Η ισχυρή μύτη του Νέστορα Ασημομύτη - τρεις ιστορίες μυστηρίου

Υπόθεση

Ο πιο διάσημος τυφλοπόντικας της πόλης, Νέστορας Ασημομύτης, μας παρουσιάζεται μέσα από τρεις υποθέσεις μυστηρίου: Στην πρώτη αναζητά και ανακαλύπτει τον κλέφτη του σκήπτρου του Βικέντιου Ποντίφικου, γενάρχη των τυφλοποντίκων. Στη δεύτερη, ακολουθώντας τα ίχνη των κόκκινων πυγολαμπίδων, μας δίνει ένα μάθημα ειρήνης και συμφιλίωσης. Στην τελευταία, συμμετέχει στο διαγωνισμό για τα πιο καυτερά ραπανάκια και βάζει σε δοκιμασία τον πολλά υποσχόμενο μαθητή του Οδυσσέα Σγουρό.

Χαρακτηριστικά

Εκδότης: Πατάκης
Συγγραφέας: Ελένη Μπακογεώργου
Εικονογράφηση: Ελίζα Βαβούρη
ISBN: 978-960-16-4694-7
Έτος 1ης Έκδοσης: 2013
Σελίδες: 71
Τιμή: περίπου 6 ευρώ
Ηλεκτρονική αγορά εδώ
Τάξεις: Γ', Δ', Ε'
άλλη κριτική εδώ κι εδώ

Ευχαριστούμε πολύ την κ. Μπακογεώργου για τη δωρεά ενός αντιτύπου στη βιβλιοθήκη της τάξης μας και της ευχόμαστε πολλές επιτυχίες στη συγγραφική της συνέχεια!

Κριτική

Ένα χαριτωμένο συγγραφικό ξεκίνημα από την ταλαντούχα φίλη Ελένη Μπακογεώργου. Οι τρεις ιστορίες μας εισάγουν σε έναν κόσμο με ενδιαφέροντες χαρακτήρες και πανανθρώπινα διδάγματα. Η γλώσσα, η έκφραση και τα νοήματα είναι όμως μάλλον περίπλοκα για τα παιδιά στα οποία προτείνεται το βιβλίο από τον εκδότη (το τοποθετεί στη συλλογή σπουργιτάκια 6+), ενώ θεωρούμε ότι θα ταιριάξουν περισσότερο στις λίγο πιο έμπειρες, μεσαίες τάξεις. Αναμένουμε με χαρά τη συνέχεια στις περιπέτειες του Νέστορα!

Ενδιαφέροντες, γλαφυροί και εξελίξιμοι χαρακτήρες Ζωντανή γλώσσα, θετική ατμόσφαιρα Πολύ συμπαθητική εικονογράφηση

Η πρώτη ιστορία ολοκληρώνεται κάπως βιαστικά Μικρά προβλήματα στην επιμέλεια (τυπογραφικά, ορθογραφικά, επαναλήψεις)

Αξίες - Θέματα

Ειρήνη, Εξυπνάδα, Εκπαίδευση, Υπομονή

Σκηνές που ξεχωρίσαμε
Όπου Νέστορας αναθυμάται τη ρομαντική του αγάπη για την ωραιότερη ποντικίνα των Αθηνών και τη διηγείται στον μαθητή του! (σ.66-67) -βλ. και εικόνα που ακολουθεί

Εικονογράφηση

Απόσπασμα 
Σ’ ένα υπόγειο διαμέρισμα που οι γείτονες νομίζουν άδειο στο κέντρο της Αθήνας, ζει ο πιο διάσημος Τυφλοπόντικας της πόλης, ο Νέστορας Ασημομύτης. Στα νιάτα του έκανε πολλά ταξίδια στο εξωτερικό. Συμμετείχε στις πιο επικίνδυνες αποστολές που συμμετείχε ποτέ Τυφλοπόντικας. Όλες οι αποστολές του στέφθηκαν με επιτυχία. Τώρα πια, όμως, έχει γεράσει και σπάνια διαβάζουμε το όνομά του σ’ εφημερίδες και περιοδικά…

Ο Νέστορας Ασημομύτης δεν επέλεξε αυτό το διαμέρισμα τυχαία. Ένας κοσμογυρισμένος Τυφλοπόντικας σαν κι αυτόν, ένας μεγάλος ανιχνευτής, χρειάζεται ένα σπίτι βολικό. Ένα σπίτι που να μπορεί τα απογεύματα, όπως τώρα ,να τα περνάει καθισμένος βολικά στον καναπέ διαβάζοντας βιβλία μυστηρίου.

Ξαφνικά, κι ενώ σχεδόν τον έχει πάρει ο ύπνος στο σαλόνι, ακούγεται ένα χτύπημα στην πόρτα του…

«Κύριε Νέστορα, είστε μέσα;»

«Μπα σε καλό μου! Οχτώ η ώρα! Είναι περασμένο απόγευμα. Ποιος μου χτυπάει την πόρτα τέτοια ώρα;» Ο κύριος Νέστορας σηκώθηκε από την πολυθρόνα βαριεστημένα. «Τώρα, έρχομαι!»

Στην πόρτα στέκεται ένας νεαρός Τυφλοπόντικας:

«Επείγον μήνυμα για τον κύριο Νέστορα Ασημομύτη!» φωνάζει.

«Μήνυμα; Για μένα;» αναρωτήθηκε ο κύριος Νέστορας. Αμέσως η διάθεσή του άλλαξε: «Λες να εγκρίθηκε η σύνταξή μου; Μετά από τριάντα ολόκληρα χρόνια αφοσιωμένης εργασίας στην υπηρεσία του συλλόγου Τυφλοποντίκων «Ο καλός λαγουμιτζής» ήρθε επιτέλους ο καιρός να ησυχάσω και να ασχοληθώ με την κηπουρική; Πες μου, λοιπόν, νεαρέ, τι μήνυμα είναι αυτό;»

Ο αγγελιοφόρος πήρε βαθιά ανάσα και άρχισε:

Νέστορα Ασημομύτη, μεγάλε ανιχνευτή των λαγουμιών της Δύσης, 

των τριακοσίων νομισμάτων χρυσού και της μυστικής γαλέρας,

Σε παρακαλώ να παρουσιαστείς στον σύλλογό μας 

για θέμα μεγάλης ανάγκης το συντομότερο δυνατό. 

Χρειαζόμαστε τη βοήθειά σου οπωσδήποτε. Κάτι μυρίζει άσχημα. 

Μόνο εσύ με την ισχυρή σου μύτη μπορείς να λύσεις το μυστήριο.

Με σεβασμό,

ο πρόεδρος του συλλόγου,

Ιγνάτιος Ρινιέ

Ο κύριος Νέστορας άρπαξε την καμπαρντίνα και την ομπρέλα του και έτρεξε στα γραφεία του συλλόγου «ο καλός λαγουμιτζής», του οποίου ήταν επίτιμο μέλος.

«Ένας διάσημος  Τυφλοπόντικας σαν του λόγου μου δε θα μπορούσε ποτέ να απογοητεύσει αυτούς που ζητούν τη βοήθειά του» μουρμούρισε κλείνοντας πίσω του την πόρτα.

Ούτε λίγο ούτε πολύ τα πράγματα ήταν άσχημα για τους Τυφλοπόντικες. Τα γραφεία του συλλόγου ήταν άνω κάτω. Χαρτιά σκορπισμένα παντού, τζάμια σπασμένα, κουρτίνες κουρελιασμένες. Καθώς ο κύριος Νέστορας μπήκε μέσα, η ευαίσθητη μύτη του έπιασε στον αέρα τον φόβο. Οι Τυφλοπόντικες ψιθύριζαν τρομαγμένοι στην αίθουσα εκδηλώσεων και οι φύλακες στέκονταν άπραγοι στη μεγάλη σάλα, όπου η προτομή του Βικέντιου Ποντίφικου, του πατέρα των Τυφλοποντίκων, ατένιζε σιωπηλά τον κόσμο από τη βάση της.

Ο Ιγνάτιος Ρενιέ, περπατούσε πάνω κάτω στο δωμάτιο νευρικά. Μόλις είδε τον κύριο Νέστορα, έσπευσε να του σφίξει το χέρι.

«Νέστορα, άλλο να σ’ το λέω και άλλο να το μυρίζεις…» είπε και κοίταξε το ρολόι τσέπης του, όπως έκανε πάντα όταν ήταν νευρικός. «Δεν είναι μια απλή υπόθεση, είναι ό,τι χειρότερο έχει συμβεί στην ιστορία μας! Μόνο η πείρα σου μπορεί να μας βγάλει από τη δύσκολη θέση… μας κλέψανε το σκήπτρο του Βικέντιου Ποντίφικου!»

Σχόλια

Μέσα σ' ένα κλίμα μάλλον χαλαρού μυστηρίου -μια και οι σούπερ ικανότητες του Νέστορα Ασημομύτη εγγυώνται ότι κάθε υπόθεση θα έχει ευτυχή κατάληξη- οι αναγνώστες θα μάθουν ότι η εξυπνάδα και οι καλές σχέσεις με τους άλλους είναι στοιχεία πολύ σημαντικά αν θέλει κανείς να προχωρήσει με επιτυχία στη ζωή του. Ο διάσημος τυφλοπόντικας καταφέρνει να αντιμετωπίσει κάθε πρόβλημα χάρη στο κοφτερό του μυαλό και σ' ένα δίκτυο φίλων - πληροφοριοδοτών στο οποίο περιλαμβάνονται όχι μόνο ποντικοί αλλά και κουκουβάγιες, αράχνες, κ.ά.  

Θα μάθουν επίσης ότι αν διαβάζουν τα μαθήματά τους, εκτός από καλοί μαθητές, θα γίνουν και ικανοί, υπεύθυνοι και αξιόπιστοι άνθρωποι, και θα μπορούν ευκολότερα να πραγματοποιήσουν τα όνειρά τους. Το παράδειγμα δίνει ο Οδυσσέας Σγουρός, που (σ.34) σφίγγει τα δόντια και μελετάει ακατάπαυστα, έχοντας βάλει στόχο της ζωής του να γίνει σπουδαίος ανιχνευτής.

Πριν ολοκληρώσουμε, να αναφερθώ σ' ένα σημείο που προσωπικά βρήκα προβληματικό: Στο τέλος της πρώτης ιστορίας (σ.26), όπου οι τυφλοπόντικες καταφέρνουν χάρη στις οδηγίες του Νέστορα Ασημομύτη να ξεθάψουν το κλεμμένο σκήπτρο του γενάρχη τους, η σκηνή όχι μόνο δεν φωτίζεται, αλλά σχεδόν υπονοείται. Προφανώς, το βάρος της αφήγησης πέφτει στις ενέργειες του πρωταγωνιστή που φρόντισε στις 15 προηγούμενες σελίδες να λύσει το μυστήριο, όμως θεωρώ ότι οι μικροί αναγνώστες ίσως θα περιμένουν κάτι περισσότερο από την κορύφωση της πλοκής.

Χρήση στην τάξη

Στην τάξη μπορούμε με αφορμή τις περιπέτειες του Ασημομύτη να επικεντρωθούμε στην αίσθηση της όσφρησης, που στις μέρες μας (και ειδικά στις μεγάλες πόλεις) είναι αρκετά παραμελημένη. Όπως σε μια από τις δραστηριότητες που πραγματοποιεί η συγγραφέας στις παρουσιάσεις της, μπορούμε φορώντας στους μαθητές μας μια καλύπτρα στα μάτια, να τους καλέσουμε να εντοπίσουν διάφορα τρόφιμα και άλλα υλικά που χρησιμοποιούν καθημερινά (γόμα, μολύβι, βιβλίο) από τη μυρωδιά τους. Πόσο εξασκημένοι είναι άραγε οι σύγχρονοι μαθητές στο να χρησιμοποιούν τη μύτη τους;

Θα μπορούσαμε επίσης να κάνουμε στην τάξη μας μια μικρή παρουσίαση του τυφλοπόντικα, αυτού του μάλλον άγνωστου ζώου, και έπειτα να δοκιμάσουμε να τον ζωγραφίσουμε:

Το επιστημονικό του όνομα στα ελληνικά είναι ασπάλαξ. Ο τυφλοπόντικας έχει μήκος 12 εκατοστά, σώμα κυλινδρικό, κοντή ουρά, πυκνό και μαλακό τρίχωμα σαν μαύρο μετάξι. Δεν έχει καλή όραση, έχει όμως οξεία όσφρηση και ακοή. Τα μπροστινά πόδια του είναι κοντά κι οπλισμένα με νύχια για να σκάβει. Κατασκευάζει υπόγειες στοές με βάθος 50-60 εκατοστών, κοντά στις όχθες ποταμών. Η φωλιά του αποτελείται από ένα κεντρικό θάλαμο όπου μένει και από σήραγγες όπου καταφεύγει σε περίπτωση κινδύνου. Βγαίνει το βράδυ για να βρει την τροφή του. Τρώει σκουλήκια, σαλιγκάρια, έντομα, κάμπιες, βατράχια, σκαθάρια κλπ. Είναι ωφέλιμο ζώο. Οι γεωργοί το αγαπούν, γιατί καταστρέφει τα ζωύφια και τα έντομα. Όταν όμως εγκατασταθεί σε λαχανόκηπο, προξενεί ζημιές, γιατί με τις υπόγειες στοές που κατασκευάζει ξεραίνονται οι ρίζες των λαχανικών.

Η ισχυρή μύτη του Νέστορα Ασημομύτη - τρεις ιστορίες μυστηρίου