Η μαμά κάνει απεργία

Υπόθεση
Η Ανθή και η Γιούλη τα θέλουν όλα έτοιμα. Ο Διονύσης θέλει κινητό. Τα δίδυμα μωρά θέλουν άλλαγμα. Ο μπαμπάς θέλει για μεσημεριανό τσιπούρα αλανιάρα. Ο παπαγάλος θέλει τάισμα, ο σκύλος θέλει τη βόλτα του και ο κήπος πότισμα. Η μαμά, όμως, δεν προλαβαίνει όλα τα "θέλω" της οικογένειας και βρίσκει ένα κόλπο για να βάλει τάξη στο σπίτι. Άραγε, θα τα καταφέρει;

Χαρακτηριστικά 
Εκδότης: Ψυχογιός
Συγγραφέας: Λίτσα Ψαραύτη
Εικονογράφηση: Ελίζα Βαβούρη
ISBN: 9789604536320
Έτος 1ης Έκδοσης: 2009
Σελίδες: 70
Τιμή: περίπου 7 ευρώ
Ηλεκτρονική αγορά εδώ
Τάξεις: Γ', Δ'

Κριτική
Πρόκειται για ένα φαινομενικά απλό ανάγνωσμα που σκοπό έχει να ψυχαγωγήσει με το μέτριο χιούμορ του, αλλά και να θίξει τις πολλαπλές υποχρεώσεις που μπορεί να επωμιστεί μια υπεύθυνη μητέρα στη σύγχρονη οικογένεια, ειδικά όταν τα υπόλοιπα μέλη της είναι ανεύθυνα. Θεωρώ ωστόσο ότι το κάνει με αποτυχημένο τρόπο.

Το κείμενο είναι δυστυχώς γεμάτο από συμβάσεις -που κάποιες φορές συναντάμε σε βιβλία που απευθύνονται σε παιδιά, λες και δεν πρόκειται για νοήμονες αναγνώστες- οι οποίες εξυπηρετούν άλλοτε τις «αστείες» σκηνές και άλλοτε την εξέλιξη της ιστορίας. Η εικονογράφηση είναι βοηθητική αλλά μάλλον αραιή (μια ολοσέλιδη ζωγραφιά κάθε περίπου 7 σελίδες), ωστόσο τα κεφάλαια είναι πολύ μικρά σε έκταση και η γραμματοσειρά αρκετά μεγάλη, οπότε το διάβασμα του βιβλίου δεν θα κουράσει τους μικρούς αναγνώστες.

Το ζητούμενο βέβαια από ένα παιδικό βιβλίο δεν είναι απλώς να μην κουράσει ένα παιδί καθώς το διαβάζει, αλλά και να το ψυχαγωγήσει πραγματικά, να το ταξιδέψει σε άλλους κόσμους, να ανοίξει δρόμους για τη φαντασία του ή έστω να το προβληματίσει. Γι’ αυτό και δύσκολα θα πρότεινα το συγκεκριμένο βιβλίο, καθώς μπορεί να καλεί τον αναγνώστη να δει την οπτική γωνία της μητέρας, αλλά κατά την άποψή μου περιέχει μερικά στοιχεία που θα μπορούσαμε να χαρακτηρίσουμε «επικίνδυνα». 

Αν το προτείναμε, θα ήταν περισσότερο για παιδιά Γ' και Δ’ τάξης, μια και διαβάζεται αρκετά εύκολα. Ωστόσο θα θεωρούσα απαραίτητη την παρουσία κάποιου μεγαλύτερου, ώστε να σχολιάσει μαζί με το παιδί τα σημεία που σηκώνουν συζήτηση.

Η μαμά της ιστορίας παθαίνει ό,τι και η Μαίρη Παναγιωταρά του τραγουδιού, μπλέκοντας με πολλές υποχρεώσεις ταυτόχρονα, και χωρίς βοήθεια από την υπόλοιπη οικογένεια. Ωστόσο, η συγκεκριμένη Μαίρη (για την ακρίβεια Άννα Γρηγορίου) μάλλον δεν ανήκει στη μικρομεσαία τάξη, καθώς μπορεί να έχει πέντε παιδιά, σκύλο, παπαγάλο και χρυσόψαρα, αλλά διαθέτει και μονοκατοικία με κήπο, λιμνούλα και ξαπλώστρα, ενώ παρότι σπούδασε νομικά, δεν εργάζεται..

Όταν αποφασίζει να αντιδράσει, η μητέρα ξαπλώνει στη σεζλόνγκ του κήπου και αφήνει τις «δουλειές» στην τύχη τους. Έτσι τα παιδιά αρχίζουν να κλαίνε γιατί πεινάνε, ο σκύλος γαβγίζει, ο παπαγάλος γκρινιάζει, και ο σύζυγος παίρνει άδεια από τη δουλειά για να ανταποκριθεί στην κατάσταση. Ωστόσο εκείνη αρνείται να υποχωρήσει και βλέποντάς τους να παιδεύονται σκέφτεται (σελ. 56-57):

«Άννα κράτα γερά και θα νικήσεις», χαμογέλασε ευχαριστημένη. «Χρειάζεται υπομονή για να καταλάβουν όλοι τους ότι πρέπει ν’ αλλάξουν συμπεριφορά».

Τι όμορφη που ήταν η εποχή πριν γεννηθούν τα δίδυμα… Μαζί με τον άντρα της και τα τρία παιδιά τους πήγαιναν διακοπές στο εξοχικό του παππού, σε μια πλαγιά του Ταΰγετου. Η γιαγιά Βιολέτα δεν καταδεχόταν πια να πηγαίνει εκεί τα καλοκαίρια και να κάνει παρέα με τους λύκους, τα τσακάλια και τις αλεπούδες. Προτιμούσε τη Μύκονο και την Πάρο για να χαζεύει τα βράδια στα κοσμικά στέκια αυτούς που έβλεπε στις πρωινές εκπομπές της τηλεόρασης· ηθοποιούς, τραγουδιστές, μόδιστρους και κυρίες της καλής κοινωνίας.

Στο τέλος η μαμά δικαιώνεται και πηγαίνει για ψώνια (σελ. 68): Όταν είδε το λογαριασμό τα 'χασε. "Χαλάλι μου", είπε και γύρισε σπίτι της ευχαριστημένη.

Το διήγημα κλείνει με την πρωταγωνίστρια να προσλαμβάνει μια Ρουμάνα για τις δουλειές του σπιτιού και να κλείνει ραντεβού στο κομμωτήριο (σελ. 70) για βαφή, κούρεμα, χτένισμα και μανικιούρ.

Αυτές είναι οι τελευταίες λέξεις του βιβλίου, στην περιπέτεια του οποίου το χρήμα μοιάζει να δίνει τελικά την πολυπόθητη λύση.

Στα θετικά κρατάμε το ότι το βιβλίο είναι κατασκευασμένο εξ ολοκλήρου από ανακυκλωμένο χαρτί.

Αξίες - Θέματα
Υπευθυνότητα

Εικονογράφηση

Απόσπασμα
Η κυρία Άννα καθόταν σε αναμμένα κάρβουνα όλο το βράδυ. Πέρασε η ώρα που είχαν συμφωνήσει και ο Διονύσης δεν είχε επιστρέψει. Έβαζε με το μυαλό της τα χειρότερα· ότι είχαν ποτίσει το γιο της με ναρκωτικά και ποιος ξέρει πού βρισκόταν αναίσθητος. Άσε που μπορεί να τον πλεύρισε κανένας ανώμαλος, αυτοί ξέρουν τα στέκια των παιδιών και τους τρόπους να τα παρασέρνουν…

Πήγε έντεκα η ώρα, ο Διονύσης άφαντος, και η κυρία Άννα βρισκόταν στα όρια του πανικού. Καθισμένη σε μια καρέκλα πίσω από την εξώπορτα, περίμενε να ακούσει την πόρτα του κήπου να ανοίγει. Τώρα το σενάριο ήταν ακόμα πιο τραγικό· ο Διονύσης ζαλισμένος – οι σερβιτόροι ρίχνουν μερικές φορές και κανένα σφηνάκι στα αναψυκτικά των παιδιών για να συνηθίζουν και να γίνονται πελάτες τους – να βγαίνει από την καφετέρια και να περνάει απρόσεκτα το δρόμο, ένα αυτοκίνητο να έρχεται με μεγάλη ταχύτητα, να τον χτυπάει και να μένει αιμόφυρτος στην άσφαλτο.

Η κυρία Άννα σηκώθηκε και ξύπνησε τον άντρα της για να μοιραστεί τους φόβους της μαζί του.

- Όλα αυτά που σκέφτεσαι είναι ανοησίες. Ο Διονύσης περνάει καλά, διασκεδάζει και ούτε που σκέφτεται να κοιτάξει το ρολόι του. Λέγοντας αυτά, ο κύριος Σωκράτης γύρισε από το άλλο πλευρό και συνέχισε τον ύπνο του.

Εκείνη επέστρεψε πάλι στην καρέκλα της και κάθε τόσο έβλεπε την ώρα.

- Άχ, εγώ φταίω, η άκαρδη μάνα που δεν άγόρασα στον Διονύση κιητό.  Θα τον έπαιρνα τώρα και θα μάθαινα πού είναι και τι κάνει.

- Αλήθεια, γιατί δεν τηλεφωνώ στην καφετέρια να τον ζητήσω;» σκέφτηκε. «Πώς όμως θα μάθω τον άριθμό; Ο Διονύσης είχε πει ότι θα πήγαιναν στην Πέργκολα, ή κάτι τέτοιο. Μπα, όχι… Αυτό είναι ταβέρνα που κάνει νόστιμο κοκορέτσι. Μήπως ήταν το Μπλου Σκάι; Μα τι λέω, η χαζή, και μπλέκομαι με τα κανάλια της τηλεόρασης; Κάπως αλλιώς το έλεγαν… Α, ναι, νομίζω ότι είναι η φωλιά του κότσυφα. Όχι, όχι… Τι στο καλό έπαθα και μπερδεύτηκα μ’ ένα παιδικό βιβλίο που διαβάζω στα δίδυμα;»

Κόντευαν μεσάνυχτα όταν άκουσε ένα αυτοκίνητο με σειρήνα να περνάει έξω από το σπίτι.

Προβληματισμοί για Συζήτηση
Απεργία
Ξέρετε τι σημαίνει απεργία; Γιατί απεργούν οι άνθρωποι; Τι κάνετε εσείς όταν η δασκάλα ή ο δάσκαλός σας απεργεί; Είναι άραγε σωστό να σταματάμε να εργαζόμαστε για να πετύχουμε τους στόχους μας; Εσείς με ποιον τρόπο διαμαρτύρεστε όταν θέλετε να καταφέρετε κάτι; Η μαμά έχει δικαιώματα σαν τους εργαζομένους; Και μπορεί να σταματήσει να μας φροντίζει αν νιώσει ότι εμείς αδιαφορούμε και την καταπιέζουμε; Ποια θα ήταν η σωστή συμπεριφορά εκ μέρους μας για να μη φτάσουμε σε καταστάσεις σαν αυτές του βιβλίου; 

Η μαμά κάνει απεργία