόρτα που βγάζει στο χωροχρονικό συνεχές, και που τη χρησιμοποίησες για να μας ξεφύγεις την περασμένη φορά, τώρα είναι κλειδωμένη».

Πράγματα ήταν κλειδωμένη. Είχε πάνω ένα τεράστιο λουκέτο και μια επιγραφή που έλεγε ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ με απειλητικά κόκκινα γράμματα. Επίσης υπήρχαν αλυσίδες γύρω του και μια ταινία που έγραφε ΜΗΝ ΠΕΡΝΑΤΕ καθώς και ένα χειρόγραφο σημείωμα που έλεγε

Για την εξυπηρέτησή σας, χρησιμοποιήστε μια άλλη πόρτα.

Η ΑΠΟΔΡΑΣΗ ΗΤΑΝ ΑΔΥΝΑΤΗ.

«Επίσης, έχουμε εξουδετερώσει τη Χρονομηχανή σας».

Κοίταξα τον δόκτορα. Τα φολιδωτά πίσω πτερύγιά του είχαν πέσει και η ουρά του ήταν - καλά, δε θα πω ακριβώς ανάμεσα στα σκέλια του, γιατί οι στεγόσαυροι δεν είναι σαν τα σκυλιά, αλλά αν ήταν, τότε σίγουρα θα ήταν ανάμεσα στα σκέλια του.

«Παρακολουθούμε τις κινήσεις σας στον χώρο και τον χρόνο» είπε ένας μεγάλος γλιτσερός εξωγήινος μπροστά από μια κονσόλα με οθόνη.

«Τώρα κοιτάξτε τι θα συμβεί όταν πατήσω αυτό το γκρούντελντορφερ» είπε ένας άλλος που έσταζε γλίτσα. Ήταν μισοκολλημένος στον τοίχο πλάι σ’ ένα μεγάλο μαύρο γυαλιστερό κουμπί.

«Κουμπί λέγεται» είπα.

«Βλακείες. Το ονομάσαμε έτσι προς τιμήν της θείας μας, της Νέσι Γκρούντελντορφερ» είπαν οι γλιτσεροί. Αυτός που έσταζε πιο πολύ απ’ όλους πάτησε το μαύρο κουμπί στον μεταλλικό τοίχο με κάτι που μπορεί να ήταν δάχτυλο, αλλά έμοιαζε περισσότερο με τεντωμένη μύξα.

Ακούστηκε ένα Κρρρικ. Και ύστερα ένα Φφφφζζζζ.

Και γύρω μας, όλο νεύρα και τσατίλα, εμφανίστηκαν κάμποσοι πειρατές, μερικοί απ’ τους ανθρώπους της ζούγκλας με τα μαύρα μαλλιά, ένας πολύ θυμωμένος ηφαιστειακός θεός, μια μεγάλη γυάλα γεμάτη πιράνχας και αρκετοί βγουικόλακες.

Σχόλια 

Η ιστορία του Gaiman μοιάζει κατά βάση ψυχαγωγική, χωρίς ιδιαίτερα διδάγματα και προβληματισμούς. Ωστόσο, το περίεργο ταξίδι του ήρωά του, που στους μεγαλύτερους θυμίζει το Γυρίστε τον γαλαξία με ωτοστόπ, δεν γράφτηκε απλώς για να μας διασκεδάσει, παρωδώντας τα ταξίδια στον χρόνο. Όπως ο ίδιος ο συγγραφέας αποκαλύπτει, κίνητρό του αποτέλεσε το ότι οι μπαμπάδες δεν απολαμβάνουν το μερίδιο που τους αναλογεί στην λογοτεχνία και γι' αυτό αποφάσισε να τους ανεβάσει λίγο την αυτοπεποίθηση. Σύμφωνα με άλλες πηγές, στη συγγραφή τον οδήγησαν οι τύψεις που τον κυνηγούσαν μετά από κάποια παλαιότερα κείμενά του που μιλούσαν για αδιάφορους πατεράδες (π.χ. Η μέρα που αντάλλαξα τον μπαμπά μου για δύο χρυσόψαρα). Ένιωσε λοιπόν ότι έπρεπε να στηρίξει το γένος των μπαμπάδων και να αποδείξει πόσο σημαντικά και ηρωικά πράγματα κάνουν καθημερινά, συμβάλλοντας στις ανάγκες του σπιτιού.

Στην ελληνική αγορά κυκλοφορεί μεταφρασμένη η αμερικανική έκδοση του βιβλίου, ενώ υπάρχει και μια βρετανική με διαφορετική εικονογράφηση, μεγαλύτερα τυπογραφικά, περισσότερες σελίδες (166 αντί για 128) και ένα πτυσσόμενο τετρασέλιδο με έγχρωμες ζωγραφιές. Μια εμπεριστατωμένη σύγκριση των δύο εκδόσεων θα βρείτε εδώ. Όπως φαίνεται και από την παρακάτω εικόνα που αντλήσαμε από τον εν λόγω σύνδεσμο, η απόδοση των χαρακτήρων και του περιβάλλοντος από τον Chris Riddell (βρετανική έκδοση) είναι πιο ρεαλιστική και κοντά στο κείμενο, ενώ η άποψη του Skottie Young (αμερικάνικη έκδοση) είναι πιο καρτουνίστικη. Η γραμματοσειρά που επιλέχθηκε για την ελληνική έκδοση θυμίζει κείμενο γραμμένο στο χέρι και δένει έτσι άριστα με την πιο παιχνιδιάρικη απόδοση του Αμερικάνου κομίστα. 

Το αστείο σύμφωνα με μια ανάρτηση του συγγραφέα, είναι ότι ο Αμερικάνος καλλιτέχνης σκιτσάρει το γάλα σε μπουκάλι (ενώ στις ΗΠΑ το γάλα σπάνια κυκλοφορεί σε μπουκάλια) και αντίστοιχα ο Βρετανός το τοποθετεί σε χάρτινο κουτί (τη στιγμή που στη Βρετανία το γάλα διανέμεται ακόμα σε μπουκάλια). Περισσότερα για την ιστορία των μπουκαλιών γάλακτος μπορείτε να διαβάσετε εδώ ενώ το πόσο περήφανοι είναι οι Βρετανοί για τους υπαλλήλους που το παραδίδουν πόρτα-πόρτα, φαίνεται από άρθρα σαν αυτό.

Σύγκριση της εικονογράφησης στην βρετανική και την αμερικανική έκδοση (πηγή)

Χρήση στην τάξη

Στο μάθημα των εικαστικών θα μπορούσαμε να ασχοληθούμε με ζωγραφική πάνω σε μπουκάλια γάλακτος (πλαστικά ή γυάλινα), να αποδώσουμε τον κόσμο όπως θα τον άλλαζαν οι εξωγήινοι (αφού διαβάσουμε το απόσπασμα στις σελ. 86-89) χρησιμοποιώντας πλαστικά πιάτα ή να επικεντρωθούμε σε κατασκευές με αερόστατα, ανάλογα με τις προτιμήσεις των μαθητών. Στη δική μας τάξη επιλέξαμε το τελευταίο και τα αποτελέσματα (όπως φαίνεται και στις παρακάτω εικόνες) ήταν αρκετά χαριτωμένα.

Στο μάθημα της Γλώσσας, θα μπορούσαμε να ζητήσουμε από τους μαθητές μας να σκεφτούν έναν τίτλο για κάθε ένα από τα 7 κεφάλαια του βιβλίου (χωρίζοντάς τους σε ομάδες ώστε να μη χρειαστεί να διαβάσουν ολόκληρο το κείμενο), ή να αξιοποιήσουμε αυτή την έτοιμη δραστηριότητα δημιουργικής γραφής (με οδηγίες στα αγγλικά), που μας καλεί να επινοήσουμε τη δική μας ιστορία - δικαιολογία που καθυστερήσαμε στα ψώνια και στη συνέχεια να την εικονογραφήσουμε. Καλή διασκέδαση!

Ευτυχώς, ο μπαμπάς έφερε το γάλα

Ένας μικρός ποδοσφαιριστής

Υπόθεση

Ένα γατάκι μπαίνει κατά λάθος σ' ένα γήπεδο την ώρα που διεξάγεται ποδοσφαιρικός αγώνας. Αρχίζει να κυνηγάει τη μπάλα για να παίξει και το κοινό ζητωκραυγάζει... Όμως ο διαιτητής έχει διαφορετική άποψη!

Χαρακτηριστικά
Εκδότης: Παπαδόπουλος
Συγγραφέας: Αγγελική Βαρελλά
Εικονογράφηση: Μαρία Μπαχά
ISBN: 978-960-412-965-2
Έτος 1ης Έκδοσης: 2009
Σελίδες: 40
Τιμή: περίπου 3 ευρώ
Ηλεκτρονική αγορά εδώ 
Τάξεις: Α', Β'

Κριτική

Τρυφερό μίνι διήγημα 300 περίπου λέξεων για τους φίλους των γατιών αλλά και του ποδοσφαίρου. Με γλώσσα απλή και παρά τη χρήση μετοχών και ρηματικών τύπων (π.χ. προμηνυόταν, επευφημούσαν) που μπορεί να δυσκολέψουν τους πιο άπειρους αναγνώστες, η συγγραφέας κερδίζει τις εντυπώσεις και καταφέρνει μέσα στις λίγες λέξεις του κειμένου να μιλήσει στην καρδιά των μικρότερων μαθητών. Οι ανατροπές στην περιπέτεια του γατιού μπορεί να μην είναι μεγάλες, κρατούν όμως το ενδιαφέρον των αναγνωστών ζωντανό, ενώ 5 δραστηριότητες στο τέλος του βιβλίου (αναγραμματισμός, αναγνώριση αθλημάτων από ζωγραφιές, μαθηματικά, ταξινόμηση δραστηριοτήτων, σωστό-λάθος) ελέγχουν τις γνώσεις τους γύρω από τα αθλήματα. Το στήσιμο είναι κατάλληλο για τις ηλικίες στις οποίες απευθύνεται το βιβλίο, με την εικονογράφηση να έχει τον πρώτο λόγο και τα τυπογραφικά στοιχεία να είναι μεγάλα και αραιά ώστε να μην κουράζουν και να μην μπερδεύουν. Την προτείνουμε περισσότερο για παιδιά που μόλις έχουν κατακτήσει τον μηχανισμό της ανάγνωσης.

Απλή γλώσσα - κατάλληλο για νέους αναγνώστες

Αξίες - Θέματα

Ποδόσφαιρο, Ζωοφιλία, Γάτες.

Εικονογράφηση
Χαριτωμένη, πολύχρωμη και κάπως αφαιρετική, έχει τη μερίδα του λέοντος σε σχέση με το κείμενο και προσπαθεί να το ακολουθήσει σε απλότητα και παιδικότητα.
 
Απόσπασμα
Το γατάκι δοκίμασε να περάσει κάτω από τα κάγκελα.

Ζορίστηκε λίγο, αλλά τα κατάφερε.

Μπροστά του ανοιγόταν ένας μακρύς διάδρομος,

αλλά το γατάκι δεν το ήξερε αυτό.

Η περιέργεια το έτρωγε.

Έκανε τρία βήματα μπροστά με προσοχή

κι έστησε το αυτί του. Ησυχία!

Μπορούσε λοιπόν να προχωρήσει...

Έκανε άλλο ένα βήμα, κι άλλο ένα,

κι άλλα τρία πηδηχτά.

Χοπ. Χοπ. Χοπ.

Και ξαφνικά...

Τι ήταν αυτό που έβλεπε μπροστά του;

Στη ζωούλα του δεν είχε ξαναδεί τόσο απαλό γρασίδι.

Έτρεξε να το προλάβει μην του φύγει,

να πέσει, να κυλιστεί, να ευχαριστηθεί

και να κάνει τρελές τούμπες.

 

Σχόλιο

Οι γάτες, παρότι αμφίβολης κοινωνικότητας ζώα, είναι γεμάτες περιέργεια και συχνά εμφανίζονται σε μέρη που κανείς δεν περιμένει να τις δει. Μπορούμε έτσι, να βρούμε στο διαδίκτυο αρκετές φωτογραφίες και βίντεο από «ποδοσφαιρόφιλες» γάτες, ενώ και άλλα ζώα (ο σκύλος κατέχει τα πρωτεία) κάνουν κατά καιρούς επισκέψεις σε γήπεδα, διακόπτοντας ποδοσφαιρικούς και άλλους αγώνες.

Η πιο διάσημη ποδοσφαιρική κεραμιδόγατα, πρέπει να είναι αυτή του γηπέδου της Λίβερπουλ, η οποία ενέπνευσε σύνθημα στην εξέδρα, απέκτησε λογαριασμό στο twitter -@Anfield Cat με κοντά 25.000 ακολούθους- και τελικά υιοθετήθηκε από την ομάδα, που της έδωσε το όνομα του προπονητή της! Περισσότερα για την ιστορία της μπορείτε να διαβάσετε (στα αγγλικά) ακολουθώντας τον σύνδεσμο της παρακάτω εικόνας.

Οι γάτες πάντα αγαπούσαν το γήπεδο Anfield, όπως φαίνεται και σ'αυτή τη φωτογραφία του 1964 (πηγή)

Χρήση στην τάξη

Το διήγημα της Αγγελικής Βαρελλά, θα μπορούσε να μας εμπνεύσει ώστε στο μάθημα της Γλώσσας, να γράψουμε τη δική μας φανταστική ιστορία για έναν παράξενο ποδοσφαιρικό αγώνα ή κάποιο περίεργο ζώο που μπαίνει στο γήπεδο την ώρα του ματς. Πόσο διαφορετικά θα αντιδρούσε άραγε το κοινό, αν το χόρτο πατούσε ένα χαριτωμένο ελάφι, ένας αγριεμένος γορίλλας... ή ένας δεινόσαυρος; Ευκαιρία για μια διασκεδαστική αφήγηση!

Ένας μικρός ποδοσφαιριστής

Τα Τζιμάνια (1): Υπόθεση από άλλο πλανήτη

Υπόθεση

Στο κοτέτσι της κυρίας Μπάρμπαρα ζουν τέσσερα χνουδωτά κοτόπουλα που τους αρέσει να λύνουν μυστήρια. Όταν ο σκίουρος Ουράς τρέχει κοντά τους για βοήθεια, είναι υπερβολικά πανικόβλητος για να τους εξηγήσει τι ακριβώς τον κυνηγάει. Με πολλή δυσκολία καταφέρνουν να συνεννοηθούν μαζί του... καταλήγοντας ότι το μεγάλο, απειλητικό και στρογγυλό αντικείμενο αγνώστου ταυτότητας που τον κατατρόμαξε είναι ένας ιπτάμενος δίσκος! Γιατί άραγε να πάρκαραν οι εξωγήινοι στην αυλή τους; Η Ζαχαρένια, εγκέφαλος της παρέας, οργανώνει μια καταδρομική επιχείρηση εναντίον των εισβολέων, στην οποία συμμετέχουν όλοι... μέχρι και ο Τζέι Τζέι, ο σκύλος φύλακας του σπιτιού. Θα καταφέρουν τα Τζιμάνια να σώσουν τον πλανήτη;

Χαρακτηριστικά
Εκδότης: Παπαδόπουλος
Συγγραφέας: Doreen Cronin
Μετάφραση: Φίλιππος Μανδηλαράς
Εικονογράφηση: Kevin Cronell
ISBN: 978-960-569-274-2
Τίτλος πρωτοτύπου: The Chicken Squad
Έτος 1ης Έκδοσης: 2014
Σελίδες: 96
Τιμή: περίπου 6 ευρώ
Ηλεκτρονική αγορά εδώ
Τάξεις: Β', Γ', Δ'
Ιστότοπος της σειράς εδώ (στα αγγλικά)
Διαβάστε δωρεάν το πρώτο κεφάλαιο εδώ (στα ελληνικά)

Κριτική

Χιουμοριστική μίνι περιπέτεια για τους φίλους των κατοικιδίων που αναζητούν ψυχαγωγία. Με γλώσσα απλή και ζωντανή, γρήγορους ρυθμούς και διαλόγους που θυμίζουν κινούμενα σχέδια το βιβλίο φαίνεται να κερδίζει εύκολα τους μικρούς αναγνώστες. Η μετάφραση είναι αρκετά καλή, δεν εμποδίζει τη ροή του κειμένου και διατηρεί τη φρεσκάδα του πρωτοτύπου, ενώ μας μεταφέρει και τα πνευματώδη σχόλια των κοτόπουλων (βλ. σχόλιο για τις 50 αποχρώσεις του γκρι στο απόσπασμα). Η πλοκή χωρίζεται σε δέκα κεφάλαια περιορισμένης έκτασης (3-8 σελίδων το καθένα) που αιχμαλωτίζουν το ενδιαφέρον μας άλλοτε μέσα από αστεία περιστατικά και άλλοτε με σκηνές γεμάτες δράση. Η δυναμική, ασπρόμαυρη εικονογράφηση αποδίδει το κινηματογραφικό ύφος με άριστο τρόπο, ενώ σε ό,τι αφορά την παρέα των τεσσάρων πρωταγωνιστών, παραπέμπει λίγο σε Angry Birds. Το προτείνουμε σε μαθητές των μικρών και μεσαίων τάξεων του Δημοτικού που αναζητούν κάτι ευχάριστο για την περίοδο των πασχαλινών γιορτών.

Ψυχαγωγικό, χαριτωμένο, με καρτουνίστικο χιούμορ Γρήγοροι ρυθμοί, ξεκούραστη ανάγνωση Προβάλλεται ο διάλογος, η συνεργασία, η αξία των γνώσεων

Αξίες - Θέματα

Χιούμορ, Ζωοφιλία, Συνεργασία

Σκηνές που ξεχωρίσαμε
Όταν τα Τζιμάνια οργανώνονται για να επιτεθούν στο σκάφος των άγνωστων εισβολέων!

Εικονογράφηση

Ασπρόμαυρη, δυναμική και σε απόλυτη αρμονία με το καρτουνίστικο στιλ του κειμένου, η πυκνή (με τουλάχιστον μια μεγάλη ζωγραφιά σε κάθε δεύτερη σελίδα) εικονογράφηση κατέχει τον πρωταγωνιστικό ρόλο στην αισθητική του βιβλίου. Επιπλέον, το ότι οι κεντρικοί πρωταγωνιστές θυμίζουν αρκετά τα Angry Birds, βοηθάει τα παιδιά να αισθανθούν άμεσα τους χαρακτήρες οικείους.

Απόσπασμα
«Είσαι πολύ ευαίσθητος» παρατήρησε η Ζαχαρένια. Ο Ουράς είχε συνέλθει αλλά τα μάτια του ήταν βαριά, ενώ το χρώμα του δεν ήταν καθόλου καλό.

«Δε μου λες, Σβούρα, πώς θα ονόμαζες αυτή την απόχρωση του γκρι;» ρώτησε η Ζαχαρένια.

«Άσε με τώρα» είπε η Σβούρα. «Έχουμε πολύ πιο σοβαρά πράγματα να κάνουμε» είπε και κοίταξε εξεταστικά τον σκίουρο.

«Δε νομίζω» απάντησε η Ζαχαρένια.

«Ίσως και να ‘χεις δίκιο». Η Σβούρα άφησε κάτω το μπλοκάκι της και πήρε το μεγάλο κουτί με τις μπογιές. «Είναι κάτι μεταξύ του γκρι που έχει ο γκρίζος λύκος και αυτού που έχει ο μανάτος. Δεν είναι φυσιολογικό γκρι. Θα έλεγα ότι είναι το γκρι που παίρνει κάποιος όταν φοβάται ότι θα ξαναλιποθυμήσει».

«Τότε να το ονομάσουμε γκρίζο του φοβισμένου σκίουρου» είπε η Ζαχαρένια.

«Ωραία ιδέα» είπε η Σβούρα. «Μου αρέσει».

«Τέλεια» είπε η Ζαχαρένια. «Έλα όμως τώρα να κάνουμε καμιά δουλειά».

«Το σκυλί έφυγε;» ρώτησε ο Ουράς. Όλο του το σώμα ταραζόταν από σπασμούς. «Το σκυλί ΕΦΥΓΕ; ΕΦΥΓΕ ΤΟ ΣΚΥΛΙ;»

«Άκου, φίλε» είπε η Ζαχαρένια. «Ο Τζέι Τζέι δεν έχει καμία πρόθεση να σε πιάσει. Ποτέ του δεν είχε. Αν ήθελε να σε πιάσει, θα το είχε κάνει εδώ και καιρό και θα σε είχε πετάξει έξω από το φράχτη σαν τρύπια κάλτσα. Σε κυνηγάει για πλάκα. Για να περάσει την ώρα του».

«Δε σε πιστεύω» είπε ο Ουράς.

«Όπως νομίζεις» απάντησε η Ζαχαρένια. «Αν θέλεις να περάσεις την υπόλοιπη ζωή σου νιώθοντας κυνηγημένος, εγώ δεν έχω πρόβλημα».

«Μήπως το μεγάλο απειλητικό αντικείμενο που είδες έμοιαζε με ρόμβο;» ρώτησε η Σβούρα με το μπλοκάκι της στο χέρι.

«Εδώ ο Ουράς δεν μπορεί να ξεχωρίσει τον κύκλο από το τρίγωνο, κι εσύ ξεκινάς από τον ρόμβο;»

«Εσύ ξέρεις ποιος είναι ο ρόμβος, Ζαχαρένια;» ρώτησε η Σβούρα.

«Όχι» απάντησε η Ζαχαρένια, «κι ούτε θέλω να ξέρω».

«Ένας ρόμβος είναι κάπως έτσι». Η Σβούρα σχεδίασε κάτι σαν διαμάντι στο μπλοκάκι της.

«Κοίτα να δεις – δεν είμαι κανένας φοβητσιάρης εγώ!» είπε ο Ουράς. «Είμαι γενναίος, κι οι γενναίοι σκίουροι δε φοβούνται τα διαμάντια!»

«Εντάξει…» είπε η Σβούρα. «Τότε μήπως είχε τριγωνικό σχήμα;»

Σκίτσαρε στα γρήγορα ένα τρίγωνο και το έδειξε στον Ουρά.

«Μπορεί» απάντησε αυτός. «Δεν είμαι σίγουρος».

«Ακολούθα με!» είπε η Ζαχαρένια και προχώρησε προς το κοτέτσι.

«Γλύκα» φώναξε όταν μπήκαν μέσα. «Βγες λιγάκι να σε δούμε!»

Η Γλύκα έβγαλε το κεφάλι της από το παπούτσι. Έτρωγε ένα καρότο.

«Μήπως το μεγάλο και απειλητικό αντικείμενο ήταν κάπως έτσι;» ρώτησε η Ζαχαρένια.

«Τα μεγάλα και απειλητικά αντικείμενα δεν έχουν σχήμα καρότου» είπε ο Ουράς.

«Δε μιλάω για το καρότο, φίλε» είπε η Ζαχαρένια. «Το πρόσωπο της Γλύκας είναι τριγωνικό. μήπως σου θυμίζει κάτι;»

«Όχι. Σίγουρα όχι» είπε ο σκίουρος.

«Θα μας φάει όλη τη μέρα αυτός εδώ» είπε η Ζαχαρένια. «Μήπως να τον στείλουμε στο νηπιαγωγείο να μάθει μερικά σχήματα και μετά να ξανάρθει σε μας; Έχουμε κι άλλα πράγματα να κάνουμε…»

«Δε νομίζω» απάντησε η Σβούρα και ζωγράφισε κάτι άλλο. «Τι λες γι’ αυτό;»

Ο σκίουρος πήγε να ουρλιάξει αλλά λιποθύμησε πριν καν βγει η φωνή του.

«Ωραία τα κατάφερες, Σβούρα» είπε η Ζαχαρένια.

«Άρα το μεγάλο και απειλητικό αντικείμενο στην αυλή μας είναι στρογγυλό σαν κύκλος» είπε η Σβούρα χτυπώντας το μπλοκάκι της με την άκρη του μολυβιού. «Ενδιαφέρον».

«Άρα ο Ουράς φοβάται είτε τον κουβά όπου κάνουν μπάνιο τα πουλιά, είτε τη φουσκωτή πισίνα» συμπέρανε η Ζαχαρένια. Κοίταξε τις σημειώσεις της:

Νευρικός σκίουρος με ικανοποιητικό λεξιλόγιο 

αλλά ελλιπή γνώση σχημάτων φοβάται κάτι που έχει κυκλικό σχήμα στην αυλή.

Επίσης η Σβούρα ανακάλυψε μια νέα απόχρωση του γκρίζου.

«Μπορούμε, σας παρακαλώ, να κάνουμε κάτι μ’ αυτόν τον ψόφιο σκίουρο στο καθιστικό μου;» ρώτησε η Μους, η οποία άφησε πεντακάθαρο τον Ψύλλο στο κοτέτσι κι αμέσως μετά βγήκε πάλι έξω. «Αν το ψοφίμι είναι ακόμα εδώ όταν γυρίσω από τον κήπο, θα το κάνω χαλάκι. Δεν αστειεύομαι!».

Σχόλια

Ενδιαφέρον είναι ότι παρά το γενικώς ανάλαφρο (έως πλακατζίδικο) κλίμα που διαμορφώνεται στο βιβλίο, η συγγραφέας καταφέρνει με πολύ ανώδυνο τρόπο να περάσει στους αναγνώστες κάποια αξιόλογα μηνύματα σχετικά με τη χρησιμότητα των γνώσεων και της σωστής έκφρασης. Μετά τη σκηνή με τον σκίουρο, ποιος μπορεί να διαφωνήσει ότι το μάθημα της Γλώσσας μας βοηθάει να επικοινωνούμε καλύτερα με τους φίλους μας;

Οι ιστορίες με αγνώστου ταυτότητας ιπτάμενα αντικείμενα (ΑΤΙΑ) που χάρη στη ζωηρή φαντασία κάποιων παρατηρητών θεωρήθηκαν εξωγήινα διαστημόπλοια αλλά τελικά ήταν απλώς άσχετα ιπτάμενα αντικείμενα (ΑΙΑ) είναι πάρα πολλές. Σε κάποιες πρόσφατες περιπτώσεις που η αλήθεια έλαμψε, επρόκειτο για εξατμίσεις πυραύλων, φώτα από πλοία, τηλεκατευθυνόμενα αεροπλανάκια, ιπτάμενα οχήματα delivery, μη επανδρωμένα τηλεκατευθυνόμενα αεροσκάφη (drones), κτλ. Μπορούμε με τους μαθητές μας να επινοήσουμε μια ανάλογη ιστορία που κάποιο "εξωγήινο σκάφος" αποδεικνύεται στην πραγματικότητα πως είναι κάτι ανώδυνο;

Χρήση στην τάξη

Η ιστορία σχεδόν μας υποχρεώνει να ασχοληθούμε στην τάξη με τα βασικά γεωμετρικά σχήματα, αφού χωρίς τη γνώση τους τα κοτοπουλάκια (σ.36-41) δεν θα είχαν επιτύχει να αποσπάσουν από τον φοβητσιάρη σκίουρο τις απαραίτητες πληροφορίες. Θα καταφέρουν άραγε οι ομάδες των μαθητών μας να σχεδιάσουν στον πίνακα ένα τετράγωνο, ένα τρίγωνο, έναν ρόμβο και έναν κύκλο, αναπαριστώντας τη σκηνή στο κοτέτσι; 

Στο μάθημα της Γλώσσας, μπορούμε να ασχοληθούμε με τα συνώνυμα που δίνει ο σκίουρος  (σελ. 14-17), προσπαθώντας να εξηγήσει αυτό που είδε: ήταν μεγάλο και απειλητικό, τεράστιο και φοβιστικό, πελώριο και τρομακτικό! Αν το ίδιο είχε συμβεί με κάτι μικρό και αξιαγάπητο, πώς θα το περιέγραφε ο πανικόβλητος Ουράς;

Οι αγγλομαθείς εκπαιδευτικοί, μπορούν να μεταφράσουν στα ελληνικά αυτό το τεστ προσωπικότητας για τους μαθητές τους, ώστε να διαπιστώσουν με ποιον από τους 4 ήρωες της παρέας μοιάζουν περισσότερο: Τη Σβούρα (Dirt), τη Ζαχαρένια (Sugar), τον Ψύλλο (Poppy) ή τη Γλύκα (Sweetie);

Στη δική μας τάξη, λόγω των ημερών που πλησίαζαν, ασχοληθήκαμε με την δημιουργία κοτόπουλων από πηλό, πούπουλα και συρματάκια. Η κατασκευή είναι αρκετά απλή και στη συνέχεια μπορούμε με τους πήλινους ηθοποιούς μας να ξαναζωντανέψουμε κάποιους από τους διαλόγους του βιβλίου. Αν προτιμάτε τα πιο απλά μέσα, θα πετύχετε αντίστοιχα αποτελέσματα χρησιμοποιώντας μπαλόνια, χαρτί και λίγο σχοινί, που θα κάνει τα κοτόπουλά σας ιπτάμενα!

Τα Τζιμάνια (1): Υπόθεση από άλλο πλανήτη

Δωροβροχή

Υπόθεση

Μια παρέα παιδιών περπατάει μέσα στα χιόνια πηγαίνοντας προς το παρκάκι του σχολείου, όταν ένα κουτί με χρωματιστό περιτύλιγμα πέφτει από τον ουρανό στο κεφάλι του Μάρκου! Μετά το πρώτο ξάφνιασμα, ο μικρός συνέρχεται και διεκδικεί το πακέτο για τον εαυτό του. Σε λίγο, περισσότερα πακέτα κάνουν την εμφάνισή τους, πέφτοντας επάνω στα χέρια, τα πόδια και το κεφάλι του! Με άσχημο τρόπο, δηλώνει στους φίλους του ότι θα τα κρατήσει όλα για εκείνον κι έτσι η παρέα τον αφήνει και πάει να παίξει. Όταν επιστρέφει σπίτι, τα αδέλφια του ζητούν και εκείνα μερίδιο από την τύχη του, αλλά τσακώνεται και με αυτά, προσπαθώντας να προστατεύσει την πολύτιμη περιουσία του. Τελικά ξαπλώνει στριμωγμένος με τα δώρα του στο κρεβάτι. Η διάθεσή του πηγαίνει από το κακό στο χειρότερο, όταν ένα νυχτερινό συναπάντημα μ' ένα πλασματάκι, θα γλυκάνει την καρδιά του και θα τον κάνει να καταλάβει ότι αυτό που χρειαζόμαστε στη ζωή δεν είναι δώρα αλλά αγάπη!

Χαρακτηριστικά
Εκδότης: Παπαδόπουλος
Συγγραφέας:  Φραντζέσκα Αλεξοπούλου - Πετράκη
Εικονογράφηση: Πέτρος Μπουλούμπασης
ISBN: 978-960-412-888-4
Έτος 1ης Έκδοσης: 2008
Σελίδες: 32
Τιμή: περίπου 4 ευρώ
Ηλεκτρονική αγορά εδώ
Τάξεις: Β', Γ', Δ'

Κριτική

Όμορφη χριστουγεννιάτικη ιστορία που κρύβει ένα εξαιρετικό μήνυμα για τους μικρούς μαθητές.  Με γραφή απλή, που φανερώνει ταυτόχρονα χιούμορ και ευαισθησία, η συγγραφέας καταφέρνει μέσα σε μόλις 800 λέξεις, να διαμορφώσει ένα ολοκληρωμένο περιβάλλον για τον ήρωα και να δείξει τη μεταστροφή του από εγωιστή σε καλόκαρδο γιο. Η μικρή έκταση του κειμένου και η ζωντάνια του (ήχοι, διάλογοι, αναπάντεχα γεγονότα), το σωστό στήσιμο και η υπέροχη εικονογράφηση, όλα φροντίζουν ώστε ακόμα και οι πιο άπειροι να μπορούν να απολαύσουν την ανάγνωσή αυτού του βιβλίου. Εμείς το προτείνουμε ανεπιφύλακτα στα παιδιά των μικρών (κυρίως της Β', καθώς κάποιες εκφράσεις και η χρήση μετοχών ίσως δυσκολέψουν τα παιδιά της Α') αλλά και των μεσαίων τάξεων του Δημοτικού. Καλή χρονιά!

Απλότητα, χιούμορ και ευαισθησία Χρήσιμα μηνύματα Προσεγμένη έκδοση, μεγάλο μέγεθος (21x29), σκληρό εξώφυλλο

Αξίες - Θέματα

Χριστούγεννα, Φιλία, Εγωισμός

Εικονογράφηση

Πολύχρωμη και πανταχού παρούσα, η εικονογράφηση εναρμονίζεται απόλυτα με το κείμενο και το συμπληρώνει, δίνοντάς μας μια ολοκληρωμένη δημιουργία που χαιρόμαστε να διαβάζουμε.

 

Απόσπασμα
Έχει παντού χιόνια!

Μια παρέα παιδιών περπατάει προς το παρκάκι του σχολείου με γέλια και πειράγματα.

Ξαφνικά, ένα χρωματιστό κουτί – ένα δώρο- προσγειώνεται από το πουθενά στο κεφάλι του Μάρκου: «Μπαπ!».

- Όχου, όχου, το κεφαλάκι μου!

Δεν ήταν τόσο το χτύπημα, όσο το ξάφνιασμα που ένιωσε.

Και να σου βρέθηκε με το κουτί στην αγκαλιά, να τρίβει το πονεμένο του κεφάλι.

Όλη η παρέα κοιτάει προς τα πάνω (γιατί, όπως όλοι ξέρουν, όταν κάτι πέφτει, έρχεται από ψηλά). Τίποτα! Μόνο πυκνά συννεφάκια φορτωμένα χιόνι.

- Άντε, τυχερέ! Βρέχει δώρα! λέει γελαστά ο Χρήστος, ο κολλητός του Μάρκου, και πάει να πάρει το «δώρο».

- Όχι, όχι! Άφησέ το, είναι ΔΙΚΟ ΜΟΥ, φωνάζει ο Μάρκος κακότροπα.

Τρίβοντας το πονεμένο του κεφάλι και σφίγγοντας το «δώρο» στην αγκαλιά του, συνεχίζει το δρόμο του.

Καθώς οι φίλοι του τον παρακολουθούν να απομακρύνεται, γίνονται μάρτυρες μιας δεύτερης προσγείωσης: «Μπαπ!». Ένα μικρότερο κουτί με χρωματιστό περιτύλιγμα πέφτει στο πόδι του Μάρκου.

- Όχου, το ποδαράκι μου!!!

Όλοι ξανακοιτούν τον ουρανό. Μα και πάλι τίποτα. Μόνο μικρά χιονάκια στροβιλίζονται στον αέρα.

Ο Χρήστος τρέχει να βοηθήσει το φίλο του, αλλά ο Μάρκος βουτάει στην αγκαλιά του και αυτό το «δώρο» και φωνάζει πάλι:

- Όχι, όχι, μη! Και αυτό είναι ΔΙΚΟ ΜΟΥ!

- Καλά, εντάξει. Δε σ’ το παίρνω! Να βοηθήσω ήθελα.

- Δε βλέπουμε κανέναν γύρω, ήρθαν στο κεφάλι και στο πόδι μου. Είναι ΔΙΚΑ ΜΟΥ, Χρήστο, γκρινιάζει ο Μάρκος και, κουτσαίνοντας, συνεχίζει την πορεία του.

Σχόλιο

Τα δώρα του Μάρκου γεμίζουν όλη την επιφάνεια του κρεβατιού του, έτσι που ο ήρωας δεν χωράει πια να ξαπλώσει κανονικά· εξαιτίας του όγκου τους, ακόμα και η μαμά του δυσκολεύεται να τον πλησιάσει για να τον φιλήσει. Το μήνυμα σαφές: όσο περισσότερο προσκολλόμαστε στα αντικείμενα, τόσο λιγότερος χώρος (και χρόνος) μένει ελεύθερος για την προσωπική μας ζωή. Υπό αυτή την ενδιαφέρουσα οπτική, τα δώρα, που υπό φυσιολογικές συνθήκες αντιπροσωπεύουν την αγάπη, αποκτούν μαζί της σχέση ανταγωνιστική.

Κάτι αντίστοιχο μπορούμε να συμπεράνουμε και από την ιστορία του Hobbit (που ολοκληρώνεται στις κινηματογραφικές αίθουσες αυτές τις μέρες). Η λατρεία προς τον πλούτο (my precious) μπορεί να μας αποξενώσει, να μας απομακρύνει από το περιβάλλον μας και σταδιακά να μας αλλοτριώσει. Είναι τελικά το Gollum που κρατάει το δαχτυλίδι, ή το δαχτυλίδι κρατάει το Gollum; Είναι ο Μάρκος κύριος των δώρων ή είναι τα δώρα που κυριεύουν εκείνον; Σε έναν σχετικό προβληματισμό μας καλεί και ο Μίχαελ Έντε μέσα από τη Μόμο, ένα αριστουργηματικό του έργο που θα παρουσιάσουμε στις επόμενες μέρες.

Κανείς βέβαια δεν υποστηρίζει ότι τα υλικά αγαθά είναι άχρηστα. Χρειάζεται όμως προσοχή, ειδικά στην εποχή μας  που το πάθος για συγκέντρωσή τους αντιμετωπίζεται ως χόμπι· επικίνδυνο για εμάς, την κοινωνία και το φυσικό περιβάλλον. Είναι λοιπόν σημαντικό να μπορούμε να θέσουμε ένα μέτρο στα "θέλω" μας, όπως και να ορίσουμε τον εαυτό μας έξω και πέρα από τα αγαθά, κατανοώντας ότι η ανθρώπινη ουσία δεν βρίσκεται στην περιουσία.

σύνθημα στον ρυθμό της εποχής (πηγή)

Το βιβλίο, μεταφερμένο σε θεατρικό έργο, διαβάζουμε πως ανέβηκε πρόσφατα ως παράσταση σε μια σειρά νοσοκομεία, δίνοντας χαρά σε παιδιά που το είχαν ανάγκη. Οι ασθενείς και οι νοσηλευόμενοι κατανοούν βέβαια έτσι κι αλλιώς καλύτερα από τους υγιείς ότι η ευτυχία δεν συνδέεται πάντα με τα αγαθά. Αυτός είναι υποψιάζομαι και ο λόγος που στις γιορτές ευχόμαστε πρώτα "υγεία", μετά "αγάπη" και μόλις στο τέλος "και να κερδίσεις το Λόττο"! Ολοκληρώνοντας, να επισημάνουμε ότι η Μαρία Ευαγγελάτου έχει ντύσει την ιστορία με πολύ ωραία μουσική την οποία μπορείτε να απολαύσετε στο ακόλουθο βίντεο (δυστυχώς δεν ακούγεται όπως θα έπρεπε γιατί οι άνθρωποι από πίσω συζητούν για διάφορα σημαντικά θέματα).

Χρήση στην τάξη

Πριν κλείσουμε για τις χριστουγεννιάτικες διακοπές, αναπαραστήσαμε με λίγα παιδιά της Β' τάξης την ιστορία που διηγείται το βιβλίο, αφού πρώτα την χωρίσαμε σε τρεις σκηνές: Δωροβροχή / επιστροφή στο σπίτι / νυχτερινή επίσκεψη. Να επισημάνουμε ότι φροντίσαμε τα κουτιά με τα δώρα να είναι άδεια (ώστε να μην κάνουμε Πρωτοχρονιά στο νοσοκομείο και δούμε το έργο σε θεατρικό) και οι ρόλοι σε κάθε επανάληψη του δρώμενου να αλλάζουν, ώστε να έχουν όλα τα παιδιά την ευκαιρία να μπουν στη θέση του μεταμελημένου πρωταγωνιστή ή έστω του μικρού ταράνδου που χτυπάει το παράθυρο. Ευτυχισμένο το 2015!!!

Δωροβροχή

Όχι, κυρία!

Υπόθεση

Οι μαθητές μιας τάξης με μεγάααλη φαντασία, αναστατώνουν διαρκώς τη δασκάλα τους, που από τη μια καμαρώνει τα λεξοπαίχνιδά τους, κι από την άλλη ανησυχεί. Πώς θα καταφέρει να τους πει αυτά που πρέπει ως δασκάλα, αν κάθε της λέξη δίνει τροφή σε απίστευτες ιστορίες και συνειρμούς;

Χαρακτηριστικά
Εκδότης: Παπαδόπουλος
Συγγραφέας: Αντώνης Παπαθεοδούλου
Εικονογράφηση: Ναταλία Καπατσούλια
ISBN: 978-960-484-449-4
Έτος 1ης Έκδοσης: 2013
Σελίδες: 26
Τιμή: περίπου 3 ευρώ
Ηλεκτρονική αγορά εδώ ή εδώ
Τάξεις: Β', Γ', Δ'

Κριτική

Πολύ χαριτωμένη μικρή ιστορία 700 περίπου λέξεων, που αποπνέει ξεγνοιασιά και σίγουρα θα αγαπηθεί από τους μαθητές των μικρών και μεσαίων τάξεων του δημοτικού. Η γλώσσα είναι αρκετά απλή, ωστόσο η χρήση μετοχών και η παρουσία μακροσκελών φράσεων, ίσως δυσκολέψουν τους πιο άπειρους που μόλις κατέκτησαν τον μηχανισμό της ανάγνωσης. Ένα βασικό επίπεδο γνώσεων αποτελεί επίσης προϋπόθεση, ώστε τα παιδιά να κατανοήσουν, να ευχαριστηθούν και να μιμηθούν τα παιχνίδια με τις λέξεις. Κατά συνέπεια, προτείνουμε το όμορφο αυτό κείμενο περισσότερο για τις τάξεις Β', Γ' και Δ', χωρίς να σημαίνει ότι οι λίγο μικρότεροι ή μεγαλύτεροι δεν θα το βρουν εξίσου διασκεδαστικό!

Γλώσσα απλή, σαφής και χαριτωμένη Πολύ συμπαθητικός ο χαρακτήρας της αφηγήτριας Προσφέρεται ιδιαίτερα για δραστηριότητες στην τάξη

Αξίες - Θέματα
Εκπαίδευση, Χιούμορ, Φαντασία

Σκηνές που ξεχωρίσαμε

Στα παιδιά της τάξης μας άρεσε ιδιαίτερα το σημείο όπου οι άνθρωποι στην Τρίπολη πρέπει να προσέχουν πού πατάνε για να μην πέσουν σε κάποια τρύπα!

Εικονογράφηση

Πολύ συμπαθητική και πανταχού παρούσα. Με ανάλαφρα γελοιογραφικά σκίτσα που συμπληρώνουν το κείμενο, παίζουν μαζί του και κάνουν την ανάγνωση της ιστορίας ακόμα πιο ευχάριστη!

Απόσπασμα

Είμαι δασκάλα. Μάλιστα.

Αλλά αυτό που έχω εγώ δεν είναι τάξη!

Σκέτη αταξία είναι!

Αυτά τα παιδιά ποτέ δε συμφωνούν με τη δασκάλα τους.

Όλο αντιρρήσεις. 

Δεν προλαβαίνω κάτι να πω, κι αμέσως βλέπω χέρια να σηκώνονται:

«Κυρία, κυρία, κυρία… όχι, κυρία!»

Ένα πρωί μπαίνω στην τάξη μου

χαρούμενη, κρατώντας ένα λουλούδι.

«Ξέρετε, παιδιά, τι λουλούδι είναι αυτό; Είναι ρόδο»

λέω και το βάζω στο βάζο.

«Όχι, κυρία» πετάγεται ο Γιάννης

«αποκλείεται να είναι ρόδο, ρόδο

είναι το λουλούδι που έχει ρόδες…

…και με τις ρόδες του γυρίζει στον κήπο

και πάει όπου έχει πιο πολύ ήλιο

και πλησιάζει τα άλλα λουλούδια

και μαθαίνει τα νέα τους…

…κι άμα δεν το φροντίζουν

και δεν του βρέχουν τα φύλλα

και δεν το ποτίζουν,

βγαίνει από την πόρτα

και βρίσκει άλλον

κήπο να πάει,

αλλά πρέπει να προσέχεις

κι όταν το ποτίζεις το ρόδο,

κυρία, να μη βρέχονται οι ρόδες του,

γιατί σκουριάζουν…»

Γελάω, βέβαια, με την τόση φαντασία τους,

αλλά πρέπει και να τους διορθώνω, τι δασκάλα είμαι;

Σχόλια

Θα μπορούσε άραγε στ' αλήθεια να υπάρχει μια τάξη με τέτοιους μαθητές; Και πώς θα ένιωθε ένας δάσκαλος ανάμεσά τους; Θα το έσκαγε απ’ το παράθυρο πανικόβλητος; Θα προσπαθούσε με βλοσυρό ύφος να επιβάλει την ομαλότητα; Ή μήπως θα συμμετείχε μαζί τους στο παιχνίδι, προσπαθώντας στα κλεφτά να κάνει και λίγο μάθημα; (Και αν το έκανε αυτό, πώς θα αξιολογούσε το υπουργείο την απόδοσή του;)

Στην πραγματικότητα βέβαια τα πράγματα ποτέ δεν είναι τόσο απλά, αφού σε κάθε τμήμα συνυπάρχουν μαθητές με πολύ διαφορετικό προφίλ: μαθητές με καλπάζουσα φαντασία και  αποκλίνουσα σκέψη, μαθητές που καλπάζουν λιγότερο και προτιμούν την πεζή σιγουριά των βιβλίων, άλλοι κοινωνικά συνεσταλμένοι που δεν συμμετέχουν ευχάριστα σε παιχνίδια, όπως και ορισμένοι που δυσκολεύονται να συγκεντρωθούν, οπότε η μόνη τους ελπίδα να καταλάβουν κάτι, είναι ένα ήσυχο περιβάλλον και λίγα λόγια δοσμένα με απλότητα και σαφήνεια. Όχι ότι αυτές οι κατηγορίες καλύπτουν τους πάντες.. ούτε και όλες τις καταστάσεις. Γιατί οι παραπάνω μαθητές μπορεί να τύχει να είναι ζαλισμένοι, τσακωμένοι, ιδρωμένοι, πεινασμένοι, μπουγελωμένοι... Ποια είναι λοιπόν η ιδανική προσέγγιση από τον εκπαιδευτικό; Υπάρχει μέθοδος να καλυφθούν ταυτόχρονα οι διαφορετικές εκπαιδευτικές ανάγκες όλων αυτών των παιδιών; Η αγάπη, θα απαντούσατε για να με αποστομώσετε. 

Χρήση στην τάξη

Ολοκληρώνοντας την παρουσίαση του βιβλίου στην τάξη, μπορούμε και εμείς να παίξουμε! Πώς; Μα, δίνοντας τις δικές μας ερμηνείες για διάφορες γνωστές ή άγνωστες λέξεις. Κάτι τέτοιο βέβαια συμβαίνει έτσι κι αλλιώς, κάθε φορά που διαβάζουμε ένα νέο κείμενο. Στα πλαίσια όμως ενός τέτοιου Π.Ε.Σ.Ο. (παιχνίδι εσκεμμένης στρέβλωσης όρων), οι μαθητές σαφέστατα νιώθουν πιο απελευθερωμένοι και με χαρά τινάζουν το (δύστυχο) λεξικό στον αέρα...

Για να δούμε λοιπόν... στη δική μας τάξη είχα σκοπό να ξεκινήσω με μερικά δικά μου (αφελή) παραδείγματα, μήπως και βοηθήσω το κλίμα να ελαφρύνει, ώστε να δω προσπάθειες από όλους τους μαθητές. Και καθώς πεινούσα, οι λέξεις που μου ήρθαν στο μυαλό ήταν οι εξής:
- σαντιγί. γιατί παχαίνει η σαντιγί; μήπως επειδή όποιος τρώει πολλή γίνεται χοντρός σαν τη γη.
- μπακλαβάς. μήπως είναι ένας μπακ από λάβα, που λιώνει τους αντίπαλους επιθετικούς;
- γαλακτομπούρεκο. το φτιάχνουμε αν πάρουμε γάλα και το αρχίσουμε στα καλαμπούρια...

Τα παραπάνω ευτυχώς δεν χρειάστηκαν, καθώς οι μαθητές κατάλαβαν αμέσως το παιχνίδι και ανταποκρίθηκαν. Γλίτωσα έτσι τα συνήθη σχόλια: "κύριε τι είναι αυτά; εμείς τα καταφέρνουμε καλύτερα".

Μετά από λίγο είχαν προκύψει τα εξής χαριτωμένα:
παραοικονομία = η πάρα πολλή οικονομία
επικός = αυτός που βρίσκεται πάνω στην Κω
πυρετός = ένας χρόνος φωτιάς
σάντουιτς = αυτό που μοιάζει με τον Τουίτι
ζαχαροπλάστης = αυτός που είναι φτιαγμένος από ζάχαρη

Όχι, κυρία!

Μήνυμα στο κινητό

Υπόθεση

Αθήνα, Ιούνιος του 2004. Ο 12χρονος Πέτρος, παιδί χωρισμένων γονιών και εξπέρ στη χρήση κινητών τηλεφώνων, περιμένει πώς και πώς να ταξιδέψει στη Νέα Υόρκη για να ξαναδεί τον πατέρα του μετά από 3 χρόνια. Το ταξίδι όμως ακυρώνεται κι έτσι η μητέρα του θα τον πάρει μαζί της με το ζόρι στην πατρίδα της τη Νάξο, όπου είχε ήδη κανονίσει να ταξιδέψει για να δει το πατρικό της. Στο ορεινό χωριό όπου θα βρεθεί ο Πέτρος αντί για το Μανχάταν, θα έρθει σε επαφή με έναν αλλιώτικο κόσμο, καθόλου ψηφιακό, αλλά άγριο και γοητευτικό... ακριβώς όπως και η Αριάδνη, το "αλαφροΐσκιωτο" κορίτσι που θα γνωρίσει και που θα τον μυήσει στα μυστήρια ενός ξεχασμένου φράγκικου πύργου. Κανείς από τους δυο τους όμως δεν φαντάζεται ότι στα υπόγεια αυτού του πύργου, τους περιμένει μια μεγάλη περιπέτεια...

Χαρακτηριστικά
Εκδότης: Παπαδόπουλος
Συγγραφέας: Ιωάννα Κυρίτση  - Τζιώτη
Εικονογράφηση: Ντανιέλα Σταματιάδη
ISBN: 960-412-428-5
Έτος 1ης Έκδοσης: 2005
Σελίδες: 92
Τιμή: περίπου 4 ευρώ
Ηλεκτρονική αγορά εδώ
Τάξεις: Δ', Ε'

Κριτική

Χαριτωμένη καλοκαιρινή περιπέτεια με κοινωνικές προεκτάσεις, στην οποία κατά κάποιο τρόπο αναμετρώνται ο συναρπαστικός κόσμος της ψηφιακής τεχνολογίας, με εκείνον του ρομαντικού παρελθόντος (αποτέλεσμα: ισοπαλία). Προτείνεται περισσότερο σε αγόρια και κορίτσια των μεσαίων και μεγαλύτερων τάξεων.

Ενδιαφέροντες και συνεπείς χαρακτήρες Χιουμοριστική άποψη της ζωής στο χωριό όπως τη βλέπει ένα παιδί της πόλης

Η συγγραφέας δεν πείθει για τη σχέση της με τις νέες τεχνολογίες Σημεία με προχειρότητα στη γραφή Εικονογράφηση όμορφη αλλά σε μόλις 3 σελίδες

Αξίες - Θέματα

Ιστορία, Τεχνολογία, Φιλία, Ζωοφιλία, Οικογένεια, Χιούμορ, Νάξος

Σκηνές που ξεχωρίσαμε
Ξεχωρίσαμε τη σκηνή όπου ο Πέτρος το σκάει νύχτα από το σπίτι του, για να συναντήσει κοντά στον πύργο την Αριάδνη (σ. 74-75)

Εικονογράφηση
Ασπρόμαυρη, μέσα στο κλίμα, όμως πολύ αραιή, με μόλις τρεις σελίδες σε ολόκληρο το βιβλίο

Σχόλιο

Για να δικαιολογήσω το "σημεία με προχειρότητα στη γραφή" που αναφέρω πιο πάνω, θα φέρω δύο παραδείγματα: Στο πρώτο, ο "Σανούδος" εμφανίζεται στη σελ. 34 του βιβλίου και μόλις τρεις σελίδες αργότερα, στην 36, μαθαίνουμε ότι είναι ο γάτος του σπιτιού. Μικρό το κακό θα πείτε, αλλά προσωπικά τον είχα περάσει για σκύλο. Στο δεύτερο, ο Πέτρος βγάζει το κινητό του, ενεργοποιεί την κάμερα νυχτερινής λήψης, δοκιμάζει να βιντεοσκοπήσει το δωμάτιο, όμως το κινητό του είναι απενεργοποιημένο και με κανένα τρόπο δεν μπαίνει σε λειτουργία. Εκτός απ' το ότι δεν είμαι βέβαιος ότι το 2004 κυκλοφορούσαν κινητά με κάμερα νυχτερινής λήψης, υποθέτω ότι η ενεργοποίησή της προϋποθέτει και ενεργοποίηση της συσκευής.

Σχετικά με το βασικό αντικείμενο του έργου: Εκφράσεις όπως "όσο για τα μηνύματα; Με κλειστά τα μάτια τα έγραφε. (...) Μοναχά τους έβρισκαν τα δάχτυλά του τα γράμματα στα πλήκτρα. Απέξω κι ανακατωτά ήξερε να βγάζει φωτογραφίες, να ηχογραφεί, να αλλάζει ήχους, να στέλνει εικονομηνύματα (...)" δείχνουν ένα δέος απέναντι σε δεξιότητες που δεν θα έπρεπε να κάνουν καν εντύπωση. Προσωπικά δεν γνωρίζω 12χρονο (μάλλον ούτε 9χρονο) παιδί που να μην θεωρεί τα παραπάνω μάλλον αυτονόητα. Οπότε η αναφορά σε "πολύπλοκα κουμπάκια" (σ.11) φοβάμαι ότι απλώς αποκαλύπτει την όχι τόσο στενή σχέση της συγγραφέως με την τεχνολογία γενικώς και την κινητή τηλεφωνία ειδικότερα.

Τα μηνύματα που έρχονται στο κινητό του Πέτρου, είναι ωστόσο ένα έξυπνο τέχνασμα για να παρακολουθούμε παράλληλα με την κεντρική πλοκή και τις ενέργειες άλλων χαρακτήρων που βρίσκονται μακριά.

Χρήση στην τάξη
Εκτός από το μάθημα της γλώσσας, το κείμενο μας δίνει αφορμή να μιλήσουμε για τη λατινοκρατία στο Αιγαίο (Ιστορία Ε', Στ'), για την οικογένεια του Μάρκου Σανούδου και για τους πειρατές που σκορπούσαν τον τρόμο στα νησιά μας (σελ. 63-65). Μπορούμε επίσης να κάνουμε αναφορά στους ενετικούς πύργους που στολίζουν διάφορες περιοχές στρατηγικής σημασίας στη χώρα μας. Αν μάλιστα υπάρχει πύργος κοντά στο σχολείο, μπορούμε να τον επισκεφτούμε και να κάνουμε μάθημα επί τόπου. Τα σχολεία της επαρχίας, μπορούν ρωτώντας στον τοπικό δήμο ή χρησιμοποιώντας τον Καστρολόγο να ελέγξουν αν κοντά στην περιοχή τους υπάρχει φράγκικο κάστρο. Για τους μαθητές της Αττικής, μια επιλογή εκπαιδευτικής εκδρομής (πέρα από το Βυζαντινό - Χριστιανικό Μουσείο), θα μπορούσε να είναι ο πύργος της Βραυρώνας.

Σχετικά με τον πύργο αυτό, διασκευάζουμε από τις πηγές:

Τοποθεσία Στο δρόμο προς τον αρχαιολογικό χώρο της Βραυρώνας στα αριστερά μας και λίγο πριν φθάσουμε στη βρύση, την επονομαζόμενη «Κρόϊ Σκλιά» (= η βρύση του Σκλιά -ανδρικό όνομα), απέναντι από το εκκλησάκι του Αγίου Δημητρίου, δεσπόζει στην κορυφή χαμηλού λόφου, ο πύργος της Βραυρώνας. Ακριβώς κάτω του, στη ρίζα του λόφου, περνάει ένα μικρό ποταμάκι, παραπόταμος του Ερασίνου.

Χρονολόγηση Η τοπική παράδοση θέλει τον πύργο Ενετικό, κτισμένο δηλαδή μεταξύ των ετών 1394 -1405, ενώ τον συνδέει και με μια δακρύβρεκτη ιστορία σχετικά με την τύχη του παλικαριού που τον έκτισε. Οι αρχαιολογικές όμως έρευνες αποδίδουν την κατασκευή του κατά την πρώτη περίοδο της Λατινοκρατίας στην Αττική, οπότε και κυριάρχησαν στην περιοχή οι Βουργούνδιοι δούκες Ντε Λα Ρος (1204 -1311) εκατό και πλέον χρόνια πριν. Ο πύργος της Βραυρώνας καθώς και ο ομόλογός του της Λιάδας (Ντάγλα) στο Μαρκόπουλο, εντάσσονταν σε ένα οικοδομικό πρόγραμμα κατασκευής πύργων ως παρατηρητηρίων, τις λεγόμενες «βίγλες», κάτι αντίστοιχο με τις βυζαντινές "φρυκτωρίες" που χρησιμοποιούντο για την ειδοποίηση των κατοίκων της περιοχής, σε περίπτωση πειρατικών επιδρομών. Άλλοι πύργοι που που ανήκαν στο ίδιο σύστημα και καταστράφηκαν, υπήρχαν στη θέση Φιλιάτι στο Κορωπί, στην Παιανία στις θέσεις Μισκοπή και Κοκκίνα κ ά. 

Το κτίσμα Πρόκειται για ένα ορθογώνιο πρισματικό κτίριο ύψους 18μ., το οποίο διατηρείται σε καλή κατάσταση (λείπουν μόνο 2 επάλξεις και οι ξύλινες κατασκευές, όπως σκάλες, πατάρια, κλπ.). Είναι χτισμένο από μεσαίου και μεγάλου μεγέθους λαξευμένους λίθους (οι τοίχοι ενσωματώνουν και αρχαίο υλικό) με εμβόλιμες κεραμίδες ως βύσματα. Αποτελείται από ισόγειο, δύο ορόφους και δώμα, στο οποίο συναντάμε και τις 18 επάλξεις. Η είσοδός του είναι τοποθετημένη σε υψηλότερο επίπεδο από το έδαφος, έτσι ώστε η πρόσβαση να είναι δύσκολη για τους επιδρομείς. Για τον ίδιο λόγο έχει λίγα ανοίγματα σε ψηλό επίσης σημείο.

Στο λόφο γύρω από τον πύργο εντοπίστηκαν από τον αρχαιολόγο Δ. Θεοχάρη, ευρήματα που χρονολογούνται από την προϊστορική εποχή.

Μήνυμα στο κινητό