Μίλα μη φοβάσαι

Υπόθεση

Η σημαία της Φροξυλάνθης Στα μέσα της σχολικής χρονιάς έρχεται στην τάξη μια νέα μαθήτρια, η Ισιδώρα. Από την πρώτη στιγμή, η Ελίνα, ένα κορίτσι με διάσημη μαμά και απαίσιους τρόπους, τη βάζει στο μάτι. Όσο η Ισιδώρα δεν αντιδρά, τόσο οι προσβολές εναντίον της κλιμακώνονται, μέχρι που μια επικίνδυνη πλάκα οδηγεί τελικά σε ατύχημα. Η αφηγήτρια που όλο τον καιρό απλώς παρακολουθεί, αποφασίζει να μιλήσει στη μητέρα της και στη διεύθυνση του σχολείου, κι έτσι τα πράγματα μπαίνουν στη θέση τους.

Στη φωλιά του Νίκου Ο Νίκος μεγαλώνει σε μια οικογένεια με αρκετά προβλήματα. Στο προηγούμενο σχολείο του αντιμετώπιζε διακρίσεις και εκφοβισμό, έτσι επινόησε μια ανορθόδοξη μέθοδο για να βρίσκει φίλους: κλέβει μικροαντικείμενα και αργότερα κάνει ότι τα βρήκε, ώστε να γίνεται αγαπητός. Φέτος ήταν σειρά για τα μπλε γυαλιά του Γιώργου να βρεθούν στη φωλιά του, όμως το μικρό παιδί δεν μπορεί να δει χωρίς αυτά και στο σχολείο δημιουργείται αναστάτωση. Ο Νίκος μετανιώνει και αποφασίζει να επιστρέψει τα γυαλιά μέσω του αγαπημένου του δασκάλου, δεν έχει όμως υπολογίσει την αντίδραση του διευθυντή…

Το ημερολόγιο ενός κακού Τους μισεί όλους. Και θα τους εκδικηθεί! Οι γονείς του δίνουν σημασία και αγάπη μόνο στην αδελφή του επειδή είναι καλή μαθήτρια. Στο σχολείο οι δάσκαλοι αδιαφορούν κι αυτοί· θέλουν την ησυχία τους. Ευτυχώς που υπάρχει και ο Αντρέας, ένας λίγο μεγαλύτερος μαθητής που χωρίς να ανοίγει βιβλίο, καταφέρνει να βγαίνει συνέχεια πρόεδρος. Αυτός θα γίνει το πρότυπο του πρωταγωνιστή και θα του μάθει ένα σωρό «κόλπα»: πώς να εκλεγεί και ο ίδιος πρόεδρος, πώς να επιβάλλεται στους συμμαθητές του και πώς να σπάει πλάκα με τους πιο αδύναμους… Ως το τέλος της χρονιάς ο αφηγητής έχει απομακρυνθεί τελείως από την παλιά του σχολική ζωή και οι ορίζοντες της παραβατικής συμπεριφοράς αρχίζουν να διευρύνονται.  Έτσι κι αλλιώς κανείς δεν τον καταλαβαίνει, τουλάχιστον όμως τώρα νιώθει πιο σημαντικός…

  

Χαρακτηριστικά
Εκδότης: Ε.Ψ.Υ.Π.Ε.
Συγγραφέας: Ελένη Δικαίου, Βαγγέλης Ηλιόπουλος, Τζέμη Τασάκου
Εικονογράφηση: Λήδα Βαρβαρούση, Χρήστος Ζωίδης, Διατσέντα Παρίση
ISBN: 978-960-87296-5-0
Έτος 1ης Έκδοσης: 2008
Σελίδες: 69
Τιμή: περίπου 12 ευρώ
Ηλεκτρονική αγορά εδώ
Τάξεις: Ε', Στ', Γυμνάσιο
άλλη κριτική εδώ

Κριτική

Βραβευμένη συλλογή διηγημάτων με θέμα τον σχολικό εκφοβισμό, τα αίτια και τις επιπτώσεις του. Και οι τρεις ιστορίες είναι πολύ καλογραμμένες, με απλή γλώσσα και διδάγματα δυνατά και σαφή, ώστε να μπορούν να αγγίξουν τα σύγχρονα παιδιά και να τους μιλήσουν για ένα θέμα τόσο ευαίσθητο. Καμιά από τις ιστορίες δεν κουράζει, ενώ οι εικονογράφοι συμβάλλουν σε ένα εξαιρετικό αισθητικό αποτέλεσμα, που δένει αρμονικά με την κάθε περίπτωση. Η έκδοση είναι προσεγμένη (εξώφυλλο με αυτιά, κείμενο έγχρωμο και στην τρίτη ιστορία χειρόγραφο) και στις τελευταίες σελίδες περιλαμβάνει παράρτημα με πληροφορίες και συμβουλές γύρω από το θέμα της επιθετικότητας που μπορεί να αντιμετωπίσει ένα παιδί στο σχολείο. Επιπλέον, βρίσκουμε τρεις εξαιρετικές δραστηριότητες που ωθούν τον αναγνώστη να κάνει το πρόβλημα δικό του, να συζητήσει με τους συμμαθητές του και να αναλάβει με τη σειρά του ενημερωτική δράση. Προτείνουμε το βιβλίο ανεπιφύλακτα στους μαθητές των μεγαλύτερων τάξεων του Δημοτικού και του γυμνασίου· θύματα, θύτες ή απλώς παρατηρητές, όλοι έχουν κάτι να κερδίσουν διαβάζοντάς το.

Συγκινητικές ιστορίες, κάποιες με δραματική πλοκή Ρεαλισμός στους χαρακτήρες και τις καταστάσεις Εξαιρετικό στήσιμο και εικονογράφηση Παράρτημα με συμβουλές και αξιόλογες δραστηριότητες

Αξίες - Θέματα
Οικογένεια, Εκφοβισμός, Εκπαίδευση, Διαφορετικότητα, Κλοπή

Σκηνές που ξεχωρίσαμε

Το ψυχολογικό προφίλ του Νίκου, έχει μείνει χαραγμένο στη μνήμη μας αρκετό καιρό μετά την ανάγνωση του βιβλίου.

Εικονογράφηση

Απόσπασμα

20 Οκτωβρίου

Τους μισώ όλους! Και θα τους εκδικηθώ!

Θα τους δείξω εγώ! Δεν τους ανέχομαι πια!

Δεν τους μπορώ!

Η αδερφή μου –πάει στο γυμνάσιο- είναι ΧΑΖΗ!

Συνέχεια λέει εξυπνάδες κι όλοι τη χειροκροτούν.

Αυτό κάνει και τώρα!

Κάθονται και οι τρεις τους στην κουζίνα: η μαμά,

ο μπαμπάς και η Σόφη. Γύρω απ’ το τραπέζι.

Η Σόφη τους διαβάζει την έκθεση που έγραψε

για την «28^η Οκτωβρίου 1940» και πήρε

βραβείο. Σιγά το δύσκολο! Αυτά με τους

Έλληνες και τους Γερμανούς τα ξέρω κι εγώ

κι ας πηγαίνω στην Πέμπτη τάξη. Δύσκολο θα

ήταν να γράψει μια έκθεση με Ινδιάνους!

Η Σόφη διαβάζει και ο μπαμπάς μήτε που

αναπνέει. Πάντα έτσι κάνει. Η μαμά κάθε

τόσο κάνει: «τς, τς, τς!» Τη θαυμάζει.

Είναι όλοι τους ΧΑΖΟΙ!

Σηκώνομαι όρθιος και ανοίγω όλες τις ντουλάπες.

Μετά τις κλείνω δυνατά με κρότο για να μ’ ακούσουν.

Δε μ’ ακούνε. Σκασίλα μου.

Θα παίξω με τα πλέι μομπίλ. Έχω τρεις

πυροσβέστες, τρεις καουμπόηδες κι έναν Ινδιάνο.

Έχω κι ένα σαλούν.

Θα βάλω τον Ινδιάνο να κάθεται μέσα στο

σαλούν και τους καουμπόηδες να τον υπηρετούν.

Για να μάθουν!

29 Οκτωβρίου

Η παρέλαση χτες ήταν μια βλακεία και μισή!

Η Σόφη πήγαινε μπροστά από όλο το Γυμνάσιο

κρατώντας τη σημαία.

Βάζω στοίχημα ότι τα χέρια της είχαν ιδρώσει,

ότι δεν μπορούσε να κρατήσει τη σημαία καλά καλά,

δεν το έδειχνε όμως, γιατί είναι πεισματάρα.

Κι εγώ πάντως ήμουν στην πρώτη σειρά των

αγοριών του Δημοτικού! Γιατί είμαι ψηλός.

Με είχαν βάλει μάλιστα με τα αγόρια της Έκτης!

Κανείς όμως δε μου είπε μπράβο γι’ αυτό.

Μετά την παρέλαση, πήγαμε στη γιορτή του σχολείου

Η Σόφη ανέβηκε σ’ ένα «βάθρο» κι απάγγειλε

ένα ποίημα που είχε γράψει για την

«28^η Οκτωβρίου».

Γράφει και ποιήματα η Σόφη! Μετά τη

γιορτή ο Γυμνασιάρχης πλησίασε τη μαμά

και τον μπαμπά και τους έδωσε συγχαρητήρια.

Για τη Σόφη. Μετά, τους πλησίασαν

η γαλλικού και η θρησκευτικού και τους είπαν

κι εκείνες συγχαρητήρια. Για τη Σόφη.

Την κοντοστούπα!

Κανείς, ούτε η δασκάλα μου, ούτε ο Διευθυντής

του Δημοτικού, δε ντους είπε συγχαρητήρια

που είμαι τόσο ψηλός!

Κανείς δεν πρόσεξε πως με βάλανε με τα

αγόρια της Έκτης!

Το βράδυ, στο σπίτι, ο μπαμπάς μιλούσε

συνέχεια για τη Σόφη… Και η μαμά

έκανε: «τς, τς, τς….» Θα δουν!

Χρήση στην τάξη
Το Υπουργείο Παιδείας αποφάσισε να θεσμοθετήσει ως Πανελλήνια Ημέρα Σχολικού Αθλητισμού την πρώτη Δευτέρα κάθε Οκτωβρίου. Φέτος, η ημέρα αυτή ορίστηκε να έχει θεματικό άξονα «Ρατσισμός και Διαφορετικότητα, όλοι διαφορετικοί όλοι ίσοι», οπότε η ανάγνωση κάποιων αποσπασμάτων από το βιβλίο, σε συνδυασμό με δραστηριότητες όπως αυτές που περιέχονται στις τελευταίες σελίδες, ίσως να μπορούσε να εμπλουτίσει το πρόγραμμα της ημέρας με κάτι ενδιαφέρον και χρήσιμο (ειδικά στα σχολεία που τις Δευτέρες δεν έχουν γυμναστή!)

Δεν πρέπει ποτέ να ξεχνάμε ότι είναι βασικό δικαίωμα κάθε παιδιού να πηγαίνει στο σχολείο χωρίς να φοβάται ότι κάποιο άλλο παιδί μπορεί να το ταπεινώσει, να το εξευτελίσει και να του επιβληθεί με τη βία. Το ίδιο φυσικά, ισχύει και για τους συναδέλφους.

Αν υποθέσουμε ότι γράφεις σε μια στήλη περιοδικού όπου απαντάς σε απορίες αναγνωστών, και λαμβάνεις το ακόλουθο μήνυμα από ένα μαθητή, τι θα τον συμβουλέψεις να κάνει;

"Μόλις έφτασα στο νέο σχολείο και κάποια παιδιά άρχισαν να με κοροϊδεύουν και να γελούν μαζί μου. Κάποιοι έφτασαν στο σημείο ακόμα και να με σπρώχνουν και να με χτυπούν. Τι νομίζεις ότι πρέπει να κάνω; Να αδιαφορήσω ή να το πω σε κάποιον μεγάλο;"

Στο τέλος του βιβλίου θα βρούμε και τις ακόλουθες συμβουλές για μαθητές που δέχονται εκφοβισμό:

1. μην ντρέπεσαι
2. μίλησε στους γονείς ή το δάσκαλο
3. οι γονείς και ο δάσκαλος σε νοιάζονται
4. όταν σε προσβάλλουν μη δείξεις ότι στενοχωριέσαι, μην τσιμπήσεις. Βρες τη δύναμη να πεις δυνατά "παράτα με... άσε με ήσυχο" και φύγε με ψηλά το κεφάλι
5. αν φοβάσαι ότι θα σε δείρουν, φρόντισε να είσαι πάντα με κάποιον συμμαθητή σου.

Αντίστοιχους κανόνες από τη σελίδα του μικρού αναγνώστη θα βρείτε εδώ ενώ άλλες απόψεις περί σχολικού εκφοβισμού και βίας μπορείτε να διαβάσετε εδώ κι εδώ

Στη δική μας τάξη χρησιμοποιήσαμε αυτό το βίντεο με έναν 16χρονο Αυστραλό (που απάντησε με βία στη βία του εκφοβισμού και αποβλήθηκε από το σχολείο του) για να οργανώσουμε ένα παιχνίδι ρόλων. Η διευθύντρια και ο δάσκαλος, τα δύο παιδιά που ενεπλάκησαν μαζί με τους γονείς τους, αλλά και μάρτυρες - συμμαθητές τους που ήταν παρόντες στο περιστατικό, συμμετείχαν στη συζήτηση και κατέληξαν σε ενδιαφέροντα συμπεράσματα.

Παιχνίδι ρόλων: μπροστά από την οθόνη με το επίμαχο βίντεο συζητούν ο "δάσκαλος" με την "διευθύντρια".
Αντικριστά στα καθίσματα, τα δύο παιδιά με τους "γονείς" τους, συζητούν εποικοδομητικά για το επεισόδιο.

Μίλα μη φοβάσαι

Το μυστήριο του χαμένου σερβίτσιου

Υπόθεση

Ο διάσημος επιθεωρητής Σπιθαμής υποχρεώνεται από τον αρχηγό Βροντέρα να συνεργαστεί για μια εβδομάδα με τον εκπαιδευόμενο πράκτορα Πα Λι Κάρι. Κι ενώ αρχικά η ιδέα του κάθεται στο στομάχι, γρήγορα θα διαπιστώσει ότι ο νεαρός Κινέζος έχει κοφτερό μυαλό και είναι ένας βοηθός πολύ βοηθητικός! Η πρώτη τους κοινή υπόθεση θα τους φέρει στην έπαυλη του κυρίου Ευρώπουλου, απ' όπου κάποιος εξαφάνισε ένα πολύτιμο σερβίτσιο. Θα καταφέρουν οι δύο ντετέκτιβς να εξιχνιάσουν το μυστήριο και να εντοπίσουν τον δράστη;

Χαρακτηριστικά
Εκδότης: Κέδρος
Συγγραφέας: Αντόνιο Ιτούρμπε (Antonio G. Iturbe)
Μετάφραση: Δήμητρα Δότση
Εικονογράφηση: Άλεξ Όμιστ (Alex Omist)
Τίτλος πρωτοτύπου: Los casos del Inspector Cito y Chin Mi Edo: Un ayudante de mucha ayuda
ISBN: 978-960-04-4434-6
Έτος 1ης Έκδοσης: 2007 (στα ελληνικά 2014)
Σελίδες: 48
Τιμή: περίπου 4 ευρώ
Ηλεκτρονική αγορά εδώ
Τάξεις: Β', Γ', Δ'

Ευχαριστούμε τις Εκδόσεις Κέδρος για τη δωρεά των δύο βιβλίων της σειράς στη βιβλιοθήκη μας!

Κριτική

Πρόκειται για την πρώτη -και πολύ χαριτωμένη- περιπέτεια της σειράς Οι υποθέσεις του επιθεωρητή Σπιθαμή και του Πα Λι Κάρι. Ο αστυνόμος Cito είναι πολύ δημοφιλής στην χώρα του την Ισπανία, όπου παρέα με τον συνεργάτη του έχουν ήδη λύσει δέκα μυστήρια! Στα ελληνικά, έχουν κυκλοφορήσει μόλις τα δύο πρώτα και η συνέχεια αναμένεται. Στα βιβλία που διαβάσαμε, η μετάφραση είναι πολύ καλή και μας μεταφέρει την ιστορία σε γλώσσα απλή και ζωντανή, ενώ γίνεται φιλότιμη προσπάθεια να αποδοθούν και τα λογοπαίγνια (π.χ. ο άφοβος -sin miedo- βοηθός Chin Mi Edo που στα αγγλικά βαφτίζεται Wee Chou Fear, εδώ μας συστήνεται ως Πα Λι Κάρι). Χωρισμός σε κεφάλαια δεν υπάρχει, αλλά η έκταση του κειμένου δεν ξεπερνάει τις 1.500 λέξεις και το στήσιμο είναι πολύ σωστό, οπότε η ανάγνωση δεν κουράζει. Η πλούσια, πολύχρωμη εικονογράφηση βοηθάει στην κατανόηση, μας ψυχαγωγεί και αλληλεπιδρά με το κείμενο. Η έκδοση είναι γενικά φροντισμένη, ενώ στην τελευταία σελίδα κάθε τόμου της σειράς, θα συναντήσουμε μια δραστηριότητα παρατηρητικότητας. Να επισημάνουμε επίσης, ότι το "αφτί" του οπισθόφυλλου είναι σχεδιασμένο ώστε να κόβεται και να χρησιμοποιείται ως σελιδοδείκτης! Το βιβλίο προτείνεται κυρίως σε παιδιά των μικρών και μεσαίων τάξεων του Δημοτικού που αγαπούν τις διασκεδαστικές αστυνομικές περιπέτειες.

Χιούμορ, ανάλαφρο (και ασόβαρο) κλίμα Πολύ ωραία εικονογράφηση και στήσιμο Διαβάζεται εύκολα και γρήγορα

Οι διατροφικές συνήθειες του κεντρικού ήρωα θα μπορούσαν να δώσουν λάθος πρότυπα προς μίμηση

Αξίες - Θέματα

Αστυνομικό μυστήριο, Χιούμορ, Διατροφή, Κλοπή, Διαφορετικότητα

Εικονογράφηση

Εξαιρετικά χαριτωμένη, έγχρωμη, βοηθητική (όπως θα έπρεπε να συμβαίνει σε όλες τις αστυνομικές ιστορίες) και πανταχού παρούσα! Θα διαφωνήσουμε όμως με το "πολύ προσεγμένη", που αναφέρεται στην εισαγωγή, αφού τα εξασκημένα μάτια των μελλοντικών ντετέκτιβ, ίσως εντοπίσουν ασυνέπειες ανάμεσα στις ζωγραφιές και το κείμενο. π.χ. όταν το ρολόι στο γραφείο του επιθεωρητή Σπιθαμή (σελίδα 2) δείχνει 9:03, δεν γίνεται μόλις "δευτερόλεπτα μετά" να δείχνει 9:23 (σελίδα 5). Ή όταν ο κηπουρός ανακρίνεται και λέει "Βλέπετε τα χέρια μου; Ακόμα έχω χώμα κάτω απ' τα νύχια μου!" δεν θα έπρεπε να εικονίζεται με μακριά πράσινα γάντια. Λεπτομέρειες, θα μου πείτε... Ένας καλός όμως πράκτορας, δεν αφήνει τίποτα στην τύχη!

Απόσπασμα
Οι δύο αστυνομικοί φτάνουν στο τεράστιο σπίτι του εκατομμυριούχου.

Ο κύριος Ευρώπουλος τους εξηγεί τι έγινε. 

- Το σερβίτσιο αυτό είχε πολλά πιάτα, μικρά και μεγάλα. Είχε επίσης πολύ παλιά φλιτζάνια και ποτήρια… Την ώρα του δείπνου ο μάγειρας πήγε να τα πάρει από το ντουλάπι, αλλά είχαν εξαφανιστεί. Μα το χειρότερο απ’ όλα είναι ότι πήραν και τις πετσέτες του παππού μου. Πώς θα το αντέξω αυτό;

- Γιατί; Ήταν πολύ ακριβές; ρωτάει ο επιθεωρητής.

- Όχι, αλλά επειδή δεν είχα με τι να σκουπιστώ, σκούπισα  το στόμα μου με τη γραβάτα μου.

-  Πάμε να ρίξουμε μια ματιά στην κουζίνα, προτείνει ο επιθεωρητής.

- Αυτό είναι το ντουλάπι, εξηγεί ο κύριος Ευρώπουλος. Μου πήραν τα πιάτα, τις πετσέτες και ό,τι άλλο είχα για το στρώσιμο του τραπεζιού… Το περίεργο είναι ότι μου άφησαν ό,τι πιο πολύτιμο είχα: τα πιρούνια, τα κουτάλια και τα χρυσά μαχαίρια που είχε χαρίσει στον προπροπάππο μου ένας Ρώσος πρίγκιπας. Δεν πήραν ούτε ένα.

- Περίεργο…, μονολογεί ο επιθεωρητής.

Ο επιθεωρητής Σπιθαμής βγάζει το σούπερ μεγεθυντικό φακό νούμερο 1 για να βρει αποτυπώματα.

- Κύριε επιθεωρητή, ποιος μπορεί να τα έκλεψε; τον ρωτάει ο κύριος Ευρώπουλος.

- Είδα ότι έξω στον κήπο έχετε δύο σκυλιά που σας φυλάνε το σπίτι. Πολύ δύσκολα θα έμπαινε κάποιος μέσα χωρίς να τον μυριστούν. Και, φυσικά, αποκλείεται να έφευγε κανείς φορτωμένος με πιάτα και φλιτζάνια περνώντας από μπροστά τους!

- Και τότε;

- Κύριε Ευρώπουλε, δε χωράει αμφιβολία. Είμαι σίγουρος πως τα πήρε κάποιος μέσα από το σπίτι σας.

Θα μιλήσουμε με όλο το προσωπικό, γιατί είμαι σίγουρος πως κάποιος από αυτούς είναι ο κλέφτης.

Ο επιθεωρητής απευθύνεται πρώτα στην οδηγό του κυρίου Ευρώπουλου, που τον πηγαίνει σε όλες του τις δουλειές.

- Κυρία μου, εσείς πού ήσασταν χτες το βράδυ;

- Ήμουν στο γκαράζ και κοιτούσα αν δουλεύει σωστά η μηχανή του αυτοκινήτου.

- Σας είδε κανείς την ώρα που κάνατε αυτή τη δουλειά;

- Δε νομίζω.

- Είστε σίγουρη ότι γνωρίζετε από μηχανές;

- Φυσικά.

- Μπορείτε να μου πείτε με βεβαιότητα ποιο αυτοκίνητο έχει πιο γερή μηχανή: Το Ρενό 13 ή το Σέατ Γρανάδα;

- Μα, φυσικά, το Σέατ.

- Σας ευχαριστώ. Μπορείτε να πηγαίνετε.

- Σας έδωσε καμιά χρήσιμη πληροφορία, κύριε επιθεωρητή; τον ρωτάει ο Πα Λι Κάρι.

- Μα, φυσικά. Τώρα ξέρω τι να πω στη θεία μου που θέλει να αλλάξει αμάξι.

Σχόλιο

Το χιούμορ του Ιτούρμπε μπορεί να μην είναι ακριβώς ορθόδοξο ή υψηλών αξιώσεων, κάποιες από τις ατάκες όμως "έχουν πλάκα" και σίγουρα συμβάλλουν στην ανάλαφρη ατμόσφαιρα. Μέσα στο φιλικό αυτό κλίμα που διαμορφώνεται (ο ρόλος του κακού απουσιάζει), περνούν "ανώδυνα" προς τους αναγνώστες αρκετά ωφέλιμα μηνύματα, όπως αυτό της συνεργασίας, του σεβασμού στη διαφορετικότητα, της μεταμέλειας - συγχώρεσης (ο κλέφτης ουσιαστικά δεν τιμωρείται) αλλά και της μεθοδικότητας στην έρευνα.

Κάτι που ίσως θα πρέπει να προσέξουμε, είναι -μέσα στην ίδια αυτή χαλαρή ατμόσφαιρα- να μην θεωρήσουν οι μικροί αναγνώστες, ότι είναι σωστό να τρώνε όπως ο επιθεωρητής! Παθιασμένος (αποκλειστικά) με το φαγητό, ο ήρωας προλαβαίνει στις λιγοστές σελίδες του βιβλίου να εξαφανίσει ένα σάντουιτς με ζαμπόν, δύο αυγά μάτια και ένα (συν ένα αφού κλείσουμε το βιβλίο) τεράστιο πιάτο ρώσικη σαλάτα με έξτρα μαγιονέζα! Ίσως θα μπορούσαμε να αποκαθηλώσουμε το συγκεκριμένο πρότυπο, συζητώντας με τα παιδιά για το αν ο μικρόσωμος ντετέκτιβ τρέφεται υγιεινά... αν όχι, τι θα μπορούσε να αλλάξει στη ποσότητα/ ποιότητα της διατροφής του;

Σύμφωνα με την εισαγωγή, οι ιστορίες της σειράς δεν περιλαμβάνουν βία και διακρίσεις, κάτι το οποίο ισχύει. Γιατί μπορεί ο Πα Λι Κάρι να παρουσιάζεται κάπως στερεοτυπικά -ρόμπα, καπελάκι, κοτσίδα- και κάποια στιγμή να χρησιμοποιεί για να ακινητοποιήσει τον κλέφτη δυο shuriken (που μαζί με την αναφορά σε κιμονό παραπέμπουν μάλλον στην ιαπωνική κουλτούρα), όμως δεν θα βρούμε πουθενά νύξεις ή αναφορές σε ανωτερότητα ή κατωτερότητα φυλών ή φύλων. Αντίθετα, κάποια στερεότυπα σχήματα ανατρέπονται, όταν βλέπουμε στη θέση του σοφέρ -που συνήθως καταλαμβάνουν άντρες- να εμφανίζεται μια γυναίκα.

Χρήση στην Τάξη

Στην τάξη, η μικρή αυτή ιστορία μπορεί να μας δώσει αφορμή για διάφορες δραστηριότητες, περισσότερο ή λιγότερο σοβαρές.

Στα Θρησκευτικά, θα μπορούσαμε να συζητήσουμε το ηθικό δίλημμα του κηπουρού: Ο θύτης (και θύμα του συστήματος) βρίσκεται σε δύσκολη κατάσταση, καθώς δεν θέλει να καταλάβει η οικογένειά του από την Κίνα το πόσο φτωχός είναι. Αποφασίζει λοιπόν να κλέψει το σερβίτσιο του αφεντικού του... σκέφτηκε άραγε προηγουμένως τις συνέπειες της πράξης του; Μήπως τώρα που τον συνέλαβαν έχει περισσότερους λόγους να ντρέπεται; Εσείς τι θα κάνατε στη θέση του, αν χρειαζόταν να φιλοξενήσετε φίλους ή συγγενείς και ντρεπόσασταν για την οικονομική σας κατάσταση;

Ο Alex Omist μας δίνει αφορμή να ασχοληθούμε με την κινεζική γραφή, αφού απεικονίζει τον βοηθό Πα Λι Κάρι να φοράει μια πράσινη ρόμπα με το ιδεόγραμμα lóng, που στα κινεζικά σημαίνει δράκος (ευχαριστώ τον ανώνυμο Κινέζο τουρίστα για τη μετάφραση). Μπορούμε άραγε να αντιγράψουμε το σύμβολο του δράκου με (σινική) μελάνη σε χαρτί; Αν οι μαθητές μας ανταποκριθούν με ενδιαφέρον, εδώ θα βρούμε περισσότερες λέξεις και φράσεις στα κινεζικά, που μπορούμε να αντιγράψουμε ή και να προφέρουμε.

Μια άλλη διασκεδαστική δραστηριότητα με άρωμα Άπω Ανατολής, θα ήταν να αλλάξουμε τα ονόματά μας, ώστε να ακούγονται λίγο πιο κινεζικά, όπως του Πα Λι Κάρι. Στη δική μας τάξη, το δάσκαλο θα τον βαφτίζαμε Βαν Γιε Λι.

Τέλος, μπορούμε να εξασκήσουμε την επιδεξιότητά μας, δοκιμάζοντας να χρησιμοποιήσουμε ξυλάκια για να πιάσουμε λουκούμια ή κομμάτια ψωμί! Το πώς τα κρατάμε σωστά μπορούμε να το δούμε εδώ (αναλυτικές εξηγήσεις στα κινεζικά) ή εδώ (στα γιαπωνέζικα). Είναι άραγε εύκολο να τα καταφέρουμε ή αν ζούσαμε στην Άπω Ανατολή θα μέναμε νηστικοί; Αν είστε σίγουροι ότι το πιρούνι είναι πιο πρακτικό, δείτε και αυτόν τον μίνι διαγωνισμό.

Το μυστήριο του χαμένου σερβίτσιου

Ο Καθρέπτης μου

Υπόθεση

Ο Νικόλας είναι 10 χρονών και ζει ξέγνοιαστα με τους ευκατάστατους γονείς και τη μικρή αδελφή του. Στα γενέθλιά του κάθε χρόνο παίρνει ένα σωρό ακριβά δώρα, αλλά και κάτι μικρό και συμβολικό από τον αγαπημένο του παππού. Φέτος, το δώρο του παππού ήταν ένας καθρέφτης που έγραφε πάνω του "γιατί" και έκανε τον Νικόλα να ξεχάσει όλα τα άλλα δώρα του. Παίζοντας ένα παιχνίδι με το καθρεφτάκι, ο Νικόλας αλλά και οι συμμαθητές του, αρχίζουν να εκτιμούν την αξία της ειλικρίνειας και να αναζητούν την αυτογνωσία.

Χαρακτηριστικά
Εκδότης: Ελληνοεκδοτική
Συγγραφείς: Δόξα Κωτσαλίδου
Εικονογράφηση: Θανάσης Γκιόκας
ISBN: 978-960-5630-18-8
Έτος 1ης Έκδοσης: 2013
Σελίδες: 75
Τιμή: περίπου 6 ευρώ
Ηλεκτρονική αγορά εδώ
Τάξεις: Δ', Ε', Στ'
ξεφυλλίζουμε τις 13 πρώτες σελίδες του βιβλίου εδώ

Ευχαριστούμε πολύ την Ελληνοεκδοτική για τη δωρεά ενός αντιτύπου στη βιβλιοθήκη μας!

Κριτική

Συμπαθητική ιστορία που καταφέρνει να κρατήσει το ενδιαφέρον μας ως το τέλος, παρότι θέμα της έχει τις κοινωνικές σχέσεις και όχι κάποια περιπέτεια. Η γλώσσα είναι απλή, αν και οι ενήλικοι συλλογισμοί είναι εμφανείς πίσω από την "παιδική ματιά" του αφηγητή, που κάποιες φορές μοιάζει τεχνητή. Τα περισσότερα από τα εννέα κεφάλαια δεν ξεπερνούν τις 7 σελίδες (κάποια όμως φτάνει και τις 14-17) με αποτέλεσμα να διαβάζονται ευχάριστα και ξεκούραστα. Η εικονογράφηση είναι αραιή αλλά πολύ συμπαθητική και συνοδεύει με λίγες εικόνες κάθε κεφάλαιο. Προτείνεται σε μαθήτριες και μαθητές των μεγάλων τάξεων του Δημοτικού, αλλά και σε εκπαιδευτικούς που ενδιαφέρονται να ασχοληθούν στην τάξη τους με τις αξίες.

Απλή γλώσσα Ενδιαφέρουσα ιδέα Ωφέλιμα μηνύματα

Οι σκέψεις του αφηγητή θυμίζουν μικρομέγαλο και δεν συμβαδίζουν με την υποτιθέμενη ηλικία του Χρήση απλουστευτικών συμβάσεων

Αξίες - Θέματα

Φιλία, Αυτογνωσία, Οικογένεια, Σχέσεις, Κλοπή, Ειλικρίνεια

Σκηνές που ξεχωρίσαμε
Τα συμβολικά δώρα του παππού Νικόλα, μας έβαλαν σε σκέψεις!

Εικονογράφηση
Πολύ χαριτωμένη, αν και περιορίζεται σε καθαρά συνοδευτικό ρόλο, στολίζοντας περιφερειακά κάποιες σελίδες. Ορισμένες φιγούρες επαναλαμβάνονται δύο και τρεις φορές (σ.6, 66, 68).

Απόσπασμα 

Η πιο όμορφη στιγμή έφτασε! Είμαι περιτριγυρισμένος από πάρα πολλά κουτιά, μικρά και μεγάλα και πρέπει να τα ανοίξω όλα, γιατί όλα είναι για μένα. σήμερα έχω τα γενέθλιά μου και μακάρι να τα είχα κάθε μέρα. Απορώ, δηλαδή, γιατί οι άνθρωποι να μην έχουν φτιάξει  ένα ημερολόγιο  πιο χαρούμενο; Γιατί να μην γιορτάζουμε πιο πολλές φορές τον χρόνο; Και μη νομίζετε ότι είμαι αχάριστος, δεν το λέω μόνο για μένα, αλλά για όλα τα παιδιά του κόσμου.

Εγώ είμαι πολύ τυχερός σε αυτό το θέμα. Πάνω από το κεφάλι μου βρίσκονται ένας σωρός μεγάλοι που με αγαπάνε και μου κάνουν όλα τα χατίρια. Δεν έχω παράπονο. Μόνο όταν με ταΐζουν με το χόρι φασολάδα, τότε μόνο θέλω να  γίνω υπερήρωας, να σκαρφαλώσω στο ταβάνι και να σωθώ. Κατά τα’ άλλα, μια χαρά περνάω: έχω πολλά παιχνίδια, έχω ωραίο δωμάτιο, έχω ατέλειωτα ηλεκτρονικά παιχνίδια, έχω και μια μικρή αδερφή που την κάνω ό,τι θέλω. Αλλά τα δώρα είναι πάντα «δώρα» και πάντα περιμένω με λαχτάρα τα γενέθλιά μου.

Χρόνια μου πολλά, λοιπόν, και αρχίζω:

Ο μπαμπάς μού αγόρασε ένα ποδήλατο, εγώ του το ζήτησα, γιατί αν τον άφηνα να διαλέξει μόνος του, αλίμονό μου, θα μου έπαιρνε ένα «παιδαγωγικό» παιχνίδι και θα το έκρυβα σε κανένα ράφι. Άκου «παιδαγωγικό», επειδή μας λένε παιδιά, πρέπει και τα παιχνίδια μας να είναι παιδαγωγικά; Δεν το καταλαβαίνω αυτό, γι’ αυτό κάθε χρόνο, πριν από τα γενέθλιά μου, φροντίζω να πείσω τον μπαμπά μου να ξεχάσει τα «παιδαγωγικά». Γίνομαι φρόνιμο παιδί, δεν βασανίζω την αδερφή μου, τρέχω συνέχεια ξοπίσω του και του λέω πως τον αγαπάω πολύ, είναι έξυπνο κόλπο και πάντα πιάνει.

Η μαμά μου θέλει να φορώ πάντα όμορφα και καθαρά ρούχα, και γι’ αυτό, όπως θα καταλάβατε, μου αγόρασε ένα πράσινο παντελόνι με τιράντες και ένα κίτρινο πουκάμισο. Παπούτσια, κάλτσες και μια πράσινη γραβάτα, αχ γυναίκες, που λέει κι ο παππούς μου! Ευτυχώς η γιαγιά μου μού πήρε τη στολή του Παναθηναϊκού και χάρηκε λίγο η καρδούλα μου, με φαντάζεστε με γραβάτα; Πάλι καλά που είναι πράσινη!

Οι φίλοι μου είναι απίθανοι, μου έφεραν ό,τι ακριβώς τους ζήτησα: παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια. Αυτή είναι ζωή, παιχνίδια, πολλά παιχνίδια, και όχι παιδαγωγικά!

Έκανα πολλή ώρα να ξετυλίξω τα δώρα μου και να τα τακτοποιήσω στη θέση που ταίριαζε στο καθένα. Όταν τελείωσα, το δωμάτιό μου ήταν γεμάτο με συσκευασίες δώρων και χαρτιά περιτυλίγματος… Χαμός! Σε τέτοιες περιπτώσεις αγαπάω πολύ την αδερφή μου, τη Φανούλα.

Τη φώναξα να έρθει στο δωμάτιο:

- Θέλεις να δεις τα παιχνίδια που μου χάρισαν; 

- Ναι, αμέ, πού τα έβαλες;

- Θα σ’ τα δείξω όλα και θα παίξουμε κιόλας με όποιο σου αρέσει περισσότερο.

- Χμ, να τα δω πρώτα.

- Όοοχι, πρέπει πρώτα να μαζέψουμε τα σκουπίδια, για να μπορούμε να είμαστε πιο άνετοι. 

- Γι’ αυτό με ήθελες, χαζέ; Δεν μαζεύω τίποτα, είσαι χαζός, πάω να παίξω μόνη μου. 

- Όχι, περίμενε, αλήθεια σου λέω, θέλω να παίξουμε μαζί, κι αν δεν πιστεύεις, κάτσε εσύ στο κρεβάτι κι εγώ θα μαζέψω τα σκουπίδια.

Απορώ πώς δεν με έχει πάρει χαμπάρι τόσα χρόνια. Αυτή κάθεται στο κρεβάτι, εγώ αρχίζω δήθεν να μαζεύω τα χαρτιά και τους φιόγκους και με πιάνει η οικολογική μου συνείδηση.

- Δεν μπορώ να καταλάβω σε τι χρειάζονται τόσα χαρτιά. Τζάμπα σκουπίδια! Αφού μόλις μου φέρουν ένα δώρο, αμέσως σκίζω το περιτύλιγμα, ξεσκίζω τη συσκευασία και παίρνω το δώρο που με ενδιαφέρει. Γιατί, λοιπόν, δεν μου φέρνουν μόνο το δώρο, να μην έχω τόσα σκουπίδια και να μην κόβουν άδικα τα καημένα τα δεντράκια για να φτιάχνουν άχρηστα πράγματα; Οικονομία σου λένε οι μεγάλοι, αλλά ποτέ δεν κατάλαβα πώς την εννοούν. Ουφ! Και τώρα εγώ, σαν παιδί που αγαπάει τη φύση, πρέπει να μαζέψω τα χαρτιά και να τα πάω στον κάδο της Ανακύκλωσης που έχουμε στη γειτονιά. Εε όχι, δεν θα τα πάω, δεν φταίω εγώ που με φόρτωσαν τόσα σκουπίδια…

- Όχι, περίμενε, εγώ θα τα πάω, πρέπει να τα πάμε. Επειδή οι άλλοι κάνουν σπατάλες, εμείς δεν θα είμαστε σαν αυτούς, εμείς αγαπάμε τη φύση και τα δεντράκια, άσε θα τα πάω εγώ.

Το κόλπο έπιασε για άλλη μια φορά! Η χαζούλα η Φανούλα, για να μην πετάξω τα χαρτιά στα σκουπίδια, τα μάζεψε αυτή και τα πήγε στον κάδο της Ανακύκλωσης και δεν κατάλαβε πως για άλλη μια φορά πιάστηκε κορόιδο στη μεγαλοφυΐα μου!

Όλα μια χαρά! Το μόνο που απομένει είναι να αποφασίσω με ποιο παιχνίδι θα παίξουμε με τη Φανούλα, για να την επιβραβεύσω που μου καθάρισε το δωμάτιο. Ε, μπορεί να την εκμεταλλεύομαι λιγάκι, αλλά κατά βάθος την αγαπάω, είναι η καλύτερη αδερφή του κόσμου.  Πηγαίνει Δευτέρα δημοτικού και της αρέσει πολύ το διάβασμα και τα παραμύθια, αλλά αυτό ήδη θα το καταλάβετε, αφού πιστεύει ότι μπορούμε εμείς τα μικρά παιδιά να σώσουμε τη γη μας!

Σχόλιο

Στο ξεκίνημά του το βιβλίο μας ξενίζει λίγο, καθώς ο χαρακτήρας που μας συστήνεται είναι αρκετά διαφορετικός από τα πραγματικά παιδιά που έχουμε συνηθίσει να συναντάμε καθημερινά γύρω μας: ζει σε μια ιδανική οικογένεια, "ατσαλάκωτη" και ευκατάστατη (μέχρι και η 7χρονη αδελφή του έχει να του δανείσει 35 ευρώ για να αγοράσει ένα dvd), ώστε να πλημμυρίζεται με δώρα όπως υπολογιστές, ποδήλατα, ρούχα, παπούτσια, ποδοσφαιρικές στολές και παιχνίδια. Τίποτα δεν του λείπει, τίποτα δεν του πηγαίνει στραβά, και πάνω που αρχίζουμε ν' αναρωτιόμαστε πώς μια τέτοια ιστορία μπορεί να γίνει ενδιαφέρουσα, εμφανίζεται ένα καθρεφτάκι με τη λέξη "γιατί" ζωγραφισμένη επάνω του και συγκεντρώνει όλη μας την προσοχή. Ο καθρέφτης αυτός, που δεν είναι καθόλου μαγικός, γίνεται ο καταλύτης που θα φέρει το Νικόλα πιο κοντά με τον εαυτό του, την αδελφή αλλά και τους φίλους του. Έτσι, χωρίς πυροτεχνήματα, αλλά με αρκετά καλογραμμένους διαλόγους -που κάποιες φορές, άγνωστο γιατί, μου θύμισαν το Συνομιλίες με Παιδιά- η συγγραφέας καταφέρνει να μας μυήσει στην αξία της ειλικρίνειας και τη σημασία της για τις σχέσεις των ανθρώπων.

Βεβαίως, δεν μπορούμε να αφήσουμε ασχολίαστα ορισμένα σημεία, όπως το γεγονός ότι ένα παιδί φορτωμένο με του Αβραάμ και του Ισαάκ τα καλά, παρουσιάζεται (σ.21) να αφήνει τα πάντα στην άκρη και να ξεχνιέται παίζοντας με ένα καθρεφτάκι... η συγκεκριμένη σύμβαση ωστόσο είναι απαραίτητη για την εξέλιξη της ιστορίας, οπότε δεν ωφελεί να γκρινιάζουμε.

Μια άλλη σκηνή που μοιάζει λουσμένη στο φως της απιθανότητας είναι όταν ο Νικόλας  αγκαλιάζει τη μητέρα του και της λέει (σ.62) Σε θέλω και ως δικιά μου μανούλα αλλά και ως παγκόσμια μανούλα, μαμά όλων των παιδιών! Η συνταγή που μας συγκίνησε για πρώτη φορά στο Ο μικρός αδελφός και θέλει την αγάπη να περνάει από το άτομο στην οικογένειά του, έπειτα στους φίλους κι από εκεί να αγκαλιάζει όλο τον κόσμο, είναι σίγουρα δοκιμασμένη και αποτελεσματική. Ίσως όμως εδώ να μην υποστηρίζεται όσο θα έπρεπε, με αποτέλεσμα να εφαρμόζεται με κάποια βιάση: Στην παγκόσμια ειρήνη θέλω να καταλήξω μανούλα μου, εκεί με οδηγεί ο καθρέπτης μου... Αν όλοι οι γονείς αγαπούσαν όλα τα παιδιά του κόσμου, δεν θα πήγαινε κανένας στον πόλεμο.

Αρκετή προσοχή θα χρειαστεί στο σημείο (σ.34-38) όπου προσεγγίζεται με κάποια επιπολαιότητα το πρόβλημα του συμμαθητή Βαγγέλη. Οι γονείς του τσακώνονται και βρίζονται συνέχεια, με αποτέλεσμα το παιδί να νιώθει άσχημα και να κλείνεται στον εαυτό του. Όταν επιχειρεί να παίξει κρυφά με ένα βιντεοπαιχνίδι που δεν είναι δικό του, παίρνοντάς το από μια ξένη τσάντα την ώρα του διαλείμματος, οι φίλοι του τον καλύπτουν... του αγοράζουν (!) μάλιστα και μια κονσόλα από το χαρτζιλίκι τους. Συζητώντας τα όλα αυτά μπροστά στον καθρέφτη της αλήθειας, τα παιδιά αποφασίζουν να γράψουν ένα γράμμα (σ.38) στους γονείς του Βαγγέλη, ζητώντας τους να μη μαλώνουν συνέχεια και να μη βρίζουν ο ένας τον άλλον. Ελπίζουμε η ιστορία να μην εμπνεύσει αντίστοιχες ενέργειες (που μπορεί να έχουν απρόβλεπτα αποτελέσματα) από τους μαθητές μας, με τους οποίους μπορούμε να συζητήσουμε για το πόσο σημαντικό είναι να στηρίζουμε τους φίλους μας, χωρίς όμως να επεμβαίνουμε στη ζωή τους.

Κλασικό ερώτημα για συζήτηση αποτελεί το αν η αλήθεια είναι πάντα καλή ή αν πρέπει να υπάρχουν και μυστικά ανάμεσα στους φίλους. Η θέση που φαίνεται να αναδεικνύεται στο βιβλίο, είναι ότι οι φίλοι πρέπει να τα λέμε όλα (σ.40) και ότι η μόνη λύση είναι η αλήθεια τελικά (σ.42), ακόμα κι αν προκαλεί κάποιες φορές αμηχανία ή και κλάματα (σ.43). Εσείς τι πιστεύετε; Υπάρχουν περιπτώσεις στις οποίες είναι σωστό να μην αποκαλύπτουμε όλη την αλήθεια στους άλλους; Και ποιες είναι αυτές;

Στο κεφάλαιο 7 η ιστορία ολοκληρώνει τον κύκλο της με τη δεύτερη συνάντηση Νικόλα - παππού. Ο μικρός έχει πλέον ωριμάσει και επιστρέφει το γιατί σε εκείνον που τα ξεκίνησε όλα. Γιατί μου κάνεις τέτοια δώρα; αναρωτιέται. Είναι το σημείο που μαθαίνουμε για την χαρά της προσφοράς, και παρακολουθούμε την απεξάρτηση του ήρωα από το μαγικό αντικείμενο. Ο καθρέφτης έχει περάσει στο μυαλό του και δεν χρειάζεται πια να τον κρατάει... έμαθε να συζητάει και χωρίς αυτόν.

Χρήση στην τάξη

Ένας καθρέφτης που μας απαντάει με τη φωνή των συμμαθητών μας σε ό,τι και αν τον ρωτήσουμε, είναι από μόνος του μια πολύ ιδιαίτερη δραστηριότητα για την τάξη και οπωσδήποτε θα μπορούσε να ενταχθεί στα πλαίσια ενός προγράμματος που αφορά τις αξίες. Χρειάζεται βέβαια μια προεργασία κατά την οποία θα εξηγήσουμε στους μαθητές το σκοπό της δραστηριότητας, το τι είδους ερωτήσεις μπορούν να κάνουν και με ποιον τρόπο θα ρωτούν / απαντούν (αν δεν μπορούν να είναι ειλικρινείς απαντούν με "δεν ξέρω"), θεωρώ όμως ότι τα αποτελέσματα μπορεί να αποδειχθούν ενδιαφέροντα.

Εμείς, εστιάζοντας στο σημείο (σ.34-35) όπου τρεις φίλοι ως καθρέφτες ενημερώνουν τον συμμαθητή τους Πέτρο για το ελάττωμά του (είναι κουτσομπόλης), συνδυάσαμε την ιστορία αυτή με τον μύθο του Αισώπου "τα δύο ταγάρια"  και αποφασίσαμε να ασκήσουμε την ειλικρίνειά μας και να βοηθήσουμε τους συμμαθητές μας να ανακαλύψουν τα ελαττώματά τους! Ο δάσκαλος βέβαια έλεγξε τα σημειώματα ώστε τα σχόλια να είναι καλοπροαίρετα και να αποφύγουμε προσωπικές αντιπαραθέσεις, αλλά τελικά ο καθένας μας πήρε μια δυνατή γεύση από το πώς τον βλέπουν οι άλλοι και για το πώς θα μπορούσε να βελτιωθεί στα μάτια τους.

Στην εικόνα κάτω δεξιά θα βρείτε παραπομπή στο ιστολόγιο του Ι.Ν. Κυριαζή, που έχει αποδώσει έμμετρα και με πολύ ωραίο τρόπο 100 επιλεγμένους μύθους του Αισώπου μαζί με τα επιμύθιά τους!

Ο Καθρέπτης μου

Το μαγικό μου ημερολόγιο (3): Οι παλιές φωτογραφίες

Υπόθεση
Η Ήβη και η νέα της κολλητή Μπεθ, αναλαμβάνουν να παρουσιάσουν για το μάθημα της Ιστορίας το παρελθόν της αγαπημένης τους σχολής χορού. Μαθαίνουν έτσι περισσότερα για τη ζωή της διάσημης μπαλαρίνας λαίδης Μάλκοβα, που ίδρυσε τη σχολή. Παράλληλα, η περιέργεια της Ήβης να μάθει περισσότερα για το ημερολόγιό της, βάζει το μαγικό βιβλίο σε κίνδυνο... μήπως τελικά κάποια πράγματα πρέπει να μένουν μυστικά, χωρίς να ψάχνουμε διαρκώς το "γιατί";

Χαρακτηριστικά 
Εκδότης: Άγκυρα

Συγγραφέας: Laura Baker

Μετάφραση: Αιμιλία Μανούση

Εικονογράφηση: Mélanie Florain

ISBN: 978-960-422-871-3

Τίτλος πρωτοτύπου: From your Diary with Love, Two's Company
Έτος 1ης Έκδοσης: 2008 (στα ελληνικά 2010)

Σελίδες: 105
Τιμή: περίπου 6 ευρώ
Ηλεκτρονική αγορά εδώ

Τάξεις: Δ’, E', Στ'

Κριτική
Μετά από μια αρκετά μέτρια δεύτερη συνέχεια, η σειρά επιστρέφει με μια δροσερή και ενδιαφέρουσα περιπέτεια της Ήβης. Ακόμα και αν για τους εξωτερικούς παρατηρητές η νεαρή πρωταγωνίστρια φαίνεται να ακολουθεί κατά πόδας το πρότυπο της Barbie, η σειρά το Μαγικό Ημερολόγιο κάνει και φέτος θραύση στις προτιμήσεις των κοριτσιών της τάξης. Το προτείνουμε λοιπόν και μεις σε μαθήτριες των μεσαίων και των μεγαλύτερων τάξεων που αγαπούν το μπαλέτο, ή θέλουν απλώς να περάσουν ευχάριστα την ώρα τους.

Γλώσσα: απλή και κατανοητή Προωθεί την αγάπη για το μπαλέτο και τον χορό Βοηθητικό υλικό: Εισαγωγή - γνωριμία με τους βασικούς χαρακτήρες, χάρτης της πόλης, παράρτημα με στάσεις μπαλέτου, quiz και απόσπασμα από το επόμενο βιβλίο της σειράς.

Περιορισμένη λογοτεχνικότητα Το στυλ Cosmopolitan ξαναχτυπάει στο παράρτημα του βιβλίου με μάλλον ακατάλληλης θεματικής quiz όπως: Ποιο είναι το στυλ σου στο ξενύχτι; Κατασκευή t-shirt, θέμα Αναμνηστικά από ένα ξενύχτι!

Αξίες - Θέματα

Φιλία, Μαγεία, Απώλεια, Χορός, Κλοπή

Σκηνές που ξεχωρίσαμε
Η Ήβη τρέχει όλο αγωνία στο βιβλιοπωλείο για να παραλάβει το ημερολόγιό της, και η κυρία Βολκόφ την καλύπτει, ώστε η μητέρα της να μην καταλάβει τι συμβαίνει. (σ. 73-75)

Εικονογράφηση

Απόσπασμα 

«Δώσε μου το ποπ κορν, Ήβη», είπε η Χάνα, η πιο παλιά φίλη της Ήβης, καθώς οι δυο τους είχαν χωθεί κάτω από ένα άνετο πάπλωμα για να δουν τα «Αστέρια του Μπαλέτου» σε DVD για χιλιοστή φορά.

«Πρόσεχε!» τσίριξε η Χάνα, καθώς ένα ποπκόρν πήδηξε πάνω από το κεφάλι της και προσγειώθηκε στο πάτωμα, δίπλα στον καναπέ. Η Ήβη ξέσπασε σε γέλια με την τρομαγμένη φάτσα της φίλης της.

«Ε, γυρεύοντας πήγαινες!» είπε η Χάνα, αδειάζοντας ένα ολόκληρο κουβαδάκι με ποπκόρν στο κεφάλι της Ήβης.

Σε λίγο οι δυο φίλες χτυπιούνταν από τα γέλια και τα πόδια τους έβγαιναν έξω από το πάπλωμα καθώς κυλιούνταν πάνω στον καναπέ.

Η Ήβη, με κατακόκκινα μάγουλα, έλαμπε από χαρά, ενώ το πλατύ χαμόγελό της έφτανε σχεδόν από το ένα αυτί στο άλλο. Είχε αρχίσει να της αρέσει το καινούριο της σπίτι στο Κρόσακρ, αλλά ένιωθε και ιδιαίτερη χαρά που είχε έρθει να μείνει για λίγο μαζί της η Χάνα. Τα δυο κορίτσια είχαν συνδεθεί από τότε που πρωτοαντάμωσαν, σε ηλικία τριών ετών, δυο πιτσιρικάκια με φουσκωτά μαγουλάκια που κρατιούνταν χεράκι-χεράκι και χοροπηδούσαν μαζί στην πρώτη τάξη στη σχολή μπαλέτου. Εφτά χρόνια αργότερα, εξακολουθούσαν να μοιράζονται τα πάντα:

ρούχα, κουτσομπολιά, μυστικά – και φυσικά, το πάθος τους για τον χορό.

«Καλύτερα να τα καθαρίσουμε όλα αυτά» είπε η Ήβη μαζεύοντας τα κομματάκια του ποπκόρν από το πάτωμα.

«Α, λατρεύω αυτό το κομμάτι», στέναξε η Χάνα, καθώς η Ντάρσι Μπάσελ έκανε τις πιρουέτες της στην οθόνη με μια κάτασπρη στολή. Κι οι δύο είχαν δει αυτό το κομμάτι από τη «λίμνη των Κύκνων» τόσο πολλές φορές, που ήξεραν όλες τις φιγούρες απ’ έξω.

«Μακάρι να μπορούσα κι εγώ να χορέψω έτσι αυτή την “πουάντ”», είπε η Ήβη με τη φωνή της γεμάτη θαυμασμό. «η κυρία Σουόν είπε ότι μπορεί να τα καταφέρω σε μερικά χρόνια».

«Τέλεια!» είπε η Χάνα, αγκαλιάζοντας την Ήβη και μουρμουρίζοντας απαλά την περίφημη μουσική αυτού του μπαλέτου.

«Όι, όι, όι!» βούιξε μια δυνατή φωνή, ενώ άναψε ξαφνικά το δυνατό φως του σαλονιού. Ήταν ο μεγαλύτερος αδελφός της Ήβης, ο Τσάρλι, που τον ακολουθούσαν γρήγορα ο μπαμπάς της κι ο μικρός αδελφός της, ο Τζος, ο οποίος άρπαξε το τηλεκοντρόλ από το τραπεζάκι. Η όμορφη μπαλαρίνα εξαφανίστηκε από την οθόνη και αντικαταστάθηκε από ένα πολύβουο πλήθος οπαδών του ποδοσφαίρου.

«Ποδόσφαιρο;!» φώναξαν μαζί τα δυο κορίτσια στραβομουτσουνιάζοντας.

«Συγγνώμη, κορίτσια», είπε ο κύριος Ντέναμ σηκώνοντας τους ώμους. «Αλλά σήμερα έχει μεγάλο ματς και λυπάμαι πολύ, αλλά πρέπει οπωσδήποτε να το δούμε. Η Μίλτσεστερ Γιουνάιτεντ δεν περνάει κάθε μέρα στον δεύτερο γύρο του κυπέλλου, ξέρετε!»

«Ναι, πρέπει να το δούμε», πρόσθεσε ο Τζος μ’ ένα πονηρό χαμόγελο, δίνοντας στην Ήβη το DVD της που είχε βγάλει από το μηχάνημα.

«Δεν υπάρχει λόγος να μαλώσουμε», εξήγησε η Ήβη στη Χάνα. «Έτσι κι αλλιώς, ποτέ δεν κερδίζουμε όταν θέλουν να δουν ποδόσφαιρο. Έλα, λοιπόν, πάμε επάνω εμείς. Τουλάχιστον δεν θα έχει αγόρια εκεί»

Σχόλιο

Υπάρχουν πολλοί αναγνώστες (ανάμεσά τους και γω) που διαφωνούν με το να διαφημίζονται οι "αρετές" ενός βιβλίου στο εξώφυλλό του σαν να επρόκειτο για "πραμάτεια". Στην παρούσα σειρά, για παράδειγμα, συναντάμε τόσο μπροστά όσο και στο οπισθόφυλλο την κονκάρδα Ιστορίες με αξίες ζωής, λες και δεν είναι όλα τα διηγήματα βασισμένα σ' ένα αξιακό υπόβαθρο. Παρά το σχόλιο, το κείμενο όντως μπορεί να αξιοποιηθεί στη συναισθηματική εκπαίδευση, καθώς μας περιγράφει με γλαφυρότητα το πώς νιώθει η ηρωίδα σε δύο κρίσιμες στιγμές του έργου: Όταν η Ήβη πιστεύει ότι έχει χάσει για πάντα το ημερολόγιό της (απώλεια) και την ώρα που μπροστά στις δασκάλες του χορού, κατηγορείται άδικα από τις αντίζηλές της ότι έκλεψε (αναστάτωση).

Πώς νιώθουμε λοιπόν όταν μας κατηγορεί κάποιος, και γιατί αναστατωνόμαστε, ακόμα και αν οι κατηγορίες είναι άδικες; Υπάρχει τρόπος να αντιμετωπίσουμε αυτή την ένταση της στιγμής με ψυχραιμία; Ποιος είναι ο σωστός τρόπος αντίδρασης για να μη χάσουμε το δίκιο μας;

Στο βιβλίο συναντάμε το -όχι ιδιαίτερα κρίσιμο- δίλημμα: ποδόσφαιρο ή μπαλέτο; Επίσης τίθεται εναγωνίως το ερώτημα: ποιος δικαιούται την τηλεόραση του σπιτιού όταν παίζει ταυτόχρονα μπαλέτο και ποδοσφαιρικός αγώνας; Στην ιστορία μας κερδίζουν οι φίλαθλοι άντρες, καθώς ο αγώνας είναι της τοπικής ομάδας και σημαντικός, ενώ το μπαλέτο παίζει σε βιντεοσκόπηση. 

Τέλος, γίνεται λόγος για τις επιλογές της λαίδης Μάλκοβα στη ζωή, αφού στην κορυφή της καριέρας της ως πρίμα μπαλαρίνα των Μπαλσόι, αποφάσισε να εγκαταλείψει τα πάντα και να παντρευτεί έναν διευθυντή ορχήστρας, μένοντας στο Κρόσακρ. "Μα γιατί;" αναρωτιέται η Ήβη και η δασκάλα της εξηγεί ότι η φήμη μπορεί να φέρει πολλά προβλήματα σε έναν άνθρωπο. Μια και το θέμα είναι κλασικό, μπορούμε να ανιχνεύσουμε σχετικά διδάγματα και σε μύθους του Αισώπου, όπως Ο ποντικός του αγρού και ο ποντικός της πόλης, ή λύκος και σκύλος.

Χρήση στην τάξη

Στο σχολείο, η Ήβη και η Μπεθ διδάσκονται την Ιστορία με βιωματικό τρόπο. Αναλαμβάνουν εργασίες στις οποίες επιχειρούν να γίνουν μικρές ερευνήτριες - μικρές ιστορικοί. Αναζητούν το παρελθόν προσώπων στο περιβάλλον τους, παλιών κτηρίων στη γειτονιά ή τοπικών επιχειρήσεων και οργανισμών. Εδώ στην Ελλάδα, παρά τα ερεθίσματα που μας προσφέρονται απλόχερα, τέτοια προγράμματα που εμπλέκουν τους μαθητές ενεργά δεν εφαρμόζονται και τόσο συχνά.

Μπορούμε, λοιπόν, με αφορμή το βιβλίο, να αναθέσουμε στους μαθητές μας μια αντίστοιχη εργασία για το μάθημα της Ιστορίας. Να μεταφέρουν δηλαδή στην τάξη εμπειρίες από γηραιότερα μέλη της οικογένειάς τους και στη συνέχεια να τις συνδέσουμε μεταξύ τους σε μια χρονογραμμή στον πίνακα.

Από την άλλη, διαφωνώ λίγο και με την κάπως ρομαντική διατύπωση της Ήβης:  Αυτό σημαίνει αληθινή ιστορία, όχι μόνο ημερομηνίες και τόποι, αλλά αληθινές ζωές αληθινών ανθρώπων...  (σ.70) Προσωπικά θεωρώ ότι η μικροϊστορία έχει θέση στο μάθημα της Ιστορίας, αλλά δεν μπορεί και να καταλαμβάνει τη μερίδα του λέοντος. Η μαυροφορεμένη γιαγιά π.χ. που ζυμώνει πάνω στο βουνό, παραμένει η ίδια ανά τους αιώνες, είτε βασιλεύει ο Καίσαρας είτε ο Ναπολέοντας είτε ο Ομπάμα. Χωρίς τόπους και ημερομηνίες, δύσκολα επιτυγχάνεται προσανατολισμός στο χώρο και τον χρόνο. Πώς θα μάθουμε να ξεχωρίζουμε τα κίνητρα που δημιουργούν τις εξελίξεις; Πώς θα διδαχτούμε από τα λάθη και τις προσωπικότητες του παρελθόντος;

Στις σελίδες 23-25 του βιβλίου, γίνεται αναφορά στην υπόθεση του μπαλέτου του Ντελίμπ Κοπέλια (Coppelia). Αν οι μαθητές την βρουν ενδιαφέρουσα, μπορούμε να προβάλουμε στην τάξη μια σκηνή από το έργο και ίσως να την αναπαραστήσουμε με παντομίμα μέσα στην αίθουσα.

Το μαγικό μου ημερολόγιο (3): Οι παλιές φωτογραφίες

Ντετέκτιβ Μαξ και Μάγια: Το μυστήριο του ξενοδοχείου

Υπόθεση

Χριστούγεννα στη Σουηδία. Σ' ένα επαρχιακό ξενοδοχείο στο χωριό Βάλεμπι (Valleby) ο μικρός Μαξ βοηθάει τον θείο του, δουλεύοντας μαζί με τη φίλη του Μάγια. Όλα μοιάζουν να κυλούν ήρεμα, μέχρι που έρχεται να μείνει εκεί μια αρκετά περίεργη οικογένεια με έναν ακόμα πιο περίεργο σκύλο. Όταν μάλιστα το σνομπ τετράποδο πέφτει θύμα απαγωγής, η κατάσταση ξεφεύγει! Ο Μαξ και η Μάγια καλούνται να εξιχνιάσουν το μυστήριο αναζητώντας κίνητρα και υπόπτους... θα καταφέρουν οι δύο ντετέκτιβ να σώσουν το ξενοδοχείο;

Χαρακτηριστικά
Εκδότης: Κέδρος
Συγγραφέας: Μάρτιν Βίντμαρκ (Martin Windmark)
Εικονογράφηση: Έλενα Βίλλις (Helena Willis)
Τίτλος πρωτοτύπου: Hotellmysteriet
Μετάφραση: Άννα Παπαφίγκου (από τα Σουηδικά)
ISBN: 978-960-04-3950-2
Έτος 1ης Έκδοσης: 2002 (στα ελληνικά 2010)
Σελίδες:75
Τιμή: περίπου 5 ευρώ
Ηλεκτρονική αγορά εδώ
Τάξεις: Δ', Ε', Στ'

Κριτική

Μια χριστουγεννιάτικη αστυνομική περιπέτεια για τους μικρούς φίλους του είδους που αυτές τις μέρες αναζητούν κάτι ενδιαφέρον. Η μετάφραση είναι πολύ καλή, η γλώσσα σχετικά απλή και τα κεφάλαια αρκετά μικρά (5-7 σελίδες το καθένα) ώστε να μην δυσκολεύουν στην ανάγνωση. Η έκδοση μας παρέχει έναν πρόσθετο μίνι χάρτη της πόλης και παρουσιάζει σε ένα δισέλιδο τους χαρακτήρες πριν ξεκινήσει η ιστορία. Η ασπρόμαυρη εικονογράφηση είναι παρούσα σχεδόν κάθε δεύτερη σελίδα, πότε διακοσμώντας το κείμενο με σκηνές από το έργο και πότε αλληλεπιδρώντας με το κείμενο, αφού μας παρουσιάζει πληροφορίες σημαντικές για την εξέλιξη της υπόθεσης. Προτείνεται σε παιδιά των μεσαίων και μεγάλων τάξεων του Δημοτικού, ενώ με λίγη βοήθεια (συναντάμε αρκετά πρόσωπα με περίεργα ονόματα) θα μπορούσαν να τη χαρούν και παιδιά της Γ'.

Γλώσσα αρκετά απλή και σαφής Συμπαθητική πλοκή Χαριτωμένο εξώφυλλο

Αξίες - Θέματα

Περιπέτεια, Διαδίκτυο, Ζωοφιλία, Χριστούγεννα

Σκηνές που ξεχωρίσαμε

Στο κεφάλαιο 5, ο σκύλος χάνεται και το ξενοδοχείο αναστατώνεται. Ο Μαξ και η Μάγια απομακρύνονται στο σαλόνι για να εξετάσουν τι έχει συμβεί και κάνουν υποθέσεις (σ. 50-51).

Εικονογράφηση

Χαριτωμένη ασπρόμαυρη εικονογράφηση, εμπλουτίζει το κείμενο με μικρά συνοδευτικά σκίτσα και δισέλιδες ζωγραφιές που αποδίδουν σκηνές από την ιστορία και μας μεταφέρουν στο κλίμα.

Απόσπασμα
Κάθε χρόνο την παραμονή των Χριστουγέννων οι περισσότεροι κάτοικοι στη μικρή πόλη Βάλεμπι ακολουθούν την ίδια παράδοση. Απολαμβάνουν το χριστουγεννιάτικο μπουφέ στο ξενοδοχείο της πόλης. Κεφτέδες, χοιρινό, σαρδέλες και πατάτες, όλα είναι αλωμένα σε μεγάλες πιατέλες στη στολισμένη τραπεζαρία.

Κοιτάξετε, έρχεται ο Ρόλαντ Σβένσσον. Είναι ο επίτροπος της εκκλησίας. Σήμερα όμως, όπως και πολλοί άλλοι, έχει άδεια και θα απολαύσει τα εδέσματα στο ξενοδοχείο. Βγάζει το παλτό του, το κασκόλ, το καπέλο του και τινάζει τις νιφάδες του χιονιού από τα ρούχα του.

Μετά τα δίνει στο παιδί που βοηθάει στην γκαρνταρόμπα.

- Καλά Χριστούγεννα, κύριε Σβένσσον!

Ο Ρόλαντ Σβένσσον κοιτάζει παραξενεμένος.

Στη ρεσεψιόν βλέπει κάποιον γνωστό του: το Μαξ! Πριν από καιρό αυτό το αγόρι είχε ανέβει με τα κιάλια του στο καμπαναριό της εκκλησίας όπου εργάζεται ο Ρόλαντ. έλεγε ότι παρατηρούσε τα πουλιά, στην πραγματικότητα όμως προσπαθούσε να διαλευκάνει μια δύσκολη υπόθεση με διαμάντια που είχαν εξαφανιστεί από το κατάστημα που βρίσκεται απέναντι από την εκκλησία.

- Βρε Μαξ! Εδώ δουλεύεις; Εδώ δεν υπάρχουν σπάνια πουλιά, του λέει γελώντας ο Ρόλαντ Σβένσσον.

- Δουλεύω μόνο τα Χριστούγεννα, βοηθάω το θείο μου.  Τις περισσότερες ώρες είμαι στην γκαρνταρόμπα. Μερικές φορές κάνω θελήματα και ανεβάζω τις βαλίτσες στα δωμάτια και άλλες φορές κάθομαι στη ρεσεψιόν.

- Και η συνάδελφός σου; Μάγια δεν τη λένε; Τις προάλλες διάβασα για σας στην εφημερίδα.

- Η Μάγια βοηθάει στην κουζίνα. Καθαρίζει πατάτες και πλένει πιάτα.

- Δεν έχετε καμιά ενδιαφέρουσα υπόθεση στα σκαριά;

Ο Μαξ κουνάει το κεφάλι του.

- Όχι, ε; Ο χριστουγεννιάτικος μπουφές περιμένει, λέει ο Ρόλαντ Σβένσσον και κατευθύνεται προς την τραπεζαρία.

Ο Μαξ παρακολουθεί με το βλέμμα του το Ρόλαντ Σβένσσον και σκέφτεται τη Μάγια.

Ο Μαξ και η Μάγια είναι οι καλύτεροι φίλοι. Πηγαίνουν στην ίδια τάξη και έχουν ανοίξει μαζί ένα γραφείο ιδιωτικών ντετέκτιβ. Το γραφείο τους βρίσκεται στο υπόγειο του σπιτιού της Μάγιας. Έχουν ό,τι χρειάζονται για να παρατηρούν και να παρακολουθούν τους υπόπτους: κιάλια, φωτογραφική μηχανή, καθρέφτες και μεγεθυντικούς φακούς. τώρα πια έχουν και δικό τους υπολογιστή. Οι γονείς τους γνωρίζονται και αυτές τις μέρες έχουν πάει διακοπές μαζί. Θα επιστρέψουν τη δεύτερη μέρα των Χριστουγέννων.

Ο Μαξ και η Μάγια έκαναν ό,τι μπορούσαν για να τους πείσουν να τους αφήσουν να μείνουν μόνοι. «Έχουμε δουλειά στο γραφείο», έλεγε ο Μαξ. «Πρέπει να εγκαταστήσουμε τον υπολογιστή», ισχυριζόταν η Μάγια.

Στο τέλος τα κατάφεραν. Τα δώρα τους θα τα πάρουν μόλις επιστρέψουν οι γονείς τους.  Ο Μαξ και η Μάγια θα φιλοξενηθούν στο θείο του Μαξ, το Λέιφ. Δουλεύει στο ξενοδοχείο της πόλης στην κεντρική πλατεία και, όταν τους ρώτησε αν ήθελαν να τον βοηθήσουν λίγο στο ξενοδοχείο, ο Μαξ και η Μάγια απάντησαν ναι. Λέτε να συμβεί τίποτα συναρπαστικό;

- Γεια σου, Μαξ! Έγινε τίποτα;

Η Μάγια είναι. Κάνει διάλειμμα για μεσημεριανό φαγητό και ρίχνει μια ματιά στο ξενοδοχείο για να βεβαιωθεί ότι όλα είναι εντάξει.

- Όχι, τίποτα το ιδιαίτερο, απαντά ο Μαξ.

Βλέπει την απογοήτευση στο πρόσωπό της.

Η Μάγια πάντα ψάχνει για μια ενδιαφέρουσα υπόθεση για το γραφείο τους.

- Ο διευθυντής του ξενοδοχείου θέλει να μας μιλήσει, είπε να πάμε στις τέσσερις στο γραφείο του, λέει η Μάγια. θα μας μιλήσει για τη χριστουγεννιάτικη γιορτή και για μια περίεργη οικογένεια που φτάνει αύριο στο ξενοδοχείο.

- Εντάξει, απαντά ο Μαξ. Τα λέμε εκεί.

Η Μάγια φεύγει.

Σχόλιο

Οι αστυνομικές περιπέτειες είναι μια ειδική κατηγορία διηγημάτων, που μπορεί τις περισσότερες φορές να μην διεκδικούν λογοτεχνικές δάφνες, εξιτάρουν όμως την κριτική σκέψη, εξασκούν την παρατηρητικότητα και την δημιουργική φαντασία και προσφέρουν απολαυστική συντροφιά. Στη συγκεκριμένη ιστορία, ο συγγραφέας φροντίζει ώστε οι ύποπτοι να είναι αρκετοί και παραπλανά τους αναγνώστες με διάφορα δήθεν ενοχοποιητικά στοιχεία, ώστε να μην είναι εύκολα προβλέψιμη η λύση του μυστηρίου. Ούτε και δύσκολη φυσικά, αφού μέσα σε πολύ λίγες σελίδες, οι δύο ήρωες χρησιμοποιούν το διαδίκτυο και την επαγωγική σκέψη για να οδηγηθούν στους ενόχους.

Το ίντερνετ έτσι ανάγεται σε αλάνθαστο βοηθό που μπορεί ο καθένας να εμπιστευτεί ακόμα και για σοβαρές υποθέσεις. Χαρακτηριστικό το σημείο: 

- Δεν υπάρχει τίποτα στο διαδίκτυο για τη ράτσα σκύλων με την ονομασία κινέζικο μηλοτεριέ. 

- Αφού δεν μπορούμε να βρούμε το κινέζικο μηλοτεριέ στο διαδίκτυο, αυτό σημαίνει πως δεν υπάρχει τέτοια ράτσα, λέει η Μάγια.

Πολλά παιδιά στην εποχή μας έχουν έτσι κι αλλιώς την τάση να θεοποιούν το ίντερνετ, αφού τους παρέχει πληροφορίες, ψυχαγωγία, επικοινωνία... Θα πρέπει λοιπόν για να μην ενισχύουμε τέτοιες τάσεις και για να μην δημιουργούνται παρεξηγήσεις, να ενημερώσουμε τους μαθητές μας ότι το διαδίκτυο είναι όντως ένα πολύ χρήσιμο εργαλείο, οι πληροφορίες όμως που μας παρέχει πρέπει να διασταυρώνονται και να ελέγχονται καλά, προτού τις χρησιμοποιήσουμε. Τι θα γινόταν ας πούμε αν η σπείρα των απατεώνων είχε φροντίσει να ανεβάσει μια σελίδα ή κάποιο άρθρο σχετικά με την όντως ανύπαρκτη αυτή ράτσα σκύλων;

Χρήση στην τάξη

Συνεχίζοντας την παραπάνω σκέψη, μπορούμε με αφορμή το βιβλίο αυτό να συζητήσουμε στην αίθουσα για τους κινδύνους που παραμονεύουν στο διαδίκτυο. Δεν χρειάζεται όμως να περιοριστούμε σε βαρετές διαλέξεις, αφού η ιστορία μπορεί να μας προσφέρει και μια ευκαιρία να παίξουμε.

Ένα χαριτωμένο και απλό αστυνομικό παιχνίδι είναι "ο ύποπτος". Οι ομάδες εναλλάσσονται σε κάθε γύρο, παίζοντας η μία τους υπόπτους και οι άλλες δύο-τρεις τα γραφεία των ντετέκτιβ. Η ομάδα των υπόπτων σχηματίζει μια γραμμή μπροστά στον τοίχο, τα παιδιά σταυρώνουν τα χέρια στην πλάτη και κοιτάζουν ανέκφραστα προς τους συμμαθητές τους. Ο δάσκαλος περνάει πίσω τους και αφήνει σε έναν από αυτούς ένα "πολύτιμο" αντικείμενο (π.χ. μπαλάκι). Όποιος το κρατάει είναι ο πραγματικός ένοχος. Στη συνέχεια, τα γραφεία των ντετέκτιβ περνάνε με τη σειρά για μισό-ένα λεπτό μπροστά από τους υπόπτους και εξετάζουν τα πρόσωπά τους προσεκτικά. Στη συνέχεια συνεδριάζουν και αναφέρουν στο δάσκαλο ποιον θεωρούν ένοχο και γιατί. Νικήτρια φυσικά η ομάδα που θα βρει τις περισσότερες φορές τον πραγματικό ένοχο.

Μια και η σπείρα των απατεώνων στο βιβλίο χρησιμοποιεί ονόματα από ποικιλίες μήλων, θα μπορούσαμε να αξιοποιήσουμε το στοιχείο αυτό στην τάξη για να παρουσιάσουμε μερικά είδη μήλων, να τα δοκιμάσουμε και να καταγράψουμε τις διαφορές που βρίσκουμε στην εμφάνιση και τη γεύση τους. Θα προέκυπτε έτσι ένα μικρό μάθημα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης (βιοποικιλότητα), εξάσκησης τεσσάρων αισθήσεων (όραση, όσφρηση, αφή, γεύση) αλλά και σεβασμού της διαφορετικότητας (όλα διαφορετικά, όλα μήλα).

Μια δραστηριότητα που συνδυάζει τα μήλα με το μάθημα της Γλώσσας είναι η Επίθετα σε Εικόνες που πρότεινε το ιστολόγιο Dyslexia at home και διασκεύασε το ιστολόγιο Πάω Α' και μ' αρέσει. Ακολουθήστε τις οδηγίες για να την υλοποιήσετε και εσείς!

Ένα μήλο με τα επίθετά του! (πηγή)

Τέλος, για τη Γεωγραφία της Στ' θα μπορούσαμε να αντλήσουμε από το διήγημα στοιχεία για την κουλτούρα της Σουηδίας (ονόματα, καιρικές συνθήκες, φαγητό, ντύσιμο, χριστουγεννιάτικα έθιμα, νοοτροπία) και τη ζωή στη Σκανδιναβία γενικότερα (στην ιστορία αναφέρεται και μια όμορφη, πρόσχαρη Φινλανδέζα -σ.24).

Καλή χρονιά και ευτυχισμένο το 2014!

Ντετέκτιβ Μαξ και Μάγια: Το μυστήριο του ξενοδοχείου