Οι πειρατές της Καταστροφικής: Επιχείρηση «στρογγυλή θεά»

Υπόθεση

Χαμένο κάπου στον Ατλαντικό, βρίσκεται το νησί της Καταστροφικής. Στα νερά του ζουν (και κυρίως τσακώνονται) δυο πειρατές: Ο κόκκινος Αμπεμπαμπλόμ και ο πράσινος Τουκιθεμπλόμ, οι οποίοι μισούνται θανάσιμα! Ένα πρωί, φτάνει στην περιοχή τους μια πολύχρωμη μπάλα, που γίνεται μήλο της έριδος ανάμεσα στους δύο θαλασσοπόρους. Λίγο πριν πιαστούν στα χέρια για το ποιος θα την κάνει δική του, μπαίνει ανάμεσά τους ένα σοφό δελφίνι, που τους παρακινεί να σταματήσουν να μαλώνουν και να δώσουν έναν αγώνα για φιλανθρωπικό σκοπό. Τους διδάσκει έπειτα τα μυστικά του ποδοσφαίρου και τελικά καταφέρνει να τους συμφιλιώσει! Μαζί θα οργανώσουν το ωραιότερο πρωτάθλημα του κόσμου...

Χαρακτηριστικά
Εκδότης: Ψυχογιός
Συγγραφέας: Γιώργος Κατσέλης
Εικονογράφηση: Παναγιώτης Γιάκας
ISBN: 978-618-01-0224-6
Έτος 1ης Έκδοσης: 2013
Σελίδες: 50
Τιμή: περίπου 5 ευρώ
Ηλεκτρονική αγορά εδώ 
Τάξεις: Β', Γ', Δ'

Κριτική

Διασκεδαστική περιπέτεια από τη σειρά βατόμουρο (7-8 ετών) που αναφέρεται στο αθλητικό ιδεώδες και την συμφιλιωτική αξία του ποδοσφαίρου. Με απλή γλώσσα, φαντασία και χιούμορ, ο συγγραφέας μας αφηγείται μια ιστορία που δεν κουράζει αλλά και μάλλον αποφεύγει την παγίδα του διδακτισμού. Η πλοκή κρατάει το ενδιαφέρον ζωντανό, ενώ το στήσιμο του κειμένου βοηθά τους λιγότερο έμπειρους αναγνώστες να μείνουν συγκεντρωμένοι. Η εικονογράφηση αποπνέει έναν αέρα ανεμελιάς και βρίσκεται πολύχρωμη σε κάθε σελίδα. Οι μαθητές στην τάξη μας διασκέδασαν πολύ στην παρουσίαση του βιβλίου, αφού συνέδεσαν άμεσα τους δύο πειρατές με τις ομάδες του Ολυμπιακού και του Παναθηναϊκού, ενώ παράλληλα, συνέλαβαν τα μηνύματα του κειμένου χωρίς ιδιαίτερη προσπάθεια. Στο τέλος του βιβλίου, συναντάμε παράρτημα με δέκα δραστηριότητες (λαβύρινθος, δημιουργική γραφή, ζωγραφική, βρες τις διαφορές, γρίφος, ένωσε τις τελείες, αναγραμματισμός) κάποιες από τις οποίες μπορεί να μην δείχνουν ιδιαίτερα μελετημένες, είναι όμως κατάλληλες για την ψυχαγωγία των νεαρών αναγνωστών. Θα προτείναμε το βιβλίο περισσότερο σε παιδιά των μεσαίων τάξεων του Δημοτικού, ενώ τα αγόρια πιθανότατα θα το συμπαθήσουν πιο πολύ λόγω του ποδοσφαιρικού του θέματος.

Χιούμορ Ωφέλιμα μηνύματα Παράρτημα με δραστηριότητες

Αξίες - Θέματα

Ποδόσφαιρο, Αθλητισμός, Χιούμορ

Εικονογράφηση

Η εικονογράφηση είναι πολύχρωμη και τη βρίσκουμε σε κάθε σελίδα. Παρότι δεν μπορούμε να πούμε ότι η λιτότητα ή η καθαρότητα των γραμμών είναι τα κύρια χαρακτηριστικά της, αποδίδει χαριτωμένα τους κεντρικούς χαρακτήρες και τελικά προσθέτει στο κείμενο έναν αέρα ανεμελιάς. 

 

Απόσπασμα
Δυσκολεύτηκαν, βέβαια, πολύ να μάθουν

να συνεργάζονται και να παίζουν χωρίς 

να διαμαρτύρονται ή να μαλώνουν. 

Κάθε αρχή και δύσκολη. Και τι δε σκαρφίστηκαν

για να νικήσουν ο ένας τον άλλο. Χτυπήματα 

κάτω απ’ τη μέση, τρικλοποδιές, γαργαλητά, 

τράβηγμα φανέλας, δωροδοκίες με σεντούκια θησαυρών. 

Είδε κι έπαθε το δελφίνι να τους κάνει να κόψουν 

τις κακές συνήθειες και να βάλουν μυαλό. 

Σιγά σιγά όμως, με πολλή πολλή προσπάθεια, τα κατάφεραν.

Τα ψαράκια, οι ιππόκαμποι και τα άλλα πλασματάκια

του βυθού ξεμύτισαν από τις κρυψώνες τους 

και δεν μπορούσαν να πιστέψουν αυτό που έβλεπαν.

Οι δυο αιώνιοι αντίπαλοι, ο Αμπεμπαμπλόμ 

και ο Τουκιθεμπλόμ, πανηγύριζαν σαν μικρά παιδιά. 

Σε λίγο κατέφτασε και το κανάλι του βυθού 

Άλφα Βήτα Μπουρμπουλήθρα με τη δημοσιογράφο Λήδα Γαρίδα. 

Ο επόμενος ποδοσφαιρικός αγώνας των πειρατών 

ήταν συναρπαστικός: Αμπεμπαμπλόμ εναντίον Τουκιθεμπλόμ, 

με τερματοφύλακες τον πράσινο και τον κόκκινο παπαγάλο.

Η Λήδα άρχισε να περιγράφει γεμάτη αγωνία:
«Κυρίες και κύριοι, ο Αμπεμπαμπλόμ έχει τώρα 

την μπάλα και κατευθύνεται προς το αντίπαλο 

τέρμα, περνάει ένα κουπί, μια ψαροκασέλα, 

μια άγκυρα κι έναν καταπέλτη, κάνει μια καταπληκτική 

ντρίμπλα στον Τουκιθεμπλόμ, σουτάρει… 

και ναι, η μπάλα χτυπάει στο κατάρτι και μπαίνει γκολ. 

Μα ο Τουκιθεμπλόμ δεν παραπονιέται, τρέχει γρήγορα 

να τον συγχαρεί. Αγκαλιάζονται και φιλιούνται, 

φιλιούνται κι αγκαλιάζονται, χορεύουν μάμπο 

και σάμπα με τους παπαγάλους αγκαλιά, 

κάνουν κατακόρυφες τούμπες και μακροβούτια, 

κλαίνε από συγκίνηση, ανταλλάσσουν τις φανέλες τους, 

πανηγυρίζουν χέρι χέρι, πόδι πόδι, μύτη μύτη, αυτί αυτί, 

σηκώνουν τον διαιτητή Καβούρη στον ώμο τους 

και πανηγυρίζουν πάλι όλοι μαζί. 

Ναι, κυρίες και κύριοι του γλυκού και του αλμυρού νερού, 

η “στρογγυλή θεά” έκανε και πάλι το θαύμα της. 

Γιατί σημασία δεν έχει η νίκη αλλά η προσπάθεια 

και η χαρά του παιχνιδιού, και αυτό το ένιωσαν 

βαθιά μέσα τους οι δύο πειρατές», συμπλήρωσε 

η πορτοκαλιά δημοσιογράφος και με τις λεπτές κεραίες.

Σχόλια

Οι συμβάσεις σ' ένα κείμενο φαντασίας δεν θα μπορούσαν να λείπουν. Υπάρχει ωστόσο μια αντίφαση που ξεχωρίζει, και έχει να κάνει με τον τρόπο που αντιμετωπίζεται το ζευγάρι των πειρατών στην αρχή και στο τέλος του βιβλίου. Στην αρχή του διηγήματος όπου το επιδιωκόμενο είναι να τονιστούν οι διαφορές των δύο χαρακτήρων ώστε να μοιάζουν αγεφύρωτες, αναφέρεται ότι ανάμεσά τους (σελ.8) το μόνο κοινό σημείο ήταν η κατάληξη μπλομ. Όταν όμως αργότερα η σχέση των δύο επανεξετάζεται προκειμένου να διαπιστωθεί πόσο κοντά μπορεί να φέρει δύο αντιπάλους το ποδόσφαιρο, διαβάζουμε ότι τελικά στο κάτω-κάτω (σελ. 31) το μόνο διαφορετικό πάνω τους ήταν το χρώμα.

το ποδόσφαιρο (θεωρητικά) ενώνει! (πηγή)

Χρήση στην τάξη

Στο σχολείο μας, εμπνευσμένοι από την κατάληξη του αγώνα Αμπεμπαμπλόμ - Τουκιθεμπλόμ, δοκιμάσαμε πριν κλείσουμε για καλοκαίρι να οργανώσουμε και μεις έναν ιδιαίτερο ποδοσφαιρικό αγώνα, στον οποίο αποφασίσαμε να πανηγυρίζουμε τα γκολ κάθε ομάδας όλοι μαζί. Δυστυχώς αυτό στάθηκε αδύνατο στην πράξη, ακόμα και για τους πιο ώριμους από τους μαθητές... Φαίνεται πως η συνήθεια είναι πολύ ισχυρή και χρειάζεται ιδιαίτερη εκπαίδευση για να καταφέρει κανείς να χαίρεται όταν χάνει!

Οι πειρατές της Καταστροφικής: Επιχείρηση «στρογγυλή θεά»

Ο μικρός Ντουπ

Υπόθεση
Ένα μικροκαμωμένο μυρμήγκι νιώθει από την πρώτη στιγμή που γεννιέται ότι ολόκληρη η φωλιά του το περιγελά για την απροσεξία του. Έτσι περιθωριοποιείται βάζοντας σε κίνδυνο τη ζωή του. Την ώρα όμως που όλα μοιάζουν τόσο μαύρα, από το τέλμα θα τον βγάλει ένα φιλικό χέρι που θα τον οδηγήσει σε ένα στάδιο. Μπορεί ο αθλητισμός να αλλάξει τη ζωή του;

Χαρακτηριστικά 
Εκδότης: Πατάκης

Συγγραφέας: Ειρήνη Μάρρα

Εικονογράφηση: Έρση Σπαθοπούλου

ISBN: 960-600-866-5
Έτος 1ης Έκδοσης: 1992

Σελίδες: 34
Τιμή: περίπου 4 ευρώ
Ηλεκτρονική αγορά εδώ

Τάξεις: Α’, Β’, Γ'

Κριτική
Η γραφή του βιβλίου ίσως να μην είναι η απλούστερη δυνατή και σίγουρα τα παιδιά θα χρειαστούν κάποιον δίπλα τους για να τους εξηγεί τις άγνωστες λέξεις, ωστόσο η περιπέτεια του Ντουπ θα λέγαμε ότι είναι αρκετά συμπαθητική και μπορεί να προσελκύσει τους μικρούς αναγνώστες.

Η ιστορία δεν χωρίζεται σε κεφάλαια, καθώς είναι ιδιαίτερα σύντομη, ενώ τα γράμματα είναι σε μεγάλο μέγεθος  για να μην κουράζουν κατά το διάβασμα. Ταυτόχρονα, έγχρωμες συνοδευτικές εικόνες υπάρχουν σχεδόν σε κάθε σελίδα, ενώ όμορφες ζωγραφιές με σκηνές από την ιστορία καταλαμβάνουν κάμποσα δισέλιδα προσθέτοντας επιπλέον χρώμα στο βιβλίο.   

Το ανάγνωσμα προτείνεται για παιδιά της Α’, Β’ και Γ' τάξης και πιθανόν να φανεί ελκυστικότερο σε αγόρια (και δη μικροκαμωμένα), καθώς θα μπορούν να ταυτιστούν ευκολότερα με τον ήρωα.

Τα μεγαλύτερα παιδιά, αν δεν σταθούν στα χαρούμενα χρώματα της έκδοσης και δώσουν την απαραίτητη προσοχή στο κείμενο, ίσως ανακαλύψουν την πιο σκοτεινή εκδοχή μιας ιστορίας βαθιά κοινωνικής.

Αυτή η χαριτωμένη και καλογραμμένη σύντομη ιστορία, με έναν ιδιαίτερο και οπωσδήποτε περιληπτικό τρόπο, καταφέρνει να αναφερθεί στα θέματα της κοινωνικής απομόνωσης, των ναρκωτικών, αλλά και του αθλητισμού ως παράγοντα ψυχικής ανάτασης και αυτοβελτίωσης.
Όχι και πολύ κατάλληλη θεματολογία για παιδιά Α’ Δημοτικού, θα σκεφτόταν κανείς…

Ωστόσο, τα μηνύματα αυτά εκφράζονται στο έργο καλυμμένα καλά, πίσω από την περιπέτεια του μικρού, ατσούμπαλου μυρμηγκιού, με το οποίο αν το παιδί βρει κοινά σημεία, ίσως διαμορφώσει από νωρίς θετική άποψη για τον κόσμο του αθλητισμού και τις προοπτικές που μπορεί να προσφέρει στους νέους.

Αξίες - Θέματα
Διαφορετικότητα, Αθλητισμός, Ναρκωτικά, Φιλία

Απόσπασμα 
Μόλις βγήκε απ’ τ’ αυγό, έκανε «ντουπ!» κι απλώθηκε στο δάπεδο της φωλιάς.

Ακούστηκαν κάτι γελάκια.

Το νεογέννητο μυρμήγκι δε φαντάστηκε πως ήταν γι’ αυτό. Στερέωσε τα δύο μπροστινά του πόδια, τίναξε τα μεσαία και προσπάθησε να περπατήσει με τα πίσω.

Ντουπ! Ξαναβρέθηκε φαρδύ πλατύ κάτω.

Τα γέλια έγιναν πιο δυνατά.

Το μυρμήγκι άρχισε να υποψιάζεται πως γελούσαν γι’ αυτό. Πήρε τότε φόρα και προσπάθησε για μια ακόμα φορά να στηθεί στα πόδια του.

Ντουπ! Αυτή τη φορά το πέσιμό του ήταν χειρότερο.

- Χιχιχιχι… ξέσπασαν από παντού τα γέλια. Χιχιχι!...

Κι ένας γερο-μέρμηγκας με στριφτά μουστάκια ξεφώνησε μέσα από τα χαχανητά του:

- Μωρέ γι’ αυτόν, μάτια μου, δε χρειάζεται να ψάξουμε να βρούμε όνομα. Το βρήκε μόνος του. «Ντουπ!», το πιο ταιριαστό.

Να πώς, μέσα σε χάχανα και κοροϊδίες, τον βάφτισαν Ντουπ.

Κι επειδή ήταν και μικροκαμωμένος μια σταλιά, του ‘μεινε πια να τον φωνάζουν «ο μικρός Ντουπ».

Μπορεί να φαίνεται αστείο, μα για το μικρό Ντουπ δεν ήταν καθόλου έτσι.

Οι κοροϊδίες και το παρατσούκλι που συνόδεψαν τη γέννησή του τρύπωσαν μέσα στο κεφάλι του, έπιασαν όλο τον τόπο και δεν άφησαν καθόλου χώρο στο μυαλό.

Γι’ αυτό το μικρό μυρμήγκι δυσκολευόταν πολύ να σκεφτεί. Δουλειές που για τα άλλα μυρμήγκια ήταν απλές και εύκολες, για το μικρό Ντουπ φαίνονταν τεράστιες και ακατόρθωτες.

Για να καταλάβετε, δεν κατάφερε να μάθει ποια πόδια κουνάμε πρώτα και ποια δεύτερα.

Δεν μπορούσε να υπολογίσει πόση ώρα χρειαζόταν για να φτάσει στη μυρμηγκο-αγελάδα, με αποτέλεσμα να φτάνει πάντα τελευταίος και να μένει νηστικός.

Αν του έδιναν να κουβαλήσει κάτι, δεν ήξερε από πού να το πιάσει, κι όσο προσπαθούσε να φτάσει τους άλλους στις πορείες τόσο σκόνταφτε κι έπεφτε σε κάθε δύο βήματα.

Τα σχόλια στη γειτονιά έδιναν κι έπαιρναν:

- Αυτό το μυρμήγκι είναι ολότελα άχρηστο.

- Άχυρα έχει στο κεφάλι του!

- Σίγουρα θα καταλήξει στο στομάχι κάποιας κότας…

Έτσι, μαζί με τα χάχανα και τα μπουμ, στο κεφάλι του μικρού μυρμηγκιού φώλιασαν και τα άχυρα και ο φόβος της κότας.

Ο μικρός Ντουπ

Ο ολυμπιονίκης που έβλεπε τα ψάρια να περνούν

Υπόθεση

Το βιβλίο αυτό στηρίζεται σε μεγάλο μέρος στην πραγματική ιστορία του Θεαγένη από τη Θάσο, έτσι όπως μας την παραδίδει ο αρχαίος Έλληνας γεωγράφος και ιστορικός Παυσανίας στα "Μεσσηνιακά Ηλιακά". Ο ολυμπιονίκης λοιπόν Θεαγένης (5ος αι. π.Χ.), είχε τιμηθεί με πάνω από χίλια στεφάνια σε διάφορους αγώνες. Ήδη από παιδί, όλοι τον θαύμαζαν για τη δύναμή του, όχι όμως και ο Κλέωνας, που μαζί με τον Αρίσταρχο ήταν οι καλύτεροι φίλοι του μετέπειτα ολυμπιονίκη. Και ο λόγος; Επειδή κι αυτός, όπως κι ο Θεαγένης, είχε ένα μεγάλο ελάττωμα: ήταν αλαζόνας και ήθελε πάντα να κερδίζει… Όμως η τύχη το έφερε έτσι, ώστε στους πρώτους Ολυμπιακούς Aγώνες που έλαβε μέρος ο Θεαγένης, να κληρωθεί για να αντιμετωπίσει τον Κλέωνα.

Χαρακτηριστικά 

Εκδότης: Πατάκης

Συγγραφέας: Φίλιππος Μανδηλαράς

Εικονογράφηση: Έλλη Γρίβα

ISBN: 9601606610

Έτος 1ης Έκδοσης: 2002

Σελίδες: 101

Τιμή: περίπου 3 ευρώ

Ηλεκτρονική αγορά εδώ

Τάξεις: Δ', Ε'

Κριτική

Το θέμα γύρω απ' το οποίο περιστρέφεται η υπόθεση είναι αρκετά ενδιαφέρον, και το γεγονός ότι βασίζεται σε πραγματικά γεγονότα το κάνει ακόμα πιο ελκυστικό.

Ωστόσο η απουσία εικονογράφησης, ο περιγραφικός/περιφραστικός λόγος και οι μακροσκελείς προτάσεις, θεωρώ ότι μπορεί να κουράσουν σε έναν βαθμό τους μαθητές, ειδικά εκείνους που αναζητούν ένα ανάλαφρο βιβλίο με έξυπνους διαλόγους και γρήγορη πλοκή. Άλλα πάλι στοιχεία, όπως ένας ελαφρύς διδακτισμός και μια κάποια γραφικότητα που φαίνεται να διαπνέουν το συγγραφικό ύφος, μπορεί σε κάποιες στιγμές να προβληματίσουν τους μικρούς αναγνώστες. Από την άλλη, το μικρό μέγεθος των κεφαλαίων, όπως και το γεγονός ότι το βιβλίο επιτρέπει (και προτείνει) διαφορετικούς τρόπους ανάγνωσης, είναι σίγουρα διασκεδαστικό και τους δίνει μια ενδιαφέρουσα επιλογή.

Προτείνεται για παιδιά Δ' (περισσότερο λόγω θέματος) και Ε' τάξης, ενώ πιστεύω ότι περισσότερο θα αρέσει στα αγόρια, και μάλιστα εκείνα που ενδιαφέρονται για τον αθλητισμό και την αρχαία ιστορία.

Το βιβλίο αυτό μπορεί να αποτελέσει για τους μικρούς αναγνώστες μια όμορφη εισαγωγή στον κόσμο του ιστορικού μυθιστορήματος. Από τον κόσμο αυτό έχουν να κερδίσουν πολλά, θα πρέπει ωστόσο πάντα να τον αντιμετωπίζουν με μεγάλη προσοχή και καχυποψία, ώστε να μην παρασυρθούν και μπερδέψουν τα ιστορικά γεγονότα με τα μυθιστορηματικά στοιχεία που προσθέτουν οι εκάστοτε συγγραφείς.

Πέρα από το στοιχείο αυτό της επιφύλαξης, ο συγγραφέας θεωρώ ότι οδηγεί αρκετά επιτυχημένα τους αναγνώστες σε ένα ταξίδι μέσα στο χρόνο, στο οποίο θα γνωρίσουν από κοντά την καθημερινότητα των αρχαίων Ελλήνων, αλλά και τη διαχρονικότητα των ανθρώπινων παθών, όπως η φιλοδοξία και το μίσος, που μας ακολουθούν και μας στιγματίζουν από τις απαρχές της ύπαρξής μας στον κόσμο αυτό.

Αξίες - Θέματα

Φιλία, Μίσος, Φιλοδοξία, Αλαζονεία.

Απόσπασμα

"Κλέωνα, λογικέψου. Μην κάνεις σαν μικρό παιδί. Τι σου έφταιξε το άγαλμα;" είπε έντονα ο Αρίσταρχος.

"Φύγε από τη μέση, γιατί θα την πληρώσεις εσύ. Έχω ορκιστεί εκδίκηση και θα την πάρω. Θα τον καταστρέψω το Θεαγένη!"

Ο Κλέωνας έκανε ένα βήμα προς τον Αρίσταρχο.

Τα παιδιά κατάλαβαν πως δεν παραβρίσκονταν σε μια απλή αντιδικία των δύο γέρων, απ' αυτές που τους έκαναν να γελούν. Τώρα τα πράγματα ήταν πολύ πιο σοβαρά. Ο Κλέωνας φαινόταν μανιασμένος και είχε βάλει στόχο να καταστρέψει το άγαλμα του ήρωα των Θασιτών, του μισητού του αντίπαλου, χωρίς να υπολογίζει τις συνέπειες της πράξης του.

"Κλέωνα, θα σε τιμωρήσουν οι θεοί!" τον απείλησε ο Αρίσταρχος.

"Τι με νοιάζει εμένα για τους θεούς" είπε αφρίζοντας από το θυμό του ο Κλέωνας. "Εδώ δεν τιμώρησαν τον ανίερο" είπε δείχνοντας τον ανδριάντα "τον άνθρωπο που πρόσβαλε το Δία στους Ολυμπιακούς αγώνες και ντρόπιασε την πόλη μας στο πανελλήνιο".

Ο Κλέωνας πήρε μια βαθιά ανάσα και συνέχισε: "Εδώ γκρεμίσατε τα τείχη για χάρη του και τώρα του στήνετε ανδριάντα, λες και έκανε κάτι σημαντικό... Ποιος; Ο άνθρωπος που μας ντρόπιασε..."

"Κλέωνα, ήσουν κι εσύ μεγάλος αθλητής, αλλά άτυχος. Δεν πρέπει να ξεχνάς πόσο σημαντικές ήταν οι νίκες του Θεαγένη" είπε ο Αρίσταρχος προσπαθώντας να ηρεμήσει το συνομήλικό του.

"Ναι, ναι, οι νίκες του..." είπε μανιασμένα ο Κλέωνας. "Τις νίκες του θα πληρώσει τώρα" είπε έξαλλος από το θυμό του κα σήκωσε ψηλά το ραβδί. "Τότε που με εξευτέλισε μπροστά σε όλους τους Έλληνες στο στάδιο της Ολυμπίας, όταν όλοι μου φώναζαν να παραδοθώ , τότε που αντέγραψε την τακτική μου στον τελικό της πυγχμαχίας και κέρδισε, τότε που με χτύπησε πάνω από το φρύδι κι έχω ακόμη την ουλή. Εκδίκησηηηηη..." ούρλιαξε με όλη τη δύναμη των γέρικων πνευμονιών του και όρμησε μανιασμένα στον ανδριάντα.

Ο Κλέωνας συμπεριφερόταν σαν να είχε μπροστά του τον ίδιο το Θεαγένη, την εποχή που ήταν νέοι και πάλευαν για τη νίκη στο στάδιο της Ολυμπίας.

Τα παιδιά ανατρίχιασαν.

Ο ολυμπιονίκης που έβλεπε τα ψάρια να περνούν