Ο ΜΦΓ - ο Μεγάλος Φιλικός Γίγαντας

Υπόθεση
Η μικρή Σόφη ζει σε ένα αυστηρό ορφανοτροφείο, από το οποίο ένα βράδυ την απαγάγει ένας μεγάλος καλός γίγαντας για να μην τον μαρτυρήσει. Την πηγαίνει στη χώρα του και την φιλοξενεί στο σπίτι του, μια σπηλιά γεμάτη όνειρα κλεισμένα σε γυάλες. Μαζί θα καταστρώσουν ένα ευφάνταστο σχέδιο για να σταματήσουν τις επιδρομές των κακών γιγάντων που κάθε βράδυ έρχονται στον κόσμο μας και τρώνε αθώα παιδιά!

Χαρακτηριστικά 
Εκδότης: Ψυχογιός

Τίτλος πρωτοτύπου: The BFG

Συγγραφέας: Ρόαλντ Νταλ (Roald Dahl)

Εικονογράφηση: Quentin Blake

Μετάφραση: Βούλα Μάστορη
ISBN: 978-960-702-167-0
Έτος 1ης Έκδοσης: 1990 (στα ελληνικά)

Σελίδες: 230
Τιμή: περίπου 9 ευρώ
Ηλεκτρονική αγορά εδώ

Τάξεις: Δ’, Ε’, Στ’ 

Κριτική
Ένα από τα κορυφαία έργα ενός μεγάλου δημιουργού, που διαθέτει σε αφθονία το υλικό από το οποίο φτιάχνονται τα αυθεντικά παραμύθια, εκείνα που όσο κανείς μεγαλώνει, διαπιστώνει ότι μένουν αναλλοίωτα στον χρόνο. Μοναδικοί χαρακτήρες και μια ιστορία χωρίς κενά ή συμβάσεις, με πλοκή που κρατάει το ενδιαφέρον του μικρού αναγνώστη αμείωτο και χιουμοριστικούς διαλόγους που τον διασκεδάζουν.

Η διήγηση είναι τόσο καλογραμμένη, που ο αναγνώστης διαβάζοντας συμμετέχει στην περιπέτεια και συμπάσχει με τους ήρωες: κινείται μαζί τους στις σκιές, κρύβεται στους θάμνους και βιάζεται να ολοκληρώσει την αποστολή προτού να είναι πολύ αργά. Έτσι ρουφάει λαίμαργα τις 200 σελίδες του βιβλίου και βρίσκεται στο τέλος ενός παραμυθιού που εύχεται να μην τελείωνε ποτέ. Όπως άλλωστε συμβαίνει με όλες τις σπουδαίες ιστορίες.

Τα κεφάλαια είναι σύντομα σε διάρκεια ώστε να μην κουράζουν και η εικονογράφηση, παρότι ασπρόμαυρη, είναι αρκετά πυκνή και βοηθητική.

Η Βούλα Μάστορη μεταφράζει και ακολουθεί με μαεστρία τον τρελό καλπασμό του συγγραφέα, κρατώντας το κείμενο ζωντανό, πλάθοντας νέες λέξεις και ανακατεύοντας τα λόγια του φιλικού γίγαντα.

Το βιβλίο προτείνεται ανεπιφύλακτα σε παιδιά Δ’, Ε’ και Στ’ τάξης. Τα κορίτσια πιθανότατα θα ταυτιστούν ευκολότερα με την ηρωίδα, αλλά και τα αγόρια θα απολαύσουν την περιπέτεια καθώς είναι γεμάτη παράξενα όντα και δράση.

Ένα υπέροχο δημιούργημα του Νταλ, στο οποίο βγάζει την ψυχή του και αφήνει πάμπολα στοιχεία από την προσωπική του ζωή να ντύσουν τους ήρωες και να τους κάνουν πραγματικούς. Στο αυστηρό ορφανοτροφείο της Σόφης καθρεφτίζει τα δύσκολα σχολικά του χρόνια στο Saint Peter’s και το Repton, στη γλώσσα του γίγαντα αναθυμάται τη lingua franca των ιθαγενών κατά τη θητεία του στην Αφρική, ενώ σε πολλά σημεία αφήνει να φανερωθεί η νοσταλγία του για την πατρική φιγούρα, τον πρόωρα χαμένο γονιό-προστάτη: Ξαφνικά και απροσδόκητα, ο ΜΦΓ έγειρε μπρος και τη φίλησε απαλά στο μάγουλο. Η Σόφη συγκινήθηκε και παραλίγο να βάλει τα κλάματα. Όταν γύρισε για να τον κοιτάξει, εκείνος ήταν ήδη φευγάτος. Είχε απλά γίνει ένα με το σκοτάδι στον κήπο. (σελ. 163)

Να ενημερώσουμε όσους αγαπήσουν το βιβλίο, ότι το 2016 έρχεται κινηματογραφική μεταφορά του με την 10χρονη Ruby Barnhill στον ρόλο της Σοφίας.

Αξίες - Θέματα
Διαφορετικότητα, Ανθρωπισμός, Υπευθυνότητα

Εικονογράφηση

Απόσπασμα 1

- Είναι εσύ έτοιμη να ξεκινήσει; ρώτησε ο ΜΦΓ.

- Είμαι έτοιμη! Φώναξε η Σόφη κι η καρδιά της άρχισε να χτυπά δυνατά στη σκέψη του τι επρόκειτο να κάνουν. Ήταν πραγματικά ένα άγριο και τρελό πράγμα. Ίσως να τους έριχναν και στη φυλακή.

Ο ΜΦΓ έβαλε τη μεγάλη του μαύρη κάπα.

Στρίμωξε τη γυάλα μέσα σε μια τσέπη της κάπας του. Σήκωσε  τη μακριά σαν τρομπέτα ονειροφυσήχτρα. Έπειτα γύρισε και κοίταξε τη Σόφη που ήταν ακόμα πάνω στο τραπέζι.

- Το ονειρομπούκαλο είναι μες στην τσέπη μου, είπε. Θα καθίσει εσύ μαζί του μέσα κει στο ταξίδι;

- Ποτέ! Κραύγασε η Σόφη. Αρνούμαι να καθίσω δίπλα σ’αυτό το κτηνώδες πράγμα!

- Τότε πού θα καθίσει εσύ; τη ρώτησε ο ΜΦΓ.

- Η Σόφη τον κοίταξε για λίγο από πάνω ως κάτω.

Έπειτα είπε:

- Εάν είχες την καλοσύνη να στρίψεις ένα από τα ωραία μεγάλα αφτιά σου έτσι που να είναι ίσιο σαν πιάτο, θα γινόταν μια πολύ άνετη θέση να καθίσω.

- Μα το γυάλινο το μάτι, αυτή είναι απίθανα καλή ιδέα! Είπε ο ΜΦΓ.

Αργά άρχισε να γυρίζει το τεράστιο δεξιό του αφτί μέχρι που αντίκρισε τα ουράνια σαν ένα μεγάλο κοχύλι. Σήκωσε τη Σόφη και την τοποθέτησε μέσα του. Το αφτί, που είχε το μέγεθος ενός μεγάλου δίσκου σερβιρίσματος, ήταν γιομάτο με τις ίδιες αυλακιές και πτυχές που έχει ένα ανθρώπινο αφτί. Ήταν εξαιρετικά αναπαυτικό.

«Ελπίζω να μην πέσω μέσα στην τρύπα του αφτιού σου», σκέφτηκε η Σόφη κι απομακρύνθηκε από το μεγάλο στόμιο που ήταν ακριβώς δίπλα της.

-Πρόσεξε μην πέσει μές στην τρύπα του αφτιού μου, της είπε ο ΜΦΓ. Θα μου ’δινε τρομοφοβερό αφτίπονο. Το ωραίο μ’αυτή τη θέση ήταν ότι μπορούσε η Σόφη να του μιλάει κατευθείαν στ’ αφτί. Εσύ με γαργαλάει λιγάκι, είπε ο ΜΦΓ. Μην πολυκουνιέται παρακαλώ.

- Θα προσπαθήσω, είπε η Σόφη. Είσαι έτοιμος;

- Άιιιι! Κραύγασε ο ΜΦΓ. Μην κάνει αυτό.

- Δεν έκανα τίποτα, είπε η Σόφη.

- Άιιιι! Εσύ μιλάει πάρα πολύ δυνατά! Εσύ ξεχνάει ότι εγώ ακούει κάθε μικρό τζιτζιμιτζιπραγματάκι πενήντα φορές δυνατότερα από το συνηθισμένο. Φαντάσου τι γίνεται σαν φωνάζει εσύ δίπλα στ’αφτί μου!

«Στο καλό», σκέφτηκε η Σόφη. «Το ξέχασα αυτό»

- Η φωνή σου ακούγεται σαν σεραυνός και κάλιπιγγες!

- Συγνώμη! Ψιθύρισε η Σόφη. Είναι καλύτερα έτσι;

- Όχι! Φώναξε ο ΜΦΓ. Ακούγεται σαν να ρίχνει πυροβολαρχία!

- Τότε πώς να σου μιλάω;ψιθύρισε η Σόφη.

- Μη! Φώναξε ο φτωχός ΜΦΓ. Μη σε παρακαλώ! Κάθε λέξη σου είναι σαν να μου ρίχνεις μπαζουκοβόμβες μες στην τρύπα του αφτιού μου!

Η Σόφη δοκίμασε να μιλήσει μέσα απ’τα χείλια της.

- Καλύτερα; Ρώτησε.

Μίλησε τόσο σιγανά που κι αυτή η ίδια δεν μπόρεσε ν’ακούσει τη φωνή της.

- Καλύτερα, είπε ο ΜΦΓ. Τώρα εγώ σ’ακούει πολύ όμορφα. Τι ήθελε να μου πει μόλις τώρα;

- Ρωτούσα αν είμαστε έτοιμοι.

- Εμείς έφυγε! Φώναξε ο ΜΦΓ κατευθυνόμενος προς την έξοδο της σπηλιάς. Έφυγε για να συναντήσει την Αυτής Μεγαλειώδη τη Βασίλισσα!

Έξω από τη σπηλιά κύλησε τη μεγάλη στρογγυλή κοτρόνα πίσω στη θέση της και ξεκίνησε μ’ ένα καταπληκτικό καλπασμό.

Κρυπτόλεξο για το μάθημα των αγγλικών (πηγή)

Απόσπασμα 2

- Μα τι εννοεί; Ρώτησε τη Σόφη η Βασίλισσα σουφρώνοντας τα φρύδια της. Τι είναι οι αεροστρακαστρούκες;

Η Σόφη έκανε πως δεν άκουσε την ερώτηση και στράφηκε στο γίγαντα.

- ΜΦΓ, του είπε, εδώ δεν υπάρχει μπουρμπουλάδα και οι αεροστρακαστρούκες απαγορεύονται αυστηρά!

- Τι! Φώναξε ο ΜΦΓ. Όχι μπουρμπουλάδα; Όχι αεροστρακαστρούκες; Όχι θεσπέσια μουσική; Όχι μπαμ μπουμ μπαμ;

- Όχι και πάλι όχι, του είπε σταθερά η Σόφη.

- Εάν θέλει να τραγουδήσει, μην τον σταματάς σε παρακαλώ, είπε η Βασίλισσα.

- Δε θέλει να τραγουδήσει, είπε η Σόφη.

- Είπε πως θέλει να κάνει μουσική, συνέχισε η Βασίλισσα. Να στείλω να φέρουν ένα βιολί;

-΄Όχι, Μεγαλειοτάτη, είπε η Σόφη. Αυτός αστειεύεται μόνο.

Ένα πονηρό μικρό χαμόγελο αυλάκωσε το πρόσωπο του ΜΦΓ.

- Άκου, είπε κοιτάζοντας τη Σόφη, εάν αυτοί δεν έχει μπουρμπουλάδα εδώ στο Παλάτι, εγώ μπορεί να κάνει αεροστρακαστρούκα πολύ καλά και χωρίς αυτή. Εάν εγώ προσπαθήσει αρκετά.

- Όχι! Φώναξε η Σόφη. Μη! Μην το κάνεις! Σε ικετεύω!

- Η μουσική είναι πολύ καλή για τη χώνεψη, είπε η Βασίλισσα. Όταν πάω στη Σκοτία, παίζουν πίπιζες έξω από το παράθυρο όσο τρώω. Έλα, παίξε κάτι.

- Εγώ έχω την άδεια της Μεγαλειώδη! Φώναξε ο ΜΦΓ κι αμέσως άφησε μια αεροστρακαστρούκα που ακούστηκε σαν να έσκασε βόμβα μες στο δωμάτιο.

Η Βασίλισσα αναπήδησε. Γιούπιιιι! Φώναξε ο ΜΦΓ. Αυτό είναι καλύτερο από παρλαπίπιζες, δεν είναι Μεγαλειώδη;

Της Βασίλισσας της πήρε κάμποσα δευτερόλεπτα για να συνέλθει από την έκπληξη.

- Προτιμώ τις πίπιζες, είπε στο τέλος, χωρίς να μπορέσει να συγκρατήσει ένα χαμόγελο.

Ο μεγαλύτερος από τους 9 κακούς γίγαντες (πηγή)

Ο ΜΦΓ - ο Μεγάλος Φιλικός Γίγαντας