Κυριακή 20 Ιουλίου 2014

Τα Χμ των βιβλίων!

Υπόθεση
Ο Έγκμοντ Κλαβιέ επιστρέφει για να μας συστήσει τους Λεξοδιαβαστές Χμ, οι οποίοι κάθε φορά που δια-βάζουμε, κρατούν έναν μεγεθυντικό φακό μπροστά στις λέξεις, ώστε να τις βλέπουμε πιο καθαρά. Ο αριθμός των Λεξοδιαβαστών αυξάνεται μαζί με τον αριθμό των σελίδων, κάτι που εξηγεί γιατί κάθε βιβλίο μοιάζει πιο ευκολοδιάβαστο όσο το προχωράμε. Το κακό είναι ότι στα μεγάλα βιβλία που δεν ανοίγει κανείς, οι μικροί βοηθοί χάνουν το χρώμα τους, βαριούνται και παθαίνουν αλλεργίες από τη σκόνη... Όλα αυτά στενοχωρούν πολύ τον Έγκμοντ Κλαβιέ και τον κάνουν να δακρύζει. Μπορεί άραγε κάποιος να βοηθήσει; Λίγη αγάπη προς ένα βιβλίο αρκεί, για να εμφανιστούν αμέσως Βιβλιοφίλες Χμ που θα κάνουν τους Λεξοδιαβαστές ευτυχισμένους!
  
Χαρακτηριστικά
Εκδότης: Κέδρος
Συγγραφέας: Κατερίνα Κρις (Κατερίνα Χρυσανθακοπούλου)
Εικονογράφηση: Κατερίνα Κρις
ISBN: 978-960-04-4452-0
Έτος 1ης Έκδοσης: 2014
Σελίδες: 92
Τιμή: περίπου 9 ευρώ
Ηλεκτρονική αγορά εδώ
Τάξεις: Γ', Δ' 
Ιστότοπος της Κατερίνας Κρις εδώ

Ευχαριστούμε τον εκδοτικό οίκο για την ευγενική προσφορά ενός αντιτύπου στη βιβλιοθήκη μας!

Κριτική
Το τέταρτο εικονοβιβλίο της σειράς Οι ανακαλύψεις του Έγκμοντ Κλαβιέ, έφτασε! Η γραφή είναι αρκετά απλή και η γλώσσα που χρησιμοποιείται (ίσως για πρώτη φορά) συμβαδίζει με το επίπεδο των παιδιών στα οποία απευθύνεται. Οι σελίδες ξεχειλίζουν όπως πάντα από χρώμα, ενθουσιασμό και εκρηκτική δημιουργικότητα, ενώ το Saga καλά κρατεί· αυτή τη φορά ο κόσμος των μικρών μολυβομύτηδων έχει να μας παρουσιάσει δύο νέους τύπους βοηθών και κάτι σαν μια ιστορία αγάπης. Η (όποια) πλοκή ακολουθεί μια κάπως γραμμική πορεία και όσοι αγάπησαν τα προηγούμενα βιβλία, σίγουρα θα ενθουσιαστούν και με αυτό. Η έκδοση είναι όπως πάντα αψεγάδιαστη: με σκληρό και ελκυστικό εξώφυλλο, κείμενο στημένο με τρόπο που να θυμίζει όχι βιβλίο αλλά χαρωπή διαφήμιση, και με την εικονογράφηση να παραμένει εξαιρετική. Θα το προτείναμε περισσότερο σε παιδιά της Γ' και Δ' τάξης που αναζητούν κάτι αισθητικά όμορφο και αναγνωστικά εύπεπτο.

  • Ελκυστικό στήσιμο κειμένου - υψηλή ποιότητα έκδοσης
  • Δημιουργική σκέψη, χιούμορ
  • Εξαιρετική εικονογράφηση 

  • Το κείμενο μπαίνει σε δεύτερη μοίρα

Αξίες - Θέματα
Φιλαναγνωσία, Χιούμορ, Φαντασία

Σκηνές που ξεχωρίσαμε
Σκηνές δεν υπάρχουν όμως από τους νέους τύπους μολυβομύτηδων που εμφανίζονται, ξεχωρίσαμε τις Βιβλιοφίλες Χμ, που θυμίζουν πριγκιποπούλες της Αναγέννησης.

Εικονογράφηση
Εξαιρετική, κεφάτη, ολοζώντανη, γεμάτη χρώματα και σκίτσα που παίζουν με το κείμενο και τον αναγνώστη. Η εικονογράφηση της συγκεκριμένης σειράς είναι ίσως ο σημαντικότερος παράγοντας της εμπορικής της επιτυχίας.
Απόσπασμα
Όλα αυτά βέβαια συμβαίνουν στα μικρά,
λεπτούλικα βιβλία που μέχρι τώρα διαβάζεις.
Ξέρεις, αυτά που διαλέγεις εσύ, μόνος σου,
γιατί έχουν ωραίο εξώφυλλο, μεγάλα γράμματα,
λίγες σελίδες, πολλές εικόνες…

Τι γίνεται όμως με τα ΑΛΛΑ βιβλία;
Αυτά που δε θα διάλεγες ποτέ.
Τα βιβλία που είναι γεμάτα σκόνη
και μπλα μπλα, τα χοντρά, τρομακτικά,
βαριά βιβλία ΧΩΡΙΣ εικόνες.

Αυτά που δεν τολμάς ούτε να τα κοιτάξεις.

Να, σαν αυτό εδώ.Για πλησίασε λίγο. Ξέρω.

Και μόνο που το είδες, σε έπιασε χασμουρητό.
Είναι γκουμούτσα.

Δηλαδή τεράστιο πελώριο γιγαντιαίο τερατώδες!

Πού να το ανοίξεις κιόλας.
Το σκέφτεσαι, ε;

ΕΝΑ ΜΕΓΑΛΟ ΣΕ ΜΕΓΕΘΟΣ ΒΙΒΛΙΟ.
Αναγνώστη, ξανασκέψου το.
Αυτό το βιβλίο δεν έχει εικόνες.
Έχει μόνο πολύ μπλα μπλα.
Ξανασκέψου το.
Ξανασκέψου το, λέμε.
Ααα, εμείς σε προειδοποιήσαμε!

Την πάτησες. Μπήκες σ’ αυτό
το βιβλίο. Καημένε αναγνώστη.
Σίγουρα τώρα νιώθεις σαν να κοιτάς
το ψηλότερο βουνό του κόσμου,
και σκέφτεσαι, άσε, δε θα το
σκαρφαλώσω σήμερα, είμαι κουρασμένος…

Πάρε μια βαθιά ανάσα και συνέχισε.
Μίλησέ μου λίγο για την ψυχολογία σου.
Έχεις άγχος; Φοβάσαι όλες αυτές τις λέξεις;
Σε πιάνει ίλιγγος; μήπως χασμουριέσαι;
Ή μήπως νιώθεις απέραντη θλίψη;

Σε καταλαβαίνω.
Να σκεφτείς, όταν ήμουν κι εγώ μικρός,
τα πολύ μεγάλα βιβλία, που δεν είχαν εικόνες,
τα χρησιμοποιούσα για κομοδίνο ώστε
να βάζω πάνω τους τα άλλα βιβλία,
που είχαν εικόνες. Δεν μπορούσα να
καταλάβω γιατί οι συγγραφείς είναι
τόσο πολυλογάδες. Μόλις άνοιγα ένα
τέτοιο βιβλίο, μ’ έπνιγε η μπλαμπλαδούρα.
Μα δες εδώ χάλι! Κοίτα πόσα μαύρα γραμματάκια
έχει αυτή εδώ η σελίδα.

Είναι σαν να βλέπεις χιλιάδες μπλα μπλα
να προχωράνε βαριεστημένα στη σειρά…
Έτσι είναι αυτά τα βιβλία.
Έχουν εκατοντάδες τρομακτικές σελίδες
με χιλιάδες μικροσκοπικά γράμματα,
τόσο κολλημένα το ένα δίπλα στο άλλο
που είναι σαν αν έχουν χτιστεί ολόκληροι
πύργοι από κείμενο!

Ανοίγοντας ένα τέτοιο βιβλίο,
θα χρειαστείς αμέσως καινούρια γυαλιά.
Όχι τα κομψά γυαλιά που φοράς, τα άλλα,
αυτά που κάνουν τα μάτια σου να δείχνουν
τρεις φορές μεγαλύτερα. Άσε που θα αποκτήσεις
καμπούρα. Γιατί θα είσαι σκυμμένος για μέρες
ολόκληρες πάνω από τις σελίδες ενός τέτοιου
βιβλίου μέχρι να το διαβάσεις. Και κάθε σελίδα
που θα γυρίζεις εξαντλημένος θα σου θυμίζει τις
εκατοντάδες σελίδες που ακολουθούν.
Με λίγα λόγια: Γιατί να ανοίξεις ένα τέτοιο βιβλίο;

Έτσι όμως δε θα σώσεις ποτέ
τους άτυχους Λεξοδιαβαστές
Χμ που ζουν κλεισμένοι εδώ μέσα.

Σου φαίνονται ασπρόμαυροι;
Είναι ασπρόμαυροι.

Δεν έχει ξεχάσει η αρχιβοηθός μου
να τους χρωματίσει.

Απλώς, κλεισμένοι για καιρό εδώ μέσα,
έχουν χάσει το χρώμα τους.

Κι αυτό με κάνει να δακρύζω.
Σχόλια
Η δημιουργός των Χμ επιστρέφει, επιδιώκοντας αυτή τη φορά με το ιδιαίτερο στυλ της να εμπνεύσει τους μαθητές όχι τόσο να γράψουν, όσο να διαβάσουν... και μάλιστα όχι τα εύκολα εικονογραφημένα βιβλία -όπως δηλαδή αυτό που κρατούν στα χέρια τους-, αλλά εκείνα τα μεγάλα με τα πολλά γράμματα, που είναι κουραστικά, πολυλογάδικα, γκουμούτσες· που τα χιλιάδες μικροσκοπικά τους γράμματα, βαριεστημένα σωρεύονται σε πύργους ολόκληρους από κείμενο· που όποιος τα διαβάζει γυρίζοντας εξαντλημένα τις σελίδες, καμπουριάζει και φοράει γυαλιά που κάνουν τα μάτια του να φαίνονται τριπλάσια!!!

«Μα, γιατί τότε να διαβάσω ένα τέτοιο μεγάλο βιβλίο»; Θα αναρωτηθεί εύλογα ο τρομοκρατημένος αναγνώστης. Γιατί αν δεν το κάνεις, θα δακρύσει ο Έγκμοντ Κλαβιέ και θα μείνουν σκονισμένα τα Χμ, διαβάζει την απάντηση. Το επιχείρημα είναι μάλλον ασθενές, καθώς ένα σκονισμένο Χμ ακούγεται πολύ λιγότερο απειλητικό από γυαλιά - πατομπούκαλα και μια καμπούρα στην πλάτη. Όπως και να 'χει το πράγμα, η προτροπή "διαβάστε μεγαλύτερα κείμενα" από ένα βιβλίο στο οποίο η εικόνα κυριαρχεί απόλυτα, ακούγεται κάπως αντιφατική.
Αναμφισβήτητα βέβαια, πρόκειται για μια πρωτότυπη, στυλιζαρισμένη ιδέα, που εξάπτει τη φαντασία και θα μπορούσε να προσφέρει μια παιχνιδιάρικη οπτική στην ανάγνωση. Ιδιαίτερα προσεγμένη είναι επίσης η εμπορική προώθηση της σειράς: Βλέπουμε τα βιβλία της να γεμίζουν τις προθήκες των κεντρικών βιβλιοπωλείων, να προβάλλονται σε εκπομπές στην τηλεόραση, να συνοδεύονται από διθυραμβικές κριτικές, ενώ υποπροϊόντα κυκλοφορούν ήδη σε τετράδια, ημερολόγια κτλ. Το περιτύλιγμα είναι ομολογουμένως άψογο. Ωστόσο, οι κραυγές ενθουσιασμού που συνοδεύουν το φαινόμενο Χμ, φοβάμαι ότι περισσότερο έχουν να κάνουν με το Marketing της καμπάνιας και το μεράκι της δημιουργού, παρά με την ουσία και το ίδιο το έργο. Το τελευταίο, όπως τουλάχιστον διαπίστωσα προσωπικά, παρά την υψηλή αναγνωρισιμότητα των τίτλων, έτυχε πολύ χλιαρής υποδοχής από τους μαθητές στο σχολείο.
Όταν εμφανίζονται οι Βιβλιοφίλες Χμ, κάνουν τις δουλειές παρέα με τους οι Λεξοδιαβαστές και μας δίνουν έτσι ένα μάθημα ισότητας των φύλων. Μαζί τακτοποιούν το κείμενο σε παραγράφους (...) ξεσκονίζουν τις λέξεις, βγάζουν τα σεντόνια από τα γράμματα και τα περιποιούνται σαν να είναι τα έπιπλα ενός πανέμορφου σπιτιού! Στη συνέχεια ωστόσο, στρέφονται προς πιο «παραδοσιακά» μονοπάτια, αφού σαν μικρές νοσοκόμες φροντίζουν τους Λεξοδιαβαστές Χμ και τους ράβουν πολύχρωμα ρούχα.
Κλείνοντας, ένας θεωρητικός - φιλοσοφικός προβληματισμός: Στο πρώτο βιβλίο της σειράς (Το πρώτο Χμ που είδα), ενημερωνόμαστε ότι τα Χμ δεν είναι ξωτικά, καθώς τέτοια δεν υπάρχουν: το τελευταίο ξωτικό το είχε κλείσει κάποιος σε ένα μπουκάλι και το τάιζε τόσο πολύ που έκανε πλαφ! Δύο βιβλία αργότερα, στο λεύκωμα Σχεδόν τα πάντα για τα Χμ, η παραπάνω -κάπως μακάβρια- θέση ανασκευάζεται και διαβάζουμε ότι τα Χμ δεν μοιάζουν με ξωτικά, καθώς Αυτά έχουν εξαφανιστεί εδώ και καιρό, από τότε που ο κόσμος έπαψε να πιστεύει σ' αυτά. Αν το δεχτούμε αυτό, τότε τα Χμ υπήρχαν αντικειμενικά και πριν ο Έγκμοντ Κλαβιέ τα παρατηρήσει; Και αν εκείνος είναι ο πρώτος που πίστεψε σε αυτά, είναι τελικά ερευνητής ή δημιουργός τους;

Share/Bookmark

2 σχόλια:

librarian είπε...

Χμμ φαίνεται πολύ καλό παιδικό βιβλίο για βιβλία, σαν αυτά που αγαπάμε εμείς!

Evangelos Valasiadis είπε...

Οι προθέσεις σίγουρα είναι οι καλύτερες :-)

(όπως και της ταμπέλας στην πιτσαρία που γράφει «τρώτε υγιεινά»)

Δημοσίευση σχολίου

διαβάσαμε και σχολιάζουμε...σχολιάζουμε...σχολιάζουμε...