Μούσικατ - Ένα τέρας αλλιώτικο από τα άλλα

Υπόθεση

Ο Τιμολέων είναι ένας «ατρόμητος» 6χρονος που ετοιμάζεται να πάει για πρώτη φορά στο σχολείο. Τίποτα δεν τον ανησυχεί... τίποτα, εκτός από αυτά που ακούει για τη Μούσικατ, τη δασκάλα που θα έχει στο μάθημα της μουσικής! Είναι άραγε αληθινές οι φήμες για το κατάμαυρο μακρύ της φόρεμα; Για το ένα και μοναδικό της δόντι; Για τις αγγαρείες και τα βάσανα στα οποία υποβάλλει τους μαθητές της; Μα να που η ώρα της Μουσικής φτάνει, και ο Τιμολέων περιμένει όλο αγωνία στο τελευταίο θρανίο της τάξης, κρατώντας την ανάσα του...

 

Χαρακτηριστικά
Εκδότης: Μίνωας
Συγγραφέας: Δέσποινα Μπογδάνη - Σουγιούλ
Εικονογράφηση: Κατερίνα Χαδουλού
ISBN: 978-960-699-678-8
Έτος 1ης Έκδοσης: 2008
Σελίδες: 30
Τιμή: περίπου 5 ευρώ
Ηλεκτρονική αγορά εδώ
Τάξεις: Α', Β', Γ'

Κριτική

Συμπαθητική ιστορία για τις αγωνίες των μαθητών της πρώτης τάξης και τις εντυπώσεις τους από το ξεκίνημα της εκπαιδευτικής τους Οδύσσειας. Η χιουμοριστική γραφή, η περιορισμένη έκταση του κειμένου (περίπου 600 λέξεις) και η ανατροπή στο φινάλε της ιστορίας, βοηθούν στο να διαβάζεται γρήγορα και ευχάριστα. Οι ζωγραφιές είναι άλλοτε ασπρόμαυρες και άλλοτε χρωματισμένες με παστέλ και συνοδεύουν κάθε σελίδα. Συνεισφέρουν στο κλίμα μυστηρίου γύρω από το πρόσωπο της νέας δασκάλας, δίνουν μορφή στις σκέψεις του ήρωα, και «παίζουν» με το κείμενο όποτε δίνεται η ευκαιρία. Το τελικό αποτέλεσμα είναι μια προσεγμένη έκδοση που προτείνουμε με χαρά στους νέους αναγνώστες αλλά και τα παιδιά της Β' και της Γ' που αναζητούν ένα εύπεπτο ανάγνωσμα.

Απλή και κατανοητή γραφή Χαριτωμένη ιστορία με ανατροπές

Αξίες - Θέματα
Εκπαίδευση, Μουσική, Φήμες

Σκηνές που ξεχωρίσαμε

Όταν η δασκάλα της Μουσικής τελικά εμφανίζεται και αφήνει τον Τιμολέοντα άφωνο!

Εικονογράφηση

Πανταχού παρούσα, απλή και χαριτωμένη. Μαζί με το κείμενο συνδιαμορφώνει το κλίμα και δίνει κίνητρο στους μικρούς αναγνώστες να ολοκληρώσουν την ιστορία χωρίς κόπο.

Απόσπασμα
Το όνομά μου είναι Τιμολέων. Όλοι μου οι

φίλοι με φωνάζουν «ατρόμητο», γιατί τίποτα

και κανείς δεν μπορεί να με τρομάξει.

Τουλάχιστον έτσι νόμιζα μέχρι σήμερα…

Όμως ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή…

Φέτος είναι η πρώτη μου χρονιά στο σχολείο

και, παρ’ ότι – όπως σας είπα – τίποτα δεν

μπορεί να με τρομάξει, πρέπει να ομολογήσω

ότι υπάρχει κάτι που με ανησυχεί.

Σε λίγες ώρες θα περάσω το κατώφλι του σχολείου

και ανάμεσα στα πρόσωπα που θα γνωρίσω

είναι και η δασκάλα της Μουσικής.

Όλοι τη φωνάζουν Μούσικατ!

Οι φίλοι μου μιλούν συνεχώς γι’ αυτήν,

σαν να πρόκειται για το πιο τρομακτικό πλάσμα

που έχει δει ποτέ κανείς.

Μένει στην παλιά πολυκατοικία που βρίσκεται

πέρα από το δάσος και, όποτε περάσεις

από εκεί, θα ακούσεις δυνατές φωνές

και ανθρώπους να ουρλιάζουν. Φαίνεται

μάλιστα πως πολύς κόσμος έχει μαζευτεί

στο σπίτι της, αφού η μαμά του καλύτερού μου

φίλου, του Παναγιώτη, μιλά για μια Μαρία Κάλλας,

ένα Λουτσιάνο Παβαρότι και πολλούς άλλους, που

αν κρίνω από τα ονόματά τους αλλά και τις φωνές 

που βάζουν, μάλλον θα είναι τρομερά τέρατα που 

έρχονται από κάποια ξένη χώρα.

Μιλούν ακόμα για το περίεργο ντύσιμό της, ένα

κατάμαυρο μακρύ φόρεμα με τρύπιες τσέπες,

και λένε πως κάθε πρωί σηκώνεται από το κρεβάτι της

για να γυαλίσει το ένα και μοναδικό δόντι που της έχει

απομείνει.

Στη συνέχεια χτενίζει τα βρόμικα γκρίζα μαλλιά της και

φορά ένα μαύρο μυτερό καπέλο, που στην κορφή του

χρόνια τώρα είναι γαντζωμένη η πιο άγρια μαύρη γάτα

που κυκλοφορεί στην περιοχή.

η περιγραφή της Μούσικατ ταιριάζει γάντι στην κακιά μάγισσα
από τη Χιονάτη και τους επτά νάνους του Disney (πηγή)

Σχόλιο

Όσοι βρισκόμαστε στον χώρο της εκπαίδευσης, έχουμε καθημερινή εμπειρία από το πόσο εύκολα μπορεί να διαδοθούν τερατώδεις φήμες για το οτιδήποτε και τον οποιονδήποτε. Τα παιδιά αποτελούν ιδανικό υλικό για «χαλασμένο τηλέφωνο» καθώς είναι καλόπιστα, ευφάνταστα και υπερβάλλουν σκόπιμα ή ασυναίσθητα στις ειδήσεις που μεταφέρουν, αναζητώντας προσοχή από τον περίγυρό τους. Μια δυνατή κουτουλιά στην αυλή του σχολείου μας, έφτασε πριν λίγες μέρες στα αυτιά των δασκάλων ως "θανατηφόρο ατύχημα", ενώ ένα "κομμάτι μυαλό" που είχε απομείνει στο έδαφος, αποδείχτηκε μασημένη κολοκυθόπιτα!

χαλασμένο τηλέφωνο (πηγή)

Γιατί κάποια παιδιά αντιμετωπίζουν τις άριες της όπερας ως ουρλιαχτά; Έχω την εντύπωση ότι το ζήτημα δεν αφορά μόνο τα παιδιά, αλλά τον καθένα μας. Μόνο όταν ο άνθρωπος αποκτήσει την απαραίτητη καλλιέργεια, μπορεί να εκτιμήσει την τέχνη στις πιο "απαιτητικές" μορφές της· αλλιώς την κοροϊδεύει ή απλώς στέκεται ξένος απέναντί της, ανήμπορος να ωφεληθεί. Εδώ εντοπίζεται και μια από τις βασικές λειτουργίες του σχολείου: να μεταδώσει στα παιδιά γνώσεις και βιώματα, ώστε να τα ευαισθητοποιήσει σε μηνύματα του εξωτερικού περιβάλλοντος που σταδιακά γίνονται πολυπλοκότερα. Χωρίς ανάλογη παιδεία, η υψηλή λογοτεχνία δεν είναι παρά ένα μάτσο μουτζουρωμένα χαρτιά, τα κορυφαία μνημεία σωροί από πέτρες και η κλασική μουσική κλαπατσίμπαλα και άναρθρες κραυγές. Ο ρόλος της οικογένειας στη διαδικασία αυτή είναι κρίσιμος. Αν οι γονείς αγαπούν και οι ίδιοι τις καλές τέχνες και φροντίζουν να εμπλουτίζουν τις παραστάσεις των παιδιών με επισκέψεις σε εκδηλώσεις και μουσεία, τα ενθαρρύνουν να συμμετέχουν σε πολιτισμένες συζητήσεις, κλπ. το αισθητικό κριτήριο των νέων θα αναπτυχθεί πολύ διαφορετικά από την περίπτωση που η οικιακή ψυχαγωγία περιορίζεται αποκλειστικά σε παθητική τηλεθέαση ψυχαγωγικών εκπομπών, έστω κι αν αυτές είναι σε Full High Definition.

Τηλεοπτική "εκπαίδευση" (πηγή)

Χρήση στην τάξη

Στην τάξη, μπορούμε με αφορμή το βιβλίο αλλά και φωτογραφίες σαν την παρακάτω (τι νιώθει το παιδί της εικόνας; τι συμβαίνει μέσα μας όταν ακούμε μια όμορφη μελωδία;), να συζητήσουμε για την Μουσική, την αναγκαιότητά της για τον άνθρωπο και την σημασία της για μια ισορροπημένη ανάπτυξη. Να ακούσουμε τις σκέψεις των μαθητών και να τους δώσουμε παραδείγματα για την ευεργετική δράση της στον ψυχισμό, την έκφραση και τη μνήμη. Και αφού διαπιστώσουμε πόσο απαραίτητη μας είναι η μουσική και πόσο σύμφυτη με το συναίσθημά μας, να αναζητήσουμε μαζί με τα παιδιά ιδέες για το πώς θα μπορούσαμε να την εντάξουμε πιο ενεργά στην καθημερινή (και κυρίως τη σχολική) μας ζωή. Η συνεργασία με τον συνάδελφο της ειδικότητας της μουσικής είναι πολύτιμη σε κάθε στάδιο τόσο αυτής, όσο και των παρακάτω δραστηριοτήτων.

Το σχολείο μας ήταν ένα από τα πολλά που πέρσι είχαν την τύχη να φιλοξενήσουν την Κ.Ο.Α. στα πλαίσια του προγράμματος Δικαίωμα στη Μουσική (βλ. δραστηριότητα που μας ενέπνευσε στο Το αυτόγραφο). Αξίζει να διαβάσετε τις δηλώσεις των μελών της ορχήστρας, μέσα από τις οποίες διαφαίνεται η δίψα που υπάρχει στο εκπαιδευτικό μας σύστημα για μουσική αλλά και το πόσο μπορεί η τέχνη να μας βοηθήσει να αλλάξουμε την "τετράγωνη" οπτική μας. Ωστόσο, προϋπόθεση για να καταφέρει κάτι τέτοιο το σύγχρονο σχολείο, είναι η συνδρομή πανεπιστημιακά καταρτισμένων μουσικοπαιδαγωγών, η αύξηση των ωρών που αφιερώνονται στη διδασκαλία του αντικειμένου, αλλά και η ύπαρξη βασικών υποδομών, όπως μιας κατάλληλης αίθουσας μουσικής στα σχολεία. Είναι τέλος απαραίτητο, να αρχίσει η τέχνη να αντιμετωπίζεται από όλα τα μέλη της εκπαιδευτικής κοινότητας ως κάτι το πολύ ουσιαστικό και όχι ως "μπάλωμα", χαμένος χρόνος ή "ώρα του παιδιού". Για όποιον δεν έχει πειστεί ακόμα, αφήνουμε τη μουσική να μιλήσει:

Αν στο τμήμα μας αποφασίσουμε να φέρουμε τα παιδιά σε επαφή με αληθινά μουσικά όργανα, μπορούμε (σε συνεργασία πάντα με τον υπεύθυνο της μουσικής αγωγής) να αξιοποιήσουμε την αντίστοιχη ενότητα στη Γλώσσα (βιβλίο Ε' τάξης, κεφάλαιο 7) ή τις ενότητες του ήχου και της τριβής στη Φυσική. Ακόμη, στα πλαίσια της αναφοράς μας στην ανακύκλωση και την επαναχρησιμοποίηση των υλικών, θα μπορούσαμε να συζητήσουμε για τις ορχήστρες ανακυκλωμένων οργάνων που έχουν δημιουργηθεί στη Λατινική Αμερική και αλλού. Τα περασμένα Χριστούγεννα, αρκετοί μαθητές έφεραν μουσικά όργανα από το σπίτι τους και μας έδωσαν την ευκαιρία να τα αγγίξουμε και να τα ακούσουμε από κοντά.

Το καλύτερο είναι βέβαια να υπάρχει μεράκι (όπως στην περίπτωση του φίλου και συναδέλφου Κώστα Σαρρηκώστα, το ημερολογιακό blog του οποίου μπορείτε να επισκεφθείτε εδώ), οπότε τα στεγανά μεταξύ των γνωστικών αντικειμένων πέφτουν και η μουσική μπορεί να δανείσει τα φτερά της σε κάθε μάθημα: Γεωγραφία, Θρησκευτικά, Ιστορία, Εικαστικά... ακόμα και στη Γυμναστική!

Όσοι αναζητούν πιο δομημένες προσεγγίσεις, μπορούν να αξιοποιήσουν το χαριτωμένο δωρεάν διαθέσιμο λογισμικό Εμμέλεια για να φέρουν τα παιδιά κοντά σε ήχους, όργανα και μουσικές της Ελλάδας και του κόσμου, όπως και το Ψηφιακό Μουσικό Ανθολόγιο Ευτέρπη. Ένας ιστότοπος με πολλές εκπαιδευτικές προτάσεις για όλες τις ηλικίες είναι επίσης το Τραγουδιάρικο Ψάρι. Αν τα αμερικάνικα του Leonard Bernstein δεν αποτελούν εμπόδιο, αξίζει επίσης να παρακολουθήσουμε με την τάξη αυτή τη σειρά εκπαιδευτικών βίντεο μέσα από την οποία μαθαίνουμε πολλά για τη μουσική και τον τρόπο που μας επηρεάζει. Είναι συγκινητικό το πόσο σημαντική προσπάθεια γινόταν πριν από 60 χρόνια (ίσως και εξαιτίας του Sputnik shock) για να αποκτήσουν οι νέοι μουσική παιδεία. Οι πιο ταλαντούχοι συνάδελφοι, μπορούν τέλος -πάντα με τη βοήθεια του υπεύθυνου μουσικής- να οργανώσουν ρυθμικές δραστηριότητες και παιχνίδια, να κατασκευάσουν μουσικά όργανα και να πειραματιστούν με ηχογόνα υλικά, και φυσικά να το ρίξουν στον χορό!

Μούσικατ - Ένα τέρας αλλιώτικο από τα άλλα

Αταξίες στην τάξη (4): Η κατάρα της φράου Λίτσας

Υπόθεση

Οι μαθητές στην τάξη του Πάνου φοβούνται τόσο το τεστ των μαθηματικών που τους περιμένει, ώστε αποφασίζουν το βράδυ να κάνουν μια ομαδική προσευχή - βουντού για να αρρωστήσει η δασκάλα τους, η κυρία Μαργαρίτα. Το επόμενο πρωί όλα δείχνουν ότι το ξόρκι έχει πιάσει... όταν όμως εμφανίζεται στο σχολείο η αντικαταστάτρια «φράου» Λίτσα, τα παιδιά καταλαβαίνουν το λάθος τους και μετανιώνουν πικρά! Τι συνέβη στην καλή τους την κυρία; Ποιος θα τα σώσει από τις αναχρονιστικές παιδαγωγικές μεθόδους (λέγε με βασανιστήρια) της γκριζοντυμένης κυρίας με τον κότσο; Μπορούν άραγε ο Πάνος και οι φίλοι του να σκεφτούν μια λύση προτού να είναι πολύ αργά;
 

Χαρακτηριστικά
Εκδότης: Κέδρος
Συγγραφέας: Γιώργος Κ. Παναγιωτάκης
Εικονογράφηση: Χρήστος Δήμος
ISBN: 978-960-04-4387-5
Έτος 1ης Έκδοσης: 2013
Σελίδες: 90
Τιμή: περίπου 6 ευρώ
Ηλεκτρονική αγορά εδώ
Τάξεις: Δ', Ε', Στ', Γυμνάσιο
άλλες κριτικές εδώ κι εδώ

Ευχαριστούμε πολύ τον συγγραφέα για την ευγενική προσφορά ολόκληρης της σειράς Αταξίες στην τάξη στη βιβλιοθήκη μας!

Κριτική

Η τέταρτη (αυτοτελής) ιστορία από τη σειρά "Αταξίες στην τάξη", είναι όπως και οι προηγούμενες, εξαιρετική! Καλογραμμένη και διασκεδαστική, μας γεμίζει με χαμόγελα και προσφέρει στα παιδιά τη χαρά του διαβάσματος. Η γραφή είναι απλή και κατανοητή, η γλώσσα σύγχρονη και γεμάτη πρωτότυπες παρομοιώσεις, ενώ το χιούμορ βρίσκεται παντού. Η σπιρτάδα των διαλόγων, η διαρκής δράση και οι ανατροπές, δεν αφήνουν την πλοκή να κάνει "κοιλιά", ενώ η περιορισμένη έκταση των κεφαλαίων (6-10 σελίδες το καθένα) και η εικονογράφηση συμβάλλουν στην ξεκούραστη ανάγνωση. Η έκδοση για όλα τα βιβλία της σειράς είναι αρκετά προσεγμένη: όμορφο εξώφυλλο "με αυτιά" και ένα εισαγωγικό δισέλιδο, στο οποίο παρουσιάζονται με λίγα λόγια οι χαρακτήρες που πρωταγωνιστούν. Το προτείνουμε ανεπιφύλακτα, καταρχάς σε αγόρια αλλά και στα κορίτσια των μεσαίων και μεγαλύτερων τάξεων - Όσοι αγαπούν τις περιπέτειες του μικρού Νικόλα, θα βρουν στη σειρά αυτή μια πιο ελληνική και σύγχρονη εκδοχή τους (σ.14 και αυτό είναι δέσμευση). Σε κάθε περίπτωση, ελπίζουμε να την απολαύσετε όσο και εμείς!

Γλώσσα απλή, χωρίς προβλήματα σαφήνειας Χιούμορ με κεφαλαίο Χ Μυστήριο, αγωνία και ανατροπές Ωφέλιμα μηνύματα

Αξίες - Θέματα
Εκπαίδευση, Φιλία, Χιούμορ

Σκηνές που ξεχωρίσαμε

Η εμφάνιση της φράου Λίτσας στο σχολείο (βλ. απόσπασμα), και φυσικά η τελική σκηνή στο δωμάτιο του νοσοκομείου, όπου η αγωνία κορυφώνεται!

Εικονογράφηση

Xαριτωμένη και ασπρόμαυρη, μας δίνει συνήθως ένα ολοσέλιδο σκίτσο και μια μικρή, εμβόλιμη εικόνα ανά κεφάλαιο. Χωρίς να αλληλεπιδρά ιδιαίτερα με το κείμενο, συμβάλλει αρκετά στο κλίμα και σίγουρα βοηθάει στην ξεκούραστη ανάγνωση.

Απόσπασμα

Η μέρα ξημέρωσε κρύα και μουντή. Μέχρι να φτάσω στο σχολείο άρχισε και η βροχή. Όλα τα παιδιά ήταν μαζεμένα στο υπόστεγο.

Οι φίλοι μου ήταν σαν μπαγιάτικες μπουγάτσες.

«Μάτι δεν έκλεισα όλη τη νύχτα», μου είπε η Ζολέν καθώς χασμουριόταν.

«Ούτε και εγώ», είπε η Ναταλία. «Όλη την ώρα μπουμπούνιζε».

«Τουλάχιστον πετύχαμε τίποτα;» ρώτησα. «Είδε κανείς αν ήρθε η κυρία Μαργαρίτα;»

«Μέχρι στιγμής δεν την έχει δει κανείς», είπε η Μαρίνα. «Μάλλον δεν ήρθε και σήμερα».

«Άρα το κόλπο έπιασε», είπα κοιτώντας την Άννα, που έστριβε το τσουλούφι της λίγο πιο πέρα.

Με κοίταξε κι εκείνη με τα ξεθωριασμένα μάτια της.

«Ελπίζω μόνο να μη μας βγει σε κακό», είπε σιγανά.

Εκείνη τη στιγμή, μια μακρόστενη σκιά έπεσε στα πλακάκια, μπροστά στα πόδια μας. Γύρισα ξαφνιασμένος. Το πρώτο πράγμα που αντίκρισα ήταν μια τεράστια κατάμαυρη ομπρέλα. Κάτω από αυτή βρισκόταν μια άγνωστη γυναίκα. Ήταν ψηλή σαν άλογο και στεκόταν καμαρωτή, σαν να είχε καταπιεί μπαστούνι.  Το ντύσιμό της θύμιζε στρατιωτικό. Φορούσε μια γκρίζα ποντικί φούστα μέχρι το γόνατο κι ένα ασορτί σακάκι με επωμίδες, κουμπωμένο μέχρι το λαιμό. Τα μαλλιά της ήταν και αυτά γκρίζα και πιασμένα σ’ έναν ολοστρόγγυλο κότσο που ισορροπούσε σαν μπάλα κανονιού πάνω στο κεφάλι της. Φορούσε κάτι κοκάλινα γυαλιά που έκαναν τα μάτια της να δείχνουν τεράστια. Μπορούσες έτσι να διακρίνεις καλύτερα το παγερό της βλέμμα, που έμοιαζε σαν να πετάει στιλέτα.

Η γυναίκα έκλεισε την ομπρέλα της, την τίναξε δυνατά για να φύγουν τα νερά και έδειξε με αυτήν προς το μέρος μου.

«Εσύ», είπε. «Πληροφόρησέ με αμέσως πού βρίσκεται το γραφείο του διευθυντή σας!»

Η φωνή της θύμιζε κοράκι που έχει πάθει λαρυγγίτιδα.

«Εεε», έκανα κοιτάζοντάς την.

«Λοιπόν;» έκρωξε. «Θα περιμένω πολύ;»

«Α… από κει», ψέλλισα δείχνοντας την είσοδο. «Στον πρώτο όροφο αριστερά».

Χωρίς να πει τίποτα έκανε μεταβολή και έφυγε προς τα εκεί που της είπα.

Κοιταχτήκαμε απορημένοι, αλλά, πριν προλάβουμε να πούμε τίποτα, χτύπησε το κουδούνι.

Τα παιδιά ξεχύθηκαν αλαλάζοντας προς τις σκάλες – όταν βρέχει, πηγαίνουμε απευθείας πάνω. Με παρέσυραν κι εμένα, και δύο λεπτά αργότερα βρισκόμουν καθισμένος στη θέση μου. Δίπλα μου, ο Ιορδάνης έβγαλε το πρώτο κρουασάν της ημέρας και το δάγκωσε λαίμαργα. Είδα τον Κεντάρ να προσπερνάει σκυφτός το θρανίο μας.

«Πώς πάει;» τον ρώτησα.

Μου έριξε ένα κουρασμένο βλέμμα.

«Δεν κοιμήθηκα όλη τη νύχτα», είπε με αδύναμη φωνή. «Μόλις πήγαινα να κλείσω τα μάτια μου, σκεφτόμουν τη θεά Κάλι… Ήταν λάθος μας… Δεν παίζουν με αυτά τα πράγματα».

Ο Κεντάρ απομακρύνθηκε προς το θρανίο του. Την ίδια στιγμή ακούστηκαν βήματα να πλησιάζουν στην τάξη μας και στην πόρτα εμφανίστηκε ο κύριος Ανδρόνικος. Όμως δεν ήταν μόνος του. Τον ακολουθούσε η γυναίκα που είχα δει στο υπόστεγο. Βάδιζε στητή, χτυπώντας τα τακούνια της στο πάτωμα σαν να έκανε παρέλαση. Το βλέμμα της ήταν ακόμη πιο άγριο από πριν. Μπροστά της ο κύριος Ανδρόνικος έμοιαζε αρνάκι. Παρ’ όλα αυτά, όταν άνοιξε το στόμα του δε βέλασε, αλλά μίλησε κανονικά.

«Καλημέρα, παιδιά», είπε προσπαθώντας να χαμογελάσει.

«Καλημέρααα!» φωνάξαμε όλοι μαζί.

Η άγνωστη γυναίκα έσφιξε τα χείλη της κάνοντάς τα να μοιάζουν με ξεραμένο κορδόνι αθλητικού παπουτσιού.

«Γιατί δε σηκώθηκαν όρθιοι οι μαθητές;» ρώτησε με την κορακίσια φωνή της.

«Ε… ξέρετε…» τραύλισε ο κύριος Ανδρόνικος. «Δε… συνηθίζεται πια, αλλά, έτσι και αλλιώς…»

«Καλά, καλά…» τον διέκοψε η γυναίκα. «Αυτά θα διορθωθούν σύντομα. Συνεχίστε, παρακαλώ».

Ο κύριος Ανδρόνικος την κοίταξε σαν κουτάβι που το έχουν δείρει με την εφημερίδα. Έπειτα στράφηκε πάλι προς εμάς.

«Παιδιά μου», είπε, «θα ήθελα να σας γνωρίσω την κυρία Λίτσα, η οποία…»

Τα λόγια του τα σκέπασε μια βροντή. Το μπουμπουνητό έκανε τα τζάμια να τρίξουν. Έπειτα ο ήχος του έσβησε σαν γιγάντιο βαρέλι που κυλάει μακριά. Ο κύριος Ανδρόνικος καθάρισε το λαιμό του.

«Όπως σας έλεγα, η κυρία Λίτσα…»

Κραμπούμ! Νέος κεραυνός!

Ο κύριος Ανδρόνικος σκούπισε το μέτωπό του με το μαντίλι του.

«…θα… θα είναι η δασκάλα σας για όσο καιρό λείψει η κυρία Μαργαρίτα».

Ένα σούσουρο ακούστηκε μέσα στην τάξη. Έριξα μια ματιά στον Ιορδάνη και είδα τον τρόμο ζωγραφισμένο στα μάτια του -  είδα και λίγη σοκολάτα από το κρουασάν στο σαγόνι του, αλλά αυτό είναι άλλο ζήτημα.

Η κυρία Λίτσα πήγε στην έδρα και άρχισε να κοπανάει το χέρι της με δύναμη.

«Ησυχία!» φώναξε. «Δε θέλω να ακούγεται κιχ!»

Σχόλια
Επιτέλους, χιούμορ! Δεν θυμάμαι πόσο καιρό είχαμε να κακαρίσουμε με βιβλία στην τάξη. Τα παιδιά τα υποδέχτηκαν με ενθουσιασμό και τα διαβάζουν μανιωδώς. Παρά τον χιουμοριστικό του προσανατολισμό, ο συγγραφέας δεν χάνει το μέτρο, δεν καταλήγει να κάνει απλώς "πλάκα"· κρατάει τις ισορροπίες και διανθίζει την πλοκή με τις κατάλληλες δόσεις γέλιου, μυστηρίου και ωφέλιμων διδαγμάτων, διαμορφώνοντας έτσι τελικά ένα ιδανικό μείγμα αναγνωστικής ψυχαγωγίας.

Στα διδάγματα που προκύπτουν από το κείμενο, διαβάζουμε ότι δεν είναι καλό να συνηθίζουμε στην καλοπέραση και να τη θεωρούμε δεδομένη (σ.26). Με αφορμή τη θέση αυτή, μπορούμε να προκαλέσουμε μια ενδιαφέρουσα συζήτηση για κάποιο σχετικό θέμα που να αγγίζει τους μαθητές μας (π.χ. φυγοπονία, μαλθακότητα, αδιαφορία - ή και το κλασικό δικαιώματα και υποχρεώσεις).

Ένα εξίσου σημαντικό μήνυμα που συναντάμε λίγο πριν το τέλος του βιβλίου, είναι πως δεν πρέπει να επιτρέπουμε σε κανέναν να θίγει την αξιοπρέπειά μας (σ.87).  Στην τάξη μας, η Αλεξάνδρα απόρησε με τους μαθητές της ιστορίας που υφίστανται τα πάνδεινα χωρίς να αντιδρούν ή να ενημερώνουν τους γονείς τους: "καλά, οι μαμάδες των παιδιών, δεν μιλάνε μεταξύ τους;" Απ' ότι φαίνεται, υπάρχουν στην πραγματικότητα αρκετές δικλείδες ασφαλείας για να προστατευτούν τα παιδιά από αντιπαιδαγωγικές συμπεριφορές. Το συγκεκριμένο θέμα θα μπορούσε ωστόσο να μας δώσει αφορμή να συζητήσουμε για το τι πρέπει να κάνει ένας μαθητής όταν εμπλέκεται άμεσα ή έμμεσα σε καταστάσεις ενδοσχολικής βίας.

Η μέθοδος της κυρίας Λίτσας, αποτελεί βέβαια ολόκληρη παιδαγωγική "σχολή" που για σλόγκαν έχει το ο φόβος φυλάει τα έρ'μα. Η σχολή αυτή δικαιολογούσε κάποτε ακόμα και τη χρήση βίας - να μη φτάσουμε στην Αναφορά στον Γκρέκο, αλλά ποιος ξεχνάει την δασκάλα στη Ματίλντα;- και άφηνε έτσι χώρο σε διαταραγμένους δασκάλους να αυθαιρετούν πάνω σε σώματα και ψυχές. Στο σχολείο του Πάνου, παρακολουθούμε να συγκρούονται (και να συγκρίνονται) η "παλαιού" τύπου παιδαγωγική με τη "νέα". Σύμφωνα με την πρώτη, εκπρόσωπος της οποίας είναι η "φράου", τα παιδιά πρέπει να ντύνονται σαν σερβιτόροι, να κάθονται σαν Παναγίες και να μαθαίνουν τα πάντα απ' έξω σαν κασετόφωνα. Η δεύτερη, αντίθετα, με εκπρόσωπο την κυρία Μαργαρίτα, πρεσβεύει πως η ζωή στην τάξη πρέπει να είναι ευχάριστη και ενδιαφέρουσα (σ.49). Τελικά, ο διευθυντής - φόβητρο παραμένει Κέρβερος, όμως η φράου Λίτσα αναγνωρίζει την ήττα της, παραδεχόμενη πως ίσως τελικά είναι καλύτερο να σ' αγαπούν παρά να σε φοβούνται (σ.84).

Για να λέμε την αλήθεια, τα πράγματα στην καθημερινότητα δεν είναι πάντοτε τόσο απλά. Οι εκπαιδευτικοί καλούνται σε περιορισμένο χρόνο -και ενώ ταυτόχρονα προσπαθούν να κάνουν μάθημα σε αρκετά παιδιά- να αντιμετωπίσουν σύνθετες καταστάσεις και διάφορους τύπους μαθητών, οι οποίοι κάποιες φορές χαίρονται να παίζουν με τα όρια (δυστυχώς όχι τα μαθηματικά). Κάπου εκεί, ο "δυναμισμός" (βλ. γουρλωμένα μάτια, φουσκωμένα μηνίγγια, γκαρίδες και άλλες εκδηλώσεις λατρείας) μοιάζει αναπόφευκτος. Ίσως όχι τόσο για να τρομάξει, όσο για να ξυπνήσει, συνετίσει, συνεφέρει κάποιους μαθητές. Άλλο όμως το να χρησιμοποιείται ως έκτακτο "πυροσβεστικό" μέσο, ειδικά όταν κάτι επικίνδυνο πάει να συμβεί, και άλλο ως καθημερινή γυμναστική με τη δικαιολογία ότι "κάποιοι μόνο έτσι καταλαβαίνουν". Το σούπερ ατού "Στεντόρεια φωνή", ίσως λοιπόν να πρέπει να χρησιμοποιείται με φειδώ, ακόμα κι αν τα ορατά αποτελέσματά του μοιάζουν εντυπωσιακά. Όσοι το παρακάνουν, χτίζοντας τείχη τρόμου γύρω τους, ίσως να φοβούνται την κριτική ή να βαριούνται να δοκιμάσουν άλλα μέσα όπως η πολιτισμένη συζήτηση. Όπως και να 'χει, στην σημερινή εποχή της Συναισθηματικής Νοημοσύνης, τα ντεσιμπέλ μάλλον πάνε ακόμα σύννεφο.

Οι συνθήκες που περιγράφονται στο σχολείο του Πάνου, δεν είναι λοιπόν καθόλου εξωπραγματικές. Αντίθετα, ο κεντρικός χαρακτήρας μοιάζει βγαλμένος από την καθημερινότητά μας, όπως συμφωνούν και οι κριτικές (όχι μόνο αυτές που αντιγράφουν το οπισθόφυλλο). Το μόνο ψεγάδι που εντοπίσαμε σχετικά, είναι μια αναφορά στα συνημίτονα και τους μιγαδικούς (σ.26) που βέβαια δεν διδάσκονται στο δημοτικό. Όλα ωστόσο δείχνουν ότι ο συγγραφέας έχει μελετήσει το αντικείμενό του πολύ καλά κι έτσι η ταύτιση των παιδιών με τον ήρωα έρχεται εύκολα και αβίαστα. Σ' αυτό συμβάλλει και το ότι αποφεύγονται οι υπερβολικές συμβάσεις, που καταστρέφουν τον ρεαλισμό.

Κλείνοντας, αξίζει ν' αναφέρουμε πόσο απολαυστικό βρήκαμε -μικροί και μεγάλοι- τον χαρακτήρα της φράου Λίτσας: από την εμφάνιση και τις προτιμήσεις της, μέχρι τις ξεθεωτικές γραπτές τιμωρίες που σκέφτεται για να ταλαιπωρεί τους μαθητές της. Το γενικό παρουσιαστικό της, αλλά και οι κεραυνοί, κάθε φορά που ο διευθυντής προσπαθεί να τη συστήσει στην τάξη, μας παραπέμπουν σε μια άλλη φράου, της 7ης αυτή τη φορά τέχνης: τη Frau Blucher από την ταινία Φράνκενστάιν Τζούνιορ (Young Frankenstein, 1974)!

Για τους πιο προβληματισμένους, η ηλικιωμένη δασκάλα ίσως παραπέμπει σε Γερμανίδα επίτροπο που βάζει στους "άτακτους" μαθητές του νότου τα δύο πόδια σ' ένα παπούτσι. Όχι ότι είναι δύσκολο να γεννηθεί ο συνειρμός, αφού η συγκεκριμένη κυρία θυμίζει αξιωματικό Γκεστάπο (σ.41), φοράει -στους εφιάλτες- στολή Ες Ες (σ.56) και το παρατσούκλι της είναι "φράου Λίτσα"! Επιπλέον, -όπως περίπου κι εμείς- κανείς μαθητής δεν τολμάει να υψώσει το ανάστημά του απέναντι στα εξωφρενικά της μέτρα... όποιον το δοκιμάσει, τον βάζει στο μάτι (στην δική μας περίπτωση βάζουν τα ΜΑΤ). Η διαφορά είναι ότι το κακό που βρήκε την κοινωνία μας, δεν προέκυψε από ομαδική προσευχή, αλλά ως αποτέλεσμα ομαδικής παράκρουσης (βλ. εκλογές). Πώς θα βγούμε από εδώ; Πού θέλουμε να φτάσουμε; Πρόσεχε τι εύχεσαι, μας λέει η ιστορία του Πάνου.

Χρήση στην τάξη

Η πρώτη εμφάνιση της φράου Λίτσας στο προαύλιο, μπορεί να αποτελέσει ένα αρκετά καλό υπόδειγμα περιγραφής προσώπων, καθώς μέσα σε λίγες σειρές ο συγγραφέας μας μεταφέρει όχι μόνο τα εξωτερικά χαρακτηριστικά της αντικαταστάτριας δασκάλας, αλλά και τη σκοτεινή αύρα που αυτή εκπέμπει. Δοκιμάσαμε στην τάξη δύο σχετικές δραστηριότητες:

- Πρώτα ζωγραφίσαμε την φράου Λίτσα, ακούγοντας μόνο το κείμενο και χωρίς να επηρεαστούμε από την εικονογράφηση. Εξασκηθήκαμε έτσι στη γυναικεία μορφή (το μάθημα της εβδομάδας στα εικαστικά), αλλά και συνειδητοποιήσαμε την περιγραφική δύναμη της γλώσσας, παρατηρώντας τις αρκετές ομοιότητες στα σκίτσα που προέκυψαν.

- Έπειτα επιχειρήσαμε να περιγράψουμε και εμείς σε λίγες σειρές, το παρουσιαστικό των  ανθρώπων / πλασμάτων που θα συναντούσαμε αν ταξιδεύαμε σε μια φανταστική πολιτεία.

Η ανάποδη προσευχή που αποφασίζουν να κάνουν οι μετανιωμένοι μαθητές (σ. 55), θυμίζει κάτι από τα χελωνίστικα του Ρόαλντ Νταλ που μας απασχόλησαν στην προηγούμενη ανάρτηση. Για την αντίστοιχη δραστηριότητα, ρίξτε μια ματιά εδώ.

Πέρα απ' αυτά ωστόσο, η ομάδα των δημιουργών της σειράς, έχει ετοιμάσει πολύ χρήσιμο και πρωτότυπο υλικό, που μπορεί να αξιοποιηθεί από τους εκπαιδευτικούς σε διάφορες φιλαναγνωστικές δραστηριότητες. Με την ευγενική άδεια του συγγραφέα, σας το παραθέτουμε εδώ.

Οργάνωση και χάρτης της ιστορίας

Χάρτες προσωπικότητας ηρώων

Ήρωες

Αταξίες στην τάξη (4): Η κατάρα της φράου Λίτσας

Το μαγικό μου ημερολόγιο (3): Οι παλιές φωτογραφίες

Υπόθεση
Η Ήβη και η νέα της κολλητή Μπεθ, αναλαμβάνουν να παρουσιάσουν για το μάθημα της Ιστορίας το παρελθόν της αγαπημένης τους σχολής χορού. Μαθαίνουν έτσι περισσότερα για τη ζωή της διάσημης μπαλαρίνας λαίδης Μάλκοβα, που ίδρυσε τη σχολή. Παράλληλα, η περιέργεια της Ήβης να μάθει περισσότερα για το ημερολόγιό της, βάζει το μαγικό βιβλίο σε κίνδυνο... μήπως τελικά κάποια πράγματα πρέπει να μένουν μυστικά, χωρίς να ψάχνουμε διαρκώς το "γιατί";

Χαρακτηριστικά 
Εκδότης: Άγκυρα

Συγγραφέας: Laura Baker

Μετάφραση: Αιμιλία Μανούση

Εικονογράφηση: Mélanie Florain

ISBN: 978-960-422-871-3

Τίτλος πρωτοτύπου: From your Diary with Love, Two's Company
Έτος 1ης Έκδοσης: 2008 (στα ελληνικά 2010)

Σελίδες: 105
Τιμή: περίπου 6 ευρώ
Ηλεκτρονική αγορά εδώ

Τάξεις: Δ’, E', Στ'

Κριτική
Μετά από μια αρκετά μέτρια δεύτερη συνέχεια, η σειρά επιστρέφει με μια δροσερή και ενδιαφέρουσα περιπέτεια της Ήβης. Ακόμα και αν για τους εξωτερικούς παρατηρητές η νεαρή πρωταγωνίστρια φαίνεται να ακολουθεί κατά πόδας το πρότυπο της Barbie, η σειρά το Μαγικό Ημερολόγιο κάνει και φέτος θραύση στις προτιμήσεις των κοριτσιών της τάξης. Το προτείνουμε λοιπόν και μεις σε μαθήτριες των μεσαίων και των μεγαλύτερων τάξεων που αγαπούν το μπαλέτο, ή θέλουν απλώς να περάσουν ευχάριστα την ώρα τους.

Γλώσσα: απλή και κατανοητή Προωθεί την αγάπη για το μπαλέτο και τον χορό Βοηθητικό υλικό: Εισαγωγή - γνωριμία με τους βασικούς χαρακτήρες, χάρτης της πόλης, παράρτημα με στάσεις μπαλέτου, quiz και απόσπασμα από το επόμενο βιβλίο της σειράς.

Περιορισμένη λογοτεχνικότητα Το στυλ Cosmopolitan ξαναχτυπάει στο παράρτημα του βιβλίου με μάλλον ακατάλληλης θεματικής quiz όπως: Ποιο είναι το στυλ σου στο ξενύχτι; Κατασκευή t-shirt, θέμα Αναμνηστικά από ένα ξενύχτι!

Αξίες - Θέματα

Φιλία, Μαγεία, Απώλεια, Χορός, Κλοπή

Σκηνές που ξεχωρίσαμε
Η Ήβη τρέχει όλο αγωνία στο βιβλιοπωλείο για να παραλάβει το ημερολόγιό της, και η κυρία Βολκόφ την καλύπτει, ώστε η μητέρα της να μην καταλάβει τι συμβαίνει. (σ. 73-75)

Εικονογράφηση

Απόσπασμα 

«Δώσε μου το ποπ κορν, Ήβη», είπε η Χάνα, η πιο παλιά φίλη της Ήβης, καθώς οι δυο τους είχαν χωθεί κάτω από ένα άνετο πάπλωμα για να δουν τα «Αστέρια του Μπαλέτου» σε DVD για χιλιοστή φορά.

«Πρόσεχε!» τσίριξε η Χάνα, καθώς ένα ποπκόρν πήδηξε πάνω από το κεφάλι της και προσγειώθηκε στο πάτωμα, δίπλα στον καναπέ. Η Ήβη ξέσπασε σε γέλια με την τρομαγμένη φάτσα της φίλης της.

«Ε, γυρεύοντας πήγαινες!» είπε η Χάνα, αδειάζοντας ένα ολόκληρο κουβαδάκι με ποπκόρν στο κεφάλι της Ήβης.

Σε λίγο οι δυο φίλες χτυπιούνταν από τα γέλια και τα πόδια τους έβγαιναν έξω από το πάπλωμα καθώς κυλιούνταν πάνω στον καναπέ.

Η Ήβη, με κατακόκκινα μάγουλα, έλαμπε από χαρά, ενώ το πλατύ χαμόγελό της έφτανε σχεδόν από το ένα αυτί στο άλλο. Είχε αρχίσει να της αρέσει το καινούριο της σπίτι στο Κρόσακρ, αλλά ένιωθε και ιδιαίτερη χαρά που είχε έρθει να μείνει για λίγο μαζί της η Χάνα. Τα δυο κορίτσια είχαν συνδεθεί από τότε που πρωτοαντάμωσαν, σε ηλικία τριών ετών, δυο πιτσιρικάκια με φουσκωτά μαγουλάκια που κρατιούνταν χεράκι-χεράκι και χοροπηδούσαν μαζί στην πρώτη τάξη στη σχολή μπαλέτου. Εφτά χρόνια αργότερα, εξακολουθούσαν να μοιράζονται τα πάντα:

ρούχα, κουτσομπολιά, μυστικά – και φυσικά, το πάθος τους για τον χορό.

«Καλύτερα να τα καθαρίσουμε όλα αυτά» είπε η Ήβη μαζεύοντας τα κομματάκια του ποπκόρν από το πάτωμα.

«Α, λατρεύω αυτό το κομμάτι», στέναξε η Χάνα, καθώς η Ντάρσι Μπάσελ έκανε τις πιρουέτες της στην οθόνη με μια κάτασπρη στολή. Κι οι δύο είχαν δει αυτό το κομμάτι από τη «λίμνη των Κύκνων» τόσο πολλές φορές, που ήξεραν όλες τις φιγούρες απ’ έξω.

«Μακάρι να μπορούσα κι εγώ να χορέψω έτσι αυτή την “πουάντ”», είπε η Ήβη με τη φωνή της γεμάτη θαυμασμό. «η κυρία Σουόν είπε ότι μπορεί να τα καταφέρω σε μερικά χρόνια».

«Τέλεια!» είπε η Χάνα, αγκαλιάζοντας την Ήβη και μουρμουρίζοντας απαλά την περίφημη μουσική αυτού του μπαλέτου.

«Όι, όι, όι!» βούιξε μια δυνατή φωνή, ενώ άναψε ξαφνικά το δυνατό φως του σαλονιού. Ήταν ο μεγαλύτερος αδελφός της Ήβης, ο Τσάρλι, που τον ακολουθούσαν γρήγορα ο μπαμπάς της κι ο μικρός αδελφός της, ο Τζος, ο οποίος άρπαξε το τηλεκοντρόλ από το τραπεζάκι. Η όμορφη μπαλαρίνα εξαφανίστηκε από την οθόνη και αντικαταστάθηκε από ένα πολύβουο πλήθος οπαδών του ποδοσφαίρου.

«Ποδόσφαιρο;!» φώναξαν μαζί τα δυο κορίτσια στραβομουτσουνιάζοντας.

«Συγγνώμη, κορίτσια», είπε ο κύριος Ντέναμ σηκώνοντας τους ώμους. «Αλλά σήμερα έχει μεγάλο ματς και λυπάμαι πολύ, αλλά πρέπει οπωσδήποτε να το δούμε. Η Μίλτσεστερ Γιουνάιτεντ δεν περνάει κάθε μέρα στον δεύτερο γύρο του κυπέλλου, ξέρετε!»

«Ναι, πρέπει να το δούμε», πρόσθεσε ο Τζος μ’ ένα πονηρό χαμόγελο, δίνοντας στην Ήβη το DVD της που είχε βγάλει από το μηχάνημα.

«Δεν υπάρχει λόγος να μαλώσουμε», εξήγησε η Ήβη στη Χάνα. «Έτσι κι αλλιώς, ποτέ δεν κερδίζουμε όταν θέλουν να δουν ποδόσφαιρο. Έλα, λοιπόν, πάμε επάνω εμείς. Τουλάχιστον δεν θα έχει αγόρια εκεί»

Σχόλιο

Υπάρχουν πολλοί αναγνώστες (ανάμεσά τους και γω) που διαφωνούν με το να διαφημίζονται οι "αρετές" ενός βιβλίου στο εξώφυλλό του σαν να επρόκειτο για "πραμάτεια". Στην παρούσα σειρά, για παράδειγμα, συναντάμε τόσο μπροστά όσο και στο οπισθόφυλλο την κονκάρδα Ιστορίες με αξίες ζωής, λες και δεν είναι όλα τα διηγήματα βασισμένα σ' ένα αξιακό υπόβαθρο. Παρά το σχόλιο, το κείμενο όντως μπορεί να αξιοποιηθεί στη συναισθηματική εκπαίδευση, καθώς μας περιγράφει με γλαφυρότητα το πώς νιώθει η ηρωίδα σε δύο κρίσιμες στιγμές του έργου: Όταν η Ήβη πιστεύει ότι έχει χάσει για πάντα το ημερολόγιό της (απώλεια) και την ώρα που μπροστά στις δασκάλες του χορού, κατηγορείται άδικα από τις αντίζηλές της ότι έκλεψε (αναστάτωση).

Πώς νιώθουμε λοιπόν όταν μας κατηγορεί κάποιος, και γιατί αναστατωνόμαστε, ακόμα και αν οι κατηγορίες είναι άδικες; Υπάρχει τρόπος να αντιμετωπίσουμε αυτή την ένταση της στιγμής με ψυχραιμία; Ποιος είναι ο σωστός τρόπος αντίδρασης για να μη χάσουμε το δίκιο μας;

Στο βιβλίο συναντάμε το -όχι ιδιαίτερα κρίσιμο- δίλημμα: ποδόσφαιρο ή μπαλέτο; Επίσης τίθεται εναγωνίως το ερώτημα: ποιος δικαιούται την τηλεόραση του σπιτιού όταν παίζει ταυτόχρονα μπαλέτο και ποδοσφαιρικός αγώνας; Στην ιστορία μας κερδίζουν οι φίλαθλοι άντρες, καθώς ο αγώνας είναι της τοπικής ομάδας και σημαντικός, ενώ το μπαλέτο παίζει σε βιντεοσκόπηση. 

Τέλος, γίνεται λόγος για τις επιλογές της λαίδης Μάλκοβα στη ζωή, αφού στην κορυφή της καριέρας της ως πρίμα μπαλαρίνα των Μπαλσόι, αποφάσισε να εγκαταλείψει τα πάντα και να παντρευτεί έναν διευθυντή ορχήστρας, μένοντας στο Κρόσακρ. "Μα γιατί;" αναρωτιέται η Ήβη και η δασκάλα της εξηγεί ότι η φήμη μπορεί να φέρει πολλά προβλήματα σε έναν άνθρωπο. Μια και το θέμα είναι κλασικό, μπορούμε να ανιχνεύσουμε σχετικά διδάγματα και σε μύθους του Αισώπου, όπως Ο ποντικός του αγρού και ο ποντικός της πόλης, ή λύκος και σκύλος.

Χρήση στην τάξη

Στο σχολείο, η Ήβη και η Μπεθ διδάσκονται την Ιστορία με βιωματικό τρόπο. Αναλαμβάνουν εργασίες στις οποίες επιχειρούν να γίνουν μικρές ερευνήτριες - μικρές ιστορικοί. Αναζητούν το παρελθόν προσώπων στο περιβάλλον τους, παλιών κτηρίων στη γειτονιά ή τοπικών επιχειρήσεων και οργανισμών. Εδώ στην Ελλάδα, παρά τα ερεθίσματα που μας προσφέρονται απλόχερα, τέτοια προγράμματα που εμπλέκουν τους μαθητές ενεργά δεν εφαρμόζονται και τόσο συχνά.

Μπορούμε, λοιπόν, με αφορμή το βιβλίο, να αναθέσουμε στους μαθητές μας μια αντίστοιχη εργασία για το μάθημα της Ιστορίας. Να μεταφέρουν δηλαδή στην τάξη εμπειρίες από γηραιότερα μέλη της οικογένειάς τους και στη συνέχεια να τις συνδέσουμε μεταξύ τους σε μια χρονογραμμή στον πίνακα.

Από την άλλη, διαφωνώ λίγο και με την κάπως ρομαντική διατύπωση της Ήβης:  Αυτό σημαίνει αληθινή ιστορία, όχι μόνο ημερομηνίες και τόποι, αλλά αληθινές ζωές αληθινών ανθρώπων...  (σ.70) Προσωπικά θεωρώ ότι η μικροϊστορία έχει θέση στο μάθημα της Ιστορίας, αλλά δεν μπορεί και να καταλαμβάνει τη μερίδα του λέοντος. Η μαυροφορεμένη γιαγιά π.χ. που ζυμώνει πάνω στο βουνό, παραμένει η ίδια ανά τους αιώνες, είτε βασιλεύει ο Καίσαρας είτε ο Ναπολέοντας είτε ο Ομπάμα. Χωρίς τόπους και ημερομηνίες, δύσκολα επιτυγχάνεται προσανατολισμός στο χώρο και τον χρόνο. Πώς θα μάθουμε να ξεχωρίζουμε τα κίνητρα που δημιουργούν τις εξελίξεις; Πώς θα διδαχτούμε από τα λάθη και τις προσωπικότητες του παρελθόντος;

Στις σελίδες 23-25 του βιβλίου, γίνεται αναφορά στην υπόθεση του μπαλέτου του Ντελίμπ Κοπέλια (Coppelia). Αν οι μαθητές την βρουν ενδιαφέρουσα, μπορούμε να προβάλουμε στην τάξη μια σκηνή από το έργο και ίσως να την αναπαραστήσουμε με παντομίμα μέσα στην αίθουσα.

Το μαγικό μου ημερολόγιο (3): Οι παλιές φωτογραφίες