Τετάρτη 15 Αυγούστου 2012

Η κυρία Καμηλοπάρδαλη ήταν σοφή!

Υπόθεση 
Όλα τα ζώα τρέμουν τα άγρια θηρία της ζούγκλας. Όλα, εκτός από την κυρία Καμηλοπάρδαλη. Αυτή χαίρεται τη ζωή και δε φοβάται κανέναν, χάρη στη σοφία της. Πώς αποκτά τη σοφία; Αυτό είναι το μυστικό της, το μυστικό που μόνο το μαϊμουδάκι θα αποκαλύψει...

Χαρακτηριστικά 
Εκδότης: Πατάκης
Συγγραφέας: Πόλυ Βασιλάκη, Βαγγέλης Ηλιόπουλος
Εικονογράφηση: Λίλα Καλογερή
ISBN: 978-960-16-1656-8
Έτος 1ης Έκδοσης: 2008
Σελίδες: 32
Τιμή: περίπου 4 ευρώ
Ηλεκτρονική αγορά εδώ
Τάξεις: Α', Β'


Κριτική
Μια χαριτωμένη απλή ιστορία που θα καταλάβουν ακόμα και παιδιά που πηγαίνουν στο νηπιαγωγείο, από τη σειρά χωρίς σωσίβιο (επίπεδο Ψαράκια - 400 λέξεις). Η γλώσσα είναι κατανοητή και ο μύθος απλώνεται στρωτά, με τη βοήθεια της πολύ καλής εικονογράφησης, ώστε το βιβλίο να μην δυσκολέψει τους μικρούς αναγνώστες. Η επιμέλεια είναι όπως πάντα πολύ προσεγμένη, και η πολύχρωμη εικονογράφηση γίνεται αναπόσπαστο μέρος της ιστορίας, την εξηγεί και τη συμπληρώνει. Στο τέλος του βιβλίου, περιμένουν τους μαθητές τέσσερις δραστηριότητες. Η πρώτη τους καλεί να διορθώσουν τους τίτλους κάποιων άλλων βιβλίων της σειράς. Οι λύσεις δεν δίνονται και εγώ προσωπικά βρήκα μόλις δύο στους πέντε. Στην επόμενη ζητείται να παρακολουθήσουμε μια μπερδεμένη γραμμή για να δώσουμε σε κάθε ένα από τρία ζωάκια κάποιο βιβλίο. Η τρίτη δραστηριότητα απευθύνεται στη φαντασία και τη δημιουργικότητα των μαθητών, καθώς τους καλεί να ονομάσουν ένα πλάσμα που συνδυάζει τρία ζώα σε ένα. Η τελευταία είναι μαθηματικής λογικής και αρκετά έξυπνη, δεν παρέχει ωστόσο επαρκείς εξηγήσεις στους αναγνώστες, που πιθανόν να ζητήσουν βοήθεια από κάποιον μεγαλύτερο για να καταλάβουν τι πρέπει να κάνουν.

Το βιβλίο προτείνεται κυρίως σε μαθητές Α’ και Β’ τάξης, θα μπορούσαν όμως να το διαβάσουν και μικρότερα παιδιά που αγαπούν τα ζώα ή που θα θέλαμε να κατανοήσουν την αξία των βιβλίων.

Αυτή η αρκετά παιδική ιστοριούλα που ξεκινάει σαν παλιό ανέκδοτο, ίσως γίνει αφορμή για να συνειδητοποιήσουν τα παιδιά κάτι σημαντικό: ότι στη φύση δεν υπάρχουν ζώα καλά και κακά, αλλά απλώς ζώα, που ακολουθούν το ένστικτό τους για να επιβιώσουν. Πρωτοποριακό το μήνυμα, αφού στην παιδική λογοτεχνία έχουμε συνηθίσει πολύ απλοϊκά να χωρίζουμε τα ζώα σε στρατόπεδα καλών και κακών.

Ο ρεαλισμός στα μηνύματα ωστόσο, τελειώνει εκεί, καθώς μέσα από το ίδιο κείμενο, οι μαθητές ίσως διαμορφώσουν και κάποιες λανθασμένες εντυπώσεις. Συγκεκριμένα, υπάρχει περίπτωση να θεωρήσουν ότι θηρευτές και θηράματα μπορούν, αν το θέλουν, να συνυπάρξουν ειρηνικά, επιλέγοντας συνειδητά να μην κυνηγιούνται. Κάτι τέτοιο δυστυχώς δεν είναι αλήθεια, και καλό είναι να το διευκρινίσουμε στα παιδιά.

Όσο για τα υπόλοιπα εξωπραγματικά που συναντάμε στην ιστορία στα πλαίσια των συμβάσεων, (π.χ. το ότι οι καμηλοπαρδάλεις ζουν σε αχυρένιες πολυκατοικίες),  θεωρώ ότι δεν τίθεται θέμα να μπερδέψουν τα παιδιά, γιατί ακόμα και με στοιχειώδεις προσλαμβάνουσες από ντοκιμαντέρ, θα καταλάβουν ότι αποτελούν μέρος του μύθου και όχι στοιχεία ρεαλιστικά. Αντίθετα μάλιστα, ίσως διαβάζοντας για τα ζώα που κάνουν δώρα ευγνωμοσύνης στην ψηλή διοπτροφόρα καμηλοπάρδαλη, θυμηθούν τα δώρα που κάνουν τα ίδια στην δασκάλα τους και ταυτιστούν περισσότερο με τους ήρωες.

Θέμα προς συζήτηση: Γίνεται σοφός όποιος διαβάζει πολλά βιβλία; Ας το ελπίσουμε!

Αξίες - Θέματα
Φιλαναγνωσία, Ζωοφιλία

Απόσπασμα 
Στην άγρια ζούγκλα ζούσαν το λιοντάρι,
η τίγρη και ο πάνθηρας.

Με την τρομακτική φάτσα, τα σουβλερά νύχια
και τα κοφτερά δόντια τους φόβιζαν όλα τα ζώα.

Γκρρρρ και γκρρρρ και γκρρρου,
πώς τρομάζει η μαϊμού,
κι ο ελέφαντας φοβάται
και το βράδυ δεν κοιμάται!

Το ελάφι πια δεν τρέχει,
και ο σκίουρος τι έχει;

Γκρρρρ και γκρρρ και γκρρρου,
είναι ώρα πανικού.

Κι ενώ όλα τα ζώα έτρεμαν, η κυρία
Καμηλοπάρδαλη ήταν πάντα χαρούμενη.

Ζούσε στην αχυρένια πολυκατοικία της
κι απολάμβανε τις χάρές της φύσης.
Μύριζε τα λουλούδια, θαύμαζε τα χρώματα
των φύλλων, άκουγε τα πουλιά.

Κάθε δειλινό που πήγαινε στον
καταρράκτη θαύμαζε τα αστέρια.
Τα ζώα αναρωτιόνταν πώς
δε φοβόταν τα άγρια θηρία.

Share/Bookmark

Τετάρτη 1 Αυγούστου 2012

Κι οι ιστορίες μεταναστεύουν


Υπόθεση
Η Φαουζέγια ήρθε μετανάστρια στην Ελλάδα από την Αίγυπτο. Στην αρχή όλα ήταν δύσκολα, μέχρι που ο φίλος της, το χελιδόνι με το άσπρο φτερό, ήρθε και αυτό στην Ελλάδα και έφερε μαζί του ιστορίες που έλεγαν στην Αίγυπτο. Έτσι το αθηναϊκό σοκάκι γέμισε αλεξανδρινό ουρανό, γιατί, όταν οι ιστορίες μεταναστεύουν, οι λαοί σμίγουν και τα παιδιά μεγαλώνουν ευτυχισμένα.

Χαρακτηριστικά

Εκδότης: Πατάκης
Συγγραφέας: Βαγγέλης Ηλιόπουλος
Εικονογράφηση: Διατσέντα Παρίση
ISBN: 978-960-16-3518-7
Έτος 1ης Έκδοσης: 2009
Σελίδες: 38
Τιμή: περίπου 4 ευρώ
Ηλεκτρονική αγορά εδώ
Τάξεις: Β', Γ'


Κριτική
Χαριτωμένη ιστορία από τη σειρά χωρίς σωσίβιο (επίπεδο Δελφινάκια - 800 λέξεις). Η γραφή του Ηλιόπουλου είναι γεμάτη ευγένεια αλλά και απλότητα, κι έτσι οι μικροί μας φίλοι δεν θα δυσκολευτούν να διαβάσουν τούτη την ιστορία. Η επιμέλεια είναι όπως πάντα πολύ προσεγμένη, και η πολύχρωμη εικονογράφηση της Παρίση μοιάζει λίγο παλαιομοδίτικη, αλλά αποδίδει τον ιδιαίτερο χαρακτήρα του κειμένου . Στο τέλος του βιβλίου, περιμένουν τους μαθητές πολλές δραστηριότητες. Η πρώτη απευθύνεται μάλλον σε μεγαλύτερα παιδιά, καθώς απαιτεί χρήση ενός χάρτη με τις κύριες πόλεις της Αιγύπτου. Η δεύτερη είναι πολύ ενδιαφέρουσα, καθώς καλεί τους μαθητές να αντιγράψουν ορισμένες απλές λέξεις σε αραβική γραφή! Η τρίτη δραστηριότητα είναι ορθογραφίας, καθώς ζητείται να διορθώσουμε μια καρτ ποστάλ που έγραψε η ηρωίδα. Η επόμενη περιλαμβάνει ένα παραδοσιακό αιγυπτιακό μενού και ζητάει τη συμβολή των παιδιών στη διακόσμησή του, ενώ η πέμπτη και τελευταία καλεί τους μικρούς αναγνώστες να χρησιμοποιήσουν τη δημιουργικότητα και τη μνήμη τους, ώστε να ανασυνθέσουν την ιστορία που διάβασαν με τη βοήθεια μερικών λέξεων - κλειδιών.

Το βιβλίο προτείνεται σε παιδιά Β’και Γ' τάξης, θα μπορούσαν όμως να το διαβάσουν και μεγαλύτεροι μαθητές που επιθυμούμε να ευαισθητοποιηθούν στο ζήτημα της μετανάστευσης.

Άλλο ένα πολύ συμπαθητικό κείμενο που μας μιλάει για την οικονομική μετανάστευση. Η διαφορά με άλλα παρόμοιας θεματικής κείμενα, είναι ότι παρακολουθούμε την οπτική γωνία του ίδιου του παιδιού που μεταναστεύει, σε μια γη που ποτέ δεν ζήτησε να βρεθεί. Έτσι, η ιστορία ξεκινάει με την μικρή Φαουζέγια να ζει ευτυχισμένη στον τόπο της, από τον οποίο αναγκάζεται λόγω ανεργίας να φύγει μαζί με τους γονείς της. Η ζωή στο αστικό περιβάλλον της Αθήνας την απογοητεύει και ο συγγραφέας δεν κρύβει τις δυσκολίες που το κορίτσι συναντάει. Ώσπου μια μέρα έρχεται η προσαρμογή, χάρη στις κοινές γέφυρες που συνδέουν την χώρα μας και την Αίγυπτο. Ο ουρανός, η θάλασσα, το παιχνίδι, οι ιστορίες.

Όλα αυτά, συμβολίζονται με ένα χελιδόνι με ασπρόμαυρα φτερά, που ταξιδεύοντας από τη μία ήπειρο στην άλλη, θα μπορούσε να ενώνει τους λαούς που κατοικούν σε Ευρώπη και Αφρική. Έτσι, για μια στιγμή παρασυρόμαστε και μεις και διαβάζουμε για εικόνες που λείπουν από την αθηναϊκή μας καθημερινότητα και που κοντεύουμε να ξεχάσουμε: για παιδιά να παίζουν στα σοκάκια και έναν καταγάλανο ουρανό πάνω απ' τα κεφάλια τους.

Η οικονομική κατάσταση στη χώρα μας, μας οδηγεί να δούμε από άλλη ματιά την ιστορία, αφού πλέον δεν αποτελούμε τη γη της επαγγελίας για φτωχότερους λαούς, αλλά αναρωτιόμαστε πόσο αποδεκτοί θα ήμασταν εμείς σε κάποια χώρα του εξωτερικού, ως μετανάστες.

Αξίες - Θέματα
Διαφορετικότητα, Μετανάστευση, Εκπαίδευση

Απόσπασμα  
Η Φαουζέγια είναι ένα κορίτσι
από την Αίγυπτο. Έχει γεννηθεί
στην Αλεξάνδρεια. Από εκεί
χάρισε το πρώτο της βλέμμα
στη Μεσόγειο, το πρώτο της
χαμόγελο στον ουρανό, την
πρώτη της ελπίδα στον κόσμο.

Ήταν πολύ ευτυχισμένη
η Φαουζέγια, κι ας ήταν
η οικογένειά της πολύ φτωχή.
Έπαιζε στην αυλή με τα άλλα
παιδιά, χαιρόταν τον ήλιο,
φρόντιζε τα λουλούδια της.

Όλα άλλαξαν την ημέρα που ο μπαμπάς είπε:
- Πρέπει να φύγουμε, να πάμε στην Ελλάδα
για να δουλέψω!
Τα λόγια του, ψαλίδι, έκοψαν τα ευτυχισμένα χρόνια.

Η Φαουζέγια είχε ένα μυστικό, ένα φίλο φτερωτό
που για χάρη του έφτιαχνε ιστορίες. Είχε γεννηθεί
κι αυτός στο σπίτι τους, αδέλφι της, στη φωλιά
που είχαν χτίσει μια άνοιξη τα χελιδόνια.

Ήταν όμως ένα διαφορετικό χελιδόνι,
αφού είχε άσπρο το ένα του φτερό.

Κάθε πρωί και κάθε απόγευμα
πετούσε κάνοντας γύρους πάνω
από το σπίτι. Όταν έβγαινε
η Φαουζέγια στην αυλή, το χελιδόνι
καθόταν σε ένα χαμηλό κλαράκι

Εκείνη πλησίαζε, του χάιδευε το άσπρο φτερό
και του έλεγε ιστορίες για τους δυο τους.

Share/Bookmark